به گزارش پایگاه خبری تحلیلی تسریر، پرگابالین که با نام تجاری لیریکا نیز شناخته میشود، یک داروی ضد تشنج و ضد اضطراب است که برای درمان صرع، دردهای عصبی، فیبرومیالژیا، سندرم پای بی قرار و اختلال اضطراب فراگیر استفاده میشود.
استفاده از آن در صرع به عنوان یک درمان اضافی برای تشنجهای جزئی است. هنگامی که این دارو قبل از جراحی استفاده میشود، درد را کاهش میدهد، اما منجر به آرام بخشی بیشتر و اختلالات بینایی میشود.
این دارو همراه با خواص درمانی که دارد، به عنوان یک داروی اعتیادآور شناخته میشود و حتما باید تحت نظر پزشک مصرف شود. این دارو را بدون تجویز دکتر مغز و اعصاب یا روانپزشک مصرف نکنید.
اشکال دارویی پرگابالین
این دارو با نامهای مختلفی به بازار عرضه میشود و هر برند چند قدرت دارویی متفاوت دارد. توجه داشتید باشید هر یک اشکال دارویی که در ادامه مرفی میکنیم، میتوانند قوت دارویی مختلفی داشته باشند:
- لیریکا
- ژنریک
- پرگابالین ۷۵ میلیگرم سبحان
- پرگابالین ۱۵۰ میلیگرم سبحان
- پرگابایوکس ۵۰ میلیگرمی
- گاباپرل ۱۵۰ میلیگرم
- ژینکس ۷۵ میلیگرم
- کپسول گاباترانس ۳۰۰ میلیگرم
- کپسول لایریور ۵۰ میلیگرم
- کوئیژیل ۷۵ میلیگرم
- کپسول کوئیژیل ۵۰ میلیگرم
- کپسول پرلینکا پرگابالین آنی درمان ۱۵۰ میلیگرم
تمامی این برندها در قوت دارویی ۲۵ تا ۳۰۰ میلیگرمی عرضه میشوند.
نحوه مصرف و دوز مصرفی پرگابالین
برای تعیین دوز، اول باید مشخص شود که شما پرگابالین را برای چه بیماری مصرف میکنید. عوامل دیگری همچون سن، وضعیت بیمار، نحوه واکنش بیمار به اولین دوز و سایر شرایط پزشکی بیمار نیز در تعیین دوز مصرفی موثر هستند. در ادامه دوز مناسب پرگابالین برای هر بیماری را بررسی خواهیم کرد.
توجه داشته باشید تمامی دوزهای معرفی شده برای بزرگسالان ۱۸ تا ۶۴ سال است و افراد خارج از این رده سنی باید با تجویز پزشک یا مشاوره دکتر داروساز پرگابالین را مصرف کنند.
دوز مصرفی پرگابالین برای دیابت
- دوز شروع معمول: ۵۰ میلیگرم سه بار در روز مصرف میشود.
- افزایش دوز: متخصص مغز و اعصاب دوز شما را بر اساس پاسخ شما به این دارو تنظیم میکند.
- حداکثر دوز: ۱۰۰ میلیگرم سه بار در روز (در مجموع ۳۰۰ میلیگرم در روز).
دوز مصرفی پرگابالین برای زونا
- دوز اولیه معمولی: ۷۵-۱۵۰ میلیگرم دو بار در روز یا ۵۰-۱۰۰ میلیگرم سه بار در روز (در مجموع ۱۵۰-۳۰۰ میلیگرم در روز).
- حداکثر دوز: ۳۰۰ میلیگرم دو بار در روز یا ۲۰۰ میلی گرم سه بار در روز (در مجموع ۶۰۰ میلیگرم در روز).
دوز مصرفی پرگابالین برای صرع
- دوز شروع معمولی: ۷۵ میلیگرم دو بار در روز یا ۵۰ میلیگرم سه بار در روز (در مجموع ۱۵۰ میلیگرم در روز).
- حداکثر دوز: ۶۰۰ میلیگرم در روز.
دوز مصرفی پرگابالین برای کودکان مبتلا به صرع (کودکان ۴ تا ۱۷ ساله)
- دوز شروع معمولی: ۳.۵ میلیگرم بر کیلوگرم در روز (یعنی مقدار دارو بر اساس وزن فرزند شما تعیین میشود).
