آرامگاه مولانا در قونیه؛ کعبه عاشقان

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی تسریر، قونیه از شهرهای قدیمی و تاریخی ترکیه است که جاذبه‌های ارزشمند دیگری را هم در دل خود جا داده است؛ اما تماشای رقص سماع و شرکت در فستیوال سالانه آن، یکی از بی‌نظیرترین جاذبه‌های گردشگری ترکیه محسوب می‌شود.

مولانا که بود؟

«مولانا جلال الدین محمد بلخی» که به نام‌های مولانا، مولوی، رومی شاعر، ملای رومی، خداوندگار و جلال‌الدین هم معروف است، در تاریخ ۶ ربیع‌الاول سال ۶۰۴ هجری قمری مصادف با ۱۵ مهرماه سال ۵۸۶ شمسی در بلخ به دنیا آمد. بلخ در آن دوره بخشی از خاک ایران بود و از توابع خراسان بزرگ محسوب می‌شد؛ اما امروزه مرکز استان مزار شریف افغانستان است.

مولانا و دیدار با شمس تبریزی

مولانا تقریبا ۳۷ سال داشت که با شمس تبریزی آشنا شد. می‌گویند که در تاریخ ۲۶ جمادی‌الثانی سال ۶۴۲ قمری (۱۲۴۴ میلادی) شمس‌الدین محمد بن ملک داد تبریزی پیش مولانا رفت و از آن روز به بعد مولانا کاملا دگرگون شد. مولوی به قدری شیفته سخنان و علم شمس تبریزی شد که تدریس دین و وعظ را کنار گذاشت و به شعر و سماع روی آورد.

آرامگاه مولانا کجاست؟

آرامگاه مولانا در کشور ترکیه بر روی تپه‌ای در قدیمی‌ترین منطقه شهر قونیه قرار دارد. وجود آرامگاه مولوی در قونیه باعث شده تا سالانه گردشگران زیادی به آن سفر کنند. قونیه شهری بزرگ و پرجمعیت در حاشیه جنوب غربی فلات مرکزی آناتولی است که در فاصله ۲۲۵ کیلومتری آنکارا، پایتخت ترکیه، قرار دارد.

تاریخچه آرامگاه مولانا

در حقیقت تاریخچه آرامگاه مولانا برمی‌گردد به زمانی که مولانا به دعوت پادشاه سلجوقی، «سلطان علاءالدین کیقباد» به قونیه می‌رود. پدر مولانا باغ رز خود را که «ارم باغچه» نام داشت، به مولانا ارث می‌دهد تا پدرش را در آنجا دفن کند. بعد از درگذشت مولانا او را هم در کنار پدرش دفن می‌کنند.

قدمت آرامگاه مولانا به سال ۶۷۳ هجری مصادف با ۱۲۷۴ میلادی (یک سال پس از فوت مولانا) برمی‌گردد. ابتدا بنایی استوانه‌ای‌شکل با گنبد فیروزه‌ای به دستور و نظارت همسر امیر سلیمان سلجوقی ساخته شد که هنوز هم پابرجاست. سایر بخش‌ها بعدا به آن اضافه شده‌اند.

آرامگاه مولانا در گذشته ۶۵۰۰ متر مربع مساحت داشت؛ ولی بعد از گذشت بیش از یک قرن، به دستور بایزید دوم عثمانی در بین سال‌های ۱۴۸۱ تا ۱۵۱۲ بازسازی و گسترده‌تر شد. در حال حاضر مساحت این جاذبه چشم‌نواز ۱۸ هزار مترمربع است.

معماری آرامگاه مولانا

شاخص‌ترین قسمت معماری آرامگاه مولانا در قونیه، گنبد سبز مخروطی‌شکل آن است که تبدیل به سَمبل شهر قونیه شده است. این آرامگاه در ترکیه با نام «Kubbe-i Hadra» به معنی گنبد سبز شناخته می‌شود. معماری بنا به قدری زیبا و خاص است که نظر هر بیننده‌ای را از دور به خودش جلب می‌کند.

سبک معماری بنا ترکیبی از معماری عثمانی و سلجوقی است. بدرالدین تبریزی معمار حرفه‌ای و شناخته‌شده آن دوره این بنا را ساخته و ایده گنبد سبزرنگ هم متعلق به او است. این گنبد با ۲۵ متر ارتفاع روی چهار ستون بنا شده و زیر آن مقبره مولانا و فرزندش قرار دارد.

