به گزارش پایگاه خبری تحلیلی تسریر، آیا علائم سکته مغزی را می‌شناسید؟ سکته مغزی، وضعیت طبی خطرناکی است که می‌تواند عواقب جدی برای سلامت و عملکرد مغزی فرد به همراه داشته باشد. از نشانه های سکته مغزی می‌توان به فلج بدن، اختلال گفتار و فهمیدن، بینایی، سردرد شدید و ناگهانی، سرگیجه و تعادل ضعیف اشاره کرد. این علائم نباید نادیده گرفته شوند، چرا که درمان سریع و فوری در این موارد بسیار حیاتی است.
اگر در یکی از عزیزانتان علائم سکته مغزی را مشاهده کرده‌اید، سریعا به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.
علائم سکته مغزی چیست؟
سکته مغزی چیست؟ این وضعیت خطرناک به علت انسداد عروق خونی ایجاد می‌شود. اصلی‌ترین علائم سکته مغزی در این اندام ظاهر می‌شوند:
- صورت: افتادن یک طرف صورت تا حدی که فرد قادر به لبخند زدن نیست، یا افتادن دهان یا چشم
- دست‌ها: فرد به خاطر بی‌حسی یا ضعف قادر به بالا آوردن دست‌ها نیست.
- حرف زدن: حرف‌ها نامفهوم و مبهم می‌شوند، یا اینکه فرد علیرغم هوشیاری اصلا قادر به صحبت نیست؛ حرف طرف مقابل را هم سخت می‌فهمد.
- فلج شدن کامل یک طرف بدن
- تاری دید یا از دست دادن بینایی ناگهانی
- مریض و ناتوان شدن
- سرگیجه
- سردرگمی
- از دست دادن تعادل
- مشکل بلع
- سردرد شدید و ناگهانی
- از دست دادن هوشیاری
متن انگلیسی:
The signs and symptoms of a stroke vary from person to person, but usually begin suddenly. As different parts of your brain control different parts of your body, your symptoms will depend on the part of your brain affected and the extent of the damage
ترجمه متن:
نشانه های سکته مغزی در افراد مختلف متفاوت است اما معمولا ناگهانی هستند. از آنجایی که نقاط مختلف مغز اندام‌های مختلف بدن را کنترل می‌کنند، علائم هم به ناحیه مغزی تحت تاثیر قرار گرفته و میزان آسیب‌دیدگی بستگی دارند
علائم قبل از سکته مغزی (علائم هشدار دهنده سکته مغزی)
علائم قبل از سکته مغزی، به عنوان علائم هشدار دهنده، می‌توانند به شناسایی زودهنگام این وضعیت خطرناک کمک کنند. این علائم ممکن است در روزها یا حتی هفته‌ها قبل از وقوع سکته مغزی ظاهر شوند:
- سردرد ناگهانی، شدید و بی‌سابقه
- تاری دید یا مشکلات در بینایی، دیدن نقاط سیاه
- افتادن یا تعریق بیش از حد، عدم توانایی در حفظ تعادل، گیجی و مشکلات در حرکت
- مشکل در تلفظ کلمات، ناتوانی در فهمیدن صحبت‌های دیگران یا ارتباط برقرار کردن
- ضعف یا فلج یک یا دو طرف بدن به صورت ناگهانی
- درد قفسه سینه
علائم اولیه سکته مغزی
علائم اولیه این مسئله به علت سکته مغزی بستگی دارد. ممکن است ناگهانی به وجود بیایند و معمولا در لحظه وقوع سکته مغزی یا در عرض چند دقیقه اولیه ظاهر می‌شوند. برخی از نشانه های سکته مغزی اولیه عبارتند از:
- فلج یا ضعف یک یا هر دو طرف بدن، احساس ضعف در عضلات یا کاهش توانایی در حرکت
- مشکلات در گفتار و فهمیدن، مشکل در تلفظ کلمات، ناتوانی در فهمیدن صحبت‌های دیگران یا ارتباط برقرار کردن درست
- افزایش تاری دید، دیدن نقاط سیاه یا کمبود بینایی در یک یا هر دو چشم
- سردرد شدید و بی‌سابقه، به خصوص اگر همراه با سایر علائم سکته مغزی باشد.