- حداکثر دوز: ۱۴ میلی گرم بر کیلوگرم در روز. مقدار داروی تجویزی باید در دو یا سه نوبت مصرف شود.
دوز مصرفی پرگابالین برای فیبرومیالژیا
- دوز شروع معمولی: ۷۵ میلیگرم دو بار در روز.
- حداکثر دوز: ۴۵۰ میلی گرم در روز.
مقدار مصرف پرگابالین برای درد عصبی ناشی از آسیب نخاعی
- دوز شروع معمولی: مصرف پرگابالین ۷۵ میلیگرم به صورت دو بار در روز
- حداکثر دوز: ۳۰۰ میلیگرم دو بار در روز (در مجموع ۶۰۰ میلی گرم در روز).
دوز مصرفی پرگابالین ۷۵ برای سالمندان بالای ۶۴ سال
کلیههای شما ممکن است مانند گذشته کار نکنند. این میتواند باعث شود بدن شما داروها را کندتر پردازش کند. در نتیجه مقدار بیشتری از دارو برای مدت طولانیتری در بدن شما باقی میماند. این اتفاق، خطر عوارض جانبی شما را افزایش میدهد. افراد مسن و بالای ۶۴ سال نباید بدون تجویز روانپزشک یا متخصص مغز و اعصاب، از این دارو استفاده کنند.
موارد مصرف پرگابالین
لیریکا برای درمان برخی مشکلات و بیماریها مورد تایید سازمان غذا و داروست، اما نباید از این دارو در موارد دیگر استفاده شود.
در ادامه برخی از این بیماریها و مشکلات را بررسی خواهیم کرد.
۱. پرگابالین ۷۵ برای درد عصبی دیابتی
نوروپاتی دیابتی، نوعی درد است که در نتیجه عوارض دیابت اتفاق میافتد. نوروپاتی دیابتی یک بیماری پیشرونده است، به این معنی که علائم با گذشت زمان بدتر میشود.
افراد مبتلا به دیابت سطح بالایی از گلوکز (قند) در خون خود دارند. با گذشت زمان، سطح بالای قند خون میتواند به اعصاب شما آسیب برساند. اعصاب شما به بدن شما کمک میکند حرکت کند، ارتباط برقرار کند و یا حتی نفس بکشد! نحوه عملکرد پرگابالین برای درمان درد عصب دیابتی کاملا مشخص نیست. اما تصور میشود که ممکن است توانایی مغز شما برای احساس درد را کاهش دهد.
۲. پرگابالین ۱۵۰ برای فیبرومیالژیا
فیبرومیالژیا یک بیماری مزمن است که می تواند باعث عوارض زیر شود:
- مسائل شناختی، مانند مشکل در تمرکز و یادآوری خاطرات
- خستگی عمومی (کمبود انرژی)
- درد در استخوانها و عضلات
- مشکلات خواب
علت فیبرومیالژیا مشخص نیست. هیچ آزمایشی برای تشخیص آن وجود ندارد و علائم آن اغلب شبیه علائم سایر شرایط است. به همین دلیل، فیبرومیالژیا اغلب به اشتباه تشخیص داده میشود و درمان آن دشوار است. همچنین مشخص نیست پرگابالین چگونه برای درمان فیبرومیالژیا عمل میکند. اما تصور میشود که ممکن است توانایی مغز شما برای احساس درد را کاهش دهد.
۳. پرگابالین برای درمان زونا
زونا یک عفونت ویروسی است که توسط همان ویروسی ایجاد میشود که باعث آبله مرغان (ویروس واریسلا زوستر) میشود. هر فردی که آبله مرغان داشته باشد در معرض خطر ابتلا به زونا در مقطعی از زندگی خود قرار دارد. علائم زونا عبارتند از:
- بثوراتی شبیه به آبله مرغان
- تاولهای پر از مایع
- سوزش مداوم، درد مبهم و یا دردی که کوبنده است و به صورت دورهای تکرار میشود.
مطالعات نشان میدهد که مصرف پرگابالین همراه با استامینوفن، میتواند تا حد زیادی درد این بیماری را کاهش دهد.