شکل گنبد از کلاه صوفیان الهام‌گرفته شده و از کنار هم گذاشتن ۱۲ تکه سفالی به نیت ۱۲ امام شیعیان تشکیل شده است. قبر فرزند مولانا «سلطان ولد» هم همان‌جا است. فضای خارجی بنا با درختان و گیاهان تزیین شده و به محوطه طراوت و زیبایی خاصی بخشیده است. هنگام ورود به محوطه روح معنوی این جاذبه و حال‌وهوای خاص آن را کاملا حس خواهید کرد.

سنگ قبر مولانا

برای ساخت سنگ قبر مولانا و کتیبه‌های اطراف آن، زمان و توجه زیادی صرف شده است. آرامگاه مولانا از ۱۰ سنگ تشکیل شده و با پارچه‌ای طلاکوب که هدیه سلطان عبدالحمید دوم، پادشاه عثمانی، بود پوشانده شده است. این پارچه مشکی‌رنگ از جنس مخمل مرغوب و خاص است که آیه‌های قرآن روی آن نوشته‌ شده‌اند.

موزه مولانا و آثار آن

آثار موزه مولانا قونیه شامل تمام مواردی است که در بالا توضیح دادیم. در آرامگاه مولانا به جز زیارت مزار مولانا جلال‌الدین محمد بلخی و خانواده‌اش، قبور صوفیان و مریدان او را هم می‌توانید ببینید. حضور در این فضای معنوی و تماشای رقص بی‌نظیر سماع حال‌وهوایی دارد که فقط باید از نزدیک تماشایش کنید.از قرآن‌های خطی، کتاب‌های مولوی و حافظ شیرازی گرفته تا منبت‌کاری و کتیبه‌های تاریخی که قدمت آن‌ها به دوره سلجوقیان رومی می‌رسد را در این جاذبه گردشگری قونیه می‌توانید ببینید. آلات موسیقی، لباس‌های مولانا و کلاه‌های او و قالیچه‌های نفیسی در موزه مولانا نگهداری می‌شوند.

بهترین زمان بازدید از آرامگاه مولانا قونیه

بهترین زمان بازدید از آرامگاه مولانا بستگی به هدف شما از سفر و علایقتان دارد. اگر با هدف شرکت در فستیوال مولانا می‌خواهید به قونیه سفر کنید، ماه دسامبر (آذرماه) بهترین زمان سفر است. از ۷ تا ۱۷ دسامبر، در شهر قونیه جشنواره ۱۰ روزه‌ای برای بزرگداشت مولانا برگزار می‌شود.در این فستیوال می‌توانید رقص درویشان قونیه را که از خاص‌ترین و زیباترین رویدادهای جهانی است، تماشا کنید. بهترین زمان برای بازدید از شهر تاریخی قونیه و کاوش عمیق‌تر درباره سبک زندگی و فرهنگ مردم آن هم همین زمان است؛ اما باید بدانید که گردشگران زیادی برای شرکت در این فستیوال به قونیه سفر می‌کنند و شهر شلوغ می‌شود.

قوانین و ساعت بازدید از موزه و آرامگاه مولانا

هر جاذبه و هر جایی قوانین خاص خودش را دارد که ما به‌عنوان گردشگر موظفیم از آن قوانین پیروی کنیم. قوانین بازدید از موزه مولانا به ترتیب زیر است:

•  برای بازدید از رقص سماع باید ورودی بپردازید.
• هنگام عکاسی فلش دوربینتان را خاموش کنید.
• لباس پوشیده و مناسب بپوشید.
• با کفش وارد نشوید.

توصیه‌هایی برای بازدید از آرامگاه مولانا

• به خاطر داشته باشید که آرامگاه مولانا محلی مقدس محسوب می‌شود و آداب‌ورسوم خاص خودش را دارد. فرقی نمی‌کند به کجا سفر می‌کنید یا از کجا بازدید می‌کنید، در هر صورت باید به عقاید مردم آن مقصد و بازدیدکنندگان احترام بگذارید.
• اواسط صبح و اواسط بعدازظهر شلوغ‌ترین زمان موزه است، بنابراین بهترین زمان برای بازدید از موزه مولانا صبح اول وقت یا هنگام ناهار است.
• بهتر است بدانید که برای شرکت در این جشنواره پرطرف‌دار حتما باید از چند ماه قبل بلیط فستیوال و حتی هتل خود را رزرو کنید.
•  بازدید از آرامگاه حدود ۳۰ یا ۴۵ دقیقه طول می‌کشد.
• هنگام رفتن به موزه مولانا لباس مناسب بپوشید.

از هر لحظه لذت ببرید