- سرگیجه و تعادل ضعیف
- مشکلات در بلعیدن
سردرد و سکته مغزی
سردرد شدید نشانه چیست؟ سردرد معمولا از نشانه های سکته مغزی نیست، اما در برخی موارد ممکن است سردرد با سکته مغزی همراه باشد. سکته مغزی در واقع ناشی از اختلال عرضه خون به یک بخش از مغز است که می‌تواند به علت انسداد عروق خونی یا خونریزی در مغز رخ دهد.
در بعضی موارد، سکته مغزی ممکن است با سردرد شدید و ناگهانی همراه با علائم دیگری مانند فلج، مشکلات در گفتار و بینایی، سرگیجه و تعادل ضعیف همراه باشد. این نوع سردرد به عنوان «سردرد سکته مغزی» شناخته می‌شود و نشانه‌ای از وضعیت خطرناکی است که نیاز به مراجعه فوری به خدمات اورژانسی دارد.
سرگیجه و سکته مغزی
ممکن است سرگیجه یکی از علایم سکته مغزی باشد، اما نه همیشه. سرگیجه معمولا به احساس گردش و چرخش محیط پیرامونی یا حرکت خود اشاره دارد. سرگیجه با سکته مغزی شدید و ناگهانی است و با نشانه‌های دیگری مانند فلج، مشکلات در گفتار و بینایی، سردرد شدید و تعادل ضعیف همراه می‌شود.
اختلال در دستگاه گوارش، اختلالات عصبی، مشکلات تعادلی و حتی استرس و اضطراب نیز ممکن است باعث سرگیجه شوند. بنابراین، نباید همه سرگیجه‌ها را به سکته مغزی نسبت داد. ممکن است علت سرگیجه و سنگینی سر مشکل دیگری باشد.
سکته مغزی و تشنج
تشنج (تشنج چیست؟) و سکته مغزی دو وضعیت جداگانه هستند، اما در بعضی موارد ممکن است هر دو کنار هم رخ دهند. سکته مغزی به علت انسداد عروق خونی یا خونریزی در مغز ایجاد می‌شود، درحالی‌که تشنج به عنوان واکنشی ناشی از فعالیت بی‌نظم و ناهنجار در سیستم عصبی مرکزی توصیف می‌شود.
تشنج ممکن است به صورت تکراری و مکرر رخ دهد و معمولا با علائمی مانند تغییر سطح آگاهی، تشنج شدید و عضلات تنیده و تکان خورده همراه است. در بعضی موارد، به علت ایجاد اختلال در فعالیت عصبی و الکتریکی مغز در ناحیه‌ای که تحت تأثیر سکته قرار گرفته سکته مغزی می‌تواند با تشنج همراه باشد که به آن «تشنج سکته‌ای» می‌گویند.
سکته مغزی و لخته خون
لخته خون در عروق خونی یا خونریزی در مغز می‌تواند باعث سکته مغزی شود. لخته خون یا تشکیل خون درون عروق خونی ممکن است به علت اختلال در سیستم خونرسانی، اختلال در خون یا آسیب به دیواره عروق خونی رخ دهد. این لخته خون می‌تواند جریان خون را مسدود و باعث ایجاد انسداد عروق خونی شود.
در صورتی که این انسداد در عروق خونی که به مغز می‌رسند رخ دهد، می‌تواند این مشکل را ایجاد کند. تشخیص و درمان سکته مغزی و لخته خون بستگی به شدت و مکان انسداد عروق خونی دارد.
علائم سکته مغزی خفیف
علائم سکته مغزی خفیف بسته به محل و شدت انسداد عروق خونی متفاوت هستند. در برخی موارد، سکته مغزی خفیف ممکن است به عنوان یک حمله انتقالی شناخته شود که نشانه های سکته مغزی موقتی و گذرا را نشان می‌دهد و در عرض چند دقیقه یا ساعت از بین می‌روند، اما نباید آنها را نادیده بگیرید، زیرا می‌توانند نشانه‌هایی از خطر سکته مغزی بیشتر باشند.
بعضی از نشانه های سکته مغزی خفیف عبارتند از:
- ضعف یا فلج در یک یا دو طرف بدن
- دشواری در صحبت کردن، تلفظ نادرست کلمات یا درک صحیح جملات
- مشکلات در بینایی، کاهش دید در یک یا هر دو چشم، دوبینی یا از دست دادن بینایی در یک یا هر دو چشم
- سردرد ناگهانی و شدید
- گیجی، سرگیجه یا احساس عدم تعادل
- مشکلات در مشاهده و تشخیص حس لمسی، مانند کاهش حس در یک یا هر دو طرف بدن
علائم سکته مغزی شدید
علائم سکته مغزی شدید نشانه‌های جدی، شدید و فوری هستند که نیاز به توجه و درمان فوری دارند. یعنی همان نشانه های معمول سکته مغزی اما با شدت و وخامت بیشتر؛ از فلج و ضعف شدید گرفته تا مشکلات شدید در گفتار و بینایی، سردرد شدید و سرگیجه شدید و عدم تعادل.
سکته مغزی و فلج شدن سمت چپ بدن یا گاهی سکته مغزی و فلج شدن سمت راست بدن در برخی بیماران ظاهر می‌شود.
| علائم سکته مغزی خفیف | علائم سکته مغزی شدید |
|---|---|
| ضعف خفیف یک یا دو طرف صورت | فلج و ضعف شدید صورت و بدن |
| دشواری در صحبت کردن | مشکلات شدید گفتاری |
| کاهش دید | مشکلات شدید بینایی |
| سرگیجه | عدم تعادل شدید |
| سردرد ناگهانی | فراموشی |
سکته مغزی و فراموشی
این مشکل در اثر آسیب به مناطق مغزی که مسئول حافظه هستند، یا در نتیجه اختلال در جریان خون به مغز ممکن است باعث بروز مشکلات حافظه و فراموشی شود. عواملی که به فراموشی پس از سکته مغزی منجر می‌شوند عبارتند از:
- آسیب به مناطق مغزی، مشکلات حافظه، از دست دادن خاطرات قدیمی و مشکل در یادآوری اطلاعات جدید
- آسیب به سیستم عصبی مرکزی
- اختلال در جریان خونرسانی مغز
آسیب به مغز همچنین باعث تغییرات خلق و خو شده و علت گریه بیمار سکته مغزی هم می‌تواند همین موضوع باشد.
سکته مغزی و مشکل بلع
یکی از علایم سکته مغزی، مشکلات بلع یا دیسفاژی است که معمولا به دلیل آسیب به مناطق مغزی یا عصب‌هایی اتفاق می‌افتد که مسئول کنترل عملکرد عضلات بلع هستند. بعضی از مشکلات بلع پس از سکته مغزی عبارتند از:
- ضعف عضلات بلع و مشکلاتی مانند خفگی، سرفه و خلط در قسمت‌های فوقانی مجرای هوا و غذا
- اختلال در کنترل حرکات عضلات بلع، عدم هماهنگی در حرکات عضلات بلع و ناتوانی در جابجایی غذا و مایعات به طور صحیح
- عدم تشخیص درست موقعیت غذا و مایعات در دهان
علائم سکته مغزی خاموش
نوع خاموش این مشکل (یا سکته مغزی بی‌علامت) به وضعیتی اطلاق می‌شود که در آن نشانه های سکته مغزی به طور واضح و قابل تشخیص نیستند یا به صورت خیلی ضعیف و کم نشان باشند. این نوع سکته مغزی ممکن است برخی از علائم را نشان دهد، اما معمولا افراد آن را به عنوان مشکلات معمولی می‌پذیرند و به سرعت نادیده می‌گیرند.
این موضوع می‌تواند خطرناک باشد زیرا در صورت عدم تشخیص و درمان سریع، ممکن است به عواقب جدی و حتی مرگباری منجر شود. بعضی از علائم و نشانه های سکته مغزی خاموش عبارتند از:
- احساس کاهش قدرت در یک یا چند عضله
- لرزش، عدم توازن و سختی در راه رفتن
- سختی در صحبت کردن، یا تلفظ نادرست کلمات
- تاری دید، کاهش دید یا از دست دادن بینایی در یک یا هر دو چشم
- سردرد ناگهانی و شدید
علائم سکته مغزی در زنان
علائم این مشکل در زنان ممکن است با علایم سکته مغزی در مردان تا حدی متفاوت باشد و به علت تفاوت‌های جنسیتی و عوامل هورمونی ممکن است ملایم‌تر باشند. برخی از علائم سکته مغزی در زنان عبارتند از:
- درد در قفسه سینه که ممکن است با درد قلبی اشتباه گرفته شود. این درد ممکن است به یک یا دو بازو، شانه، گردن یا فک نیز برسد.
- ضعف و خستگی شدید و بی‌سابقه به صورت ناگهانی و بی‌دلیل
- تنگی نفس همراه با سایر علائم مانند درد قفسه سینه
- تهوع، استفراغ و ناراحتی در معده
- اختلال در آگاهی و هوشیاری
- مشکل در تلفظ، فهمیدن و تولید کلمات
علائم سکته مغزی در مردان
از نشانه های سکته مغزی در مردان می‌توان به همان درد و فشار در ناحیه سینه، ضعف عضلانی، اختلال در تعادل، مشکلات گفتاری، سردرد شدید و بی‌سابقه و اختلال بینایی اشاره کرد.
علائم سکته مغزی در جوانان
علایم سکته مغزی در جوانان تقریبا با همان نشانه های متداول این بیماری یکسان است و فرد دچار مشکلات حرکتی، گفتاری، بلع، سردرد شدید، تاری دید، تهوع، و استفراغ می‌شود. جوانان ممکن است تغییراتی در وضعیت آگاهی و هوشیاری خود تجربه کنند، مانند گیجی، سردرگمی و مشکلات در تمرکز و توجه.
علائم سکته مغزی در سالمندان
علائم سکته مغزی در سالمندان عبارتند از:
- ضعف یا کاهش قدرت عضلات
- لرزش، عدم توازن و سختی در راه رفتن
- مشکلات در تلفظ، فهمیدن یا تولید کلمات (زمان برگشت تکلم در سکته مغزی چقدر است؟)
- تاری دید، کاهش دید یا از دست دادن بینایی یک یا هر دو چشم
- سردرد شدید و ناگهانی
- گیجی و سردرگمی
علائم سکته مغزی خفیف در سالمندان
سکته مغزی خفیف در سالمندان یا «سکته مغزی موقت» معمولا به دلیل انسداد موقتی یا کوتاه مدت عروق ناحیه‌ای در مغز رخ می‌دهد. در برخی موارد، علائم سکته مغزی خفیف در سالمندان ممکن است بعد از مدتی به طور خودبخود بهبود یابند.
اما با این حال، بسیار مهم است که هرگونه علائم سکته مغزی را جدی بگیرید و به پزشک مراجعه کنید. چرا که حتی سکته مغزی خفیف نیز می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات جدی در سیستم عروقی مغز باشد و نیاز به ارزیابی و درمان دارد. نشانه های سکته مغزی خفیف هم مشابه علائم متداول هستند.
علائم سکته مغزی در خواب
بروز این مشکل در خواب بسیار نادر است چرا که این وضعیت معمولا در طول بیداری و به دلیل انسداد عروق مغزی یا خونرسانی ناکافی به مغز اتفاق می‌افتد. اما در برخی موارد خاص، ممکن است سکته مغزی حین خواب رخ دهد.
نشانه های سکته مغزی در خواب عبارتند از:
- بیدار شدن ناگهانی از خواب بدون دلیل
- اختلال در حرکت و کنترل عضلات، ضعف یا کاهش قدرت عضلات حین خواب
- مشکلات گفتاری بعد از بیدار شدن از خواب
- شخص ممکن است حین خواب دچار گیجی، سردرگمی و مشکلات در تمرکز و توجه شود.
علائم سکته مغزی گذرا
سکته مغزی گذرا ناشی از انسداد موقتی عروق مغزی یا کاهش موقتی خونرسانی به بخشی از مغز است و معمولا در عرض چند دقیقه تا چند ساعت اتفاق می‌افتد و علائم به طور کامل بهبود می‌یابند.
اما بسیار مهم است که این نشانه‌های گذرا را جدی بگیرید و به پزشک مراجعه کنید، چرا که ممکن است نشانه خطر جدی‌تری برای سکته مغزی بزرگتری در آینده باشد. علائم سکته مغزی گذرا همانند نشانه های شایع بیماری هستند اما زود و معمولا خودبه‌خود برطرف می‌شوند.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک
این مشکل یک وضعیت اورژانسی است که نیاز به توجه فوری پزشکی دارد. علائم سکته مغزی شامل ضعف یا کاهش قدرت عضلات یک طرف بدن، اختلال در تعادل و هماهنگی حرکات، مشکلات گفتاری، تاری دید یا کاهش بینایی، سردرد شدید و ناگهانی می‌شود. در صورت تجربه هر کدام از این موارد باید به سرعت به پزشک مراجعه کنید.
تشخیص و درمان زودهنگام سکته مغزی می‌تواند از عواقب جدی پیشگیری کند و زمانی برای اقدامات درمانی موثر فراهم نماید. هر چه بیماری زودتر تشخیص داده شود، احتمال بهبود و کاهش خطرات بیشتر خواهد شد.
تسریر مراقب سلامتی شماست!