۴. درمان درد عصبی ناشی از آسیب نخاعی با پرگابالین
حرکت و احساس هر فرد به عملکرد طناب نخاعی بستگی دارد. هر گونه آسیب به هر قسمت از نخاع میتواند عملکرد فرد را برای همیشه تحت تاثیر قرار دهد. برخی از علل احتمالی ضایعه نخاعی عبارتند از آسیبهای ورزشی، تصادفات وسیله نقلیه و جراحات ناشی از گلوله. همانطور که اشاره کردیم پرگابالین ۷۵ با کاهش توانایی مغز برای درک درد، درد ناشی از آسیب نخاعی را کاهش میدهد.
۵. اثربخشی پرگابالین بر صرع و تشنج
صرع یک اختلال در سیستم عصبی مرکزی است که معمولا با تشنجهای پی در پی مشخص میشود. پرگابالین برای درمان صرع جزئی، معمولا همراه با دیگر داروها مصرف میشود. این دارو با کاهش فعالیت الکتریکی غیر طبیعی در مغز، تشنج را متوقف میکند.
۶. نقش پرگابالین در مدیریت درد مزمن نوروپاتیک بزرگسالان
درد نوروپاتیک نوعی درد مزمن است که معمولاً با ابتلا به بیماری، عفونت یا آسیبدیدگی به وجود میآید. پرگابالین با تأثیر بر پیامهای درد که از مغز و پایین ستون فقرات عبور میکنند، درد ناشی از آسیب نوروپاتیک را مسدود میکند.
۷. درمان اضطراب با پرگابالین
اضطراب یکی از شایعترین اختلالات است که بیشتر مردم به آن دچار هستند. پرگابالین مغز شما را از ترشح مواد شیمیایی که باعث ایجاد احساس اضطراب در شما میشود، باز میدارد. ناگفته نماند این دارو برای کنترل اضطراب کوتاه مدت تجویز میشود.
۸. کپسول پرگابالین برای دیسک کمر
خط اول درمان برای دیسک کمر، داروهای ضد التهابی و غیراستروئیدی است، اما اثرات آنها بسیار کم است و نمیتوان آنها را به عنوان یک درمان کننده بلند مدت به شمار آورد.
کپسول پرگابالین نیز مانند داروهای ضد التهابی میتواند اثرات کوتاه مدت دیسک کمر را از بین ببرد. تصور میشود این دارو با تاثیر بر مغز، درد دیسک کمر را کاهش میدهد.
عوارض جانبی کپسول پرگابالین
اگر بعد از مصرف این دارو متوجه عوارض جانبی جدی شدید، باید بلافاصله به اورژانس مراجعه کنید. عوارض جانبی این دارو عبارتند از:
- تورم صورت، دهان، لثهها، زبان، گلو و لبها
- کهیر و تاول در قسمتهای مختلف بدن
- افسردگی و اضطراب شدید
- مشکل در خواب
- رفتار پرخاشگرانه
- مشکلات قلبی که با علائمی مانند تورم دست و پا، و درد قفسه سینه مشخص میشود.
- سرگیجه و خواب آلودگی
- مشکل در تنفس
- تنفس آهسته و کم عمق
- اسهال
- مشکلات نعوظ
- افزایش وزن
- تاری دید
- سردرد.
نحوه مقابله با عوارض جانبی لیریکا
در مورد برخی از عوارض جانبی، برخی اعمال وجود دارد که میتوانند شدت عوارض را کاهش دهند. برای مثال:
- سردرد. مطمئن شوید که استراحت میکنید و مایعات زیادی مینوشید. بعد از خوردن کپسول پرگابالین، سعی کنید الکل مصرف نکنید. از یک مشاور داروساز بخواهید یک مسکن توصیه کند. سردرد معمولا باید پس از هفته اول مصرف پرگابالین از بین برود.
- احساس خوابآلودگی، خستگی و سرگیجه. تا زمانی که احساس بهتری ندارید رانندگی نکنید، دوچرخه سواری نکنید یا از ماشین آلات استفاده نکنید. همانطور که بدن شما به پرگابالین ۱۵۰ عادت میکند، این عوارض جانبی باید از بین بروند. اگر ظرف یک یا ۲ هفته از بین نرفتند، پزشک ممکن است دوز شما را کاهش دهد یا آهستهتر آن را افزایش دهد. اگر این کار موثر نبود، ممکن است لازم باشد از داروی دیگری استفاده کنید.
- اسهال. برای جلوگیری از کم آبی مایعات زیادی مانند آب یا کدو حلوایی بنوشید. علائم کم آبی شامل ادرار کردن کمتر از حد معمول یا ادرار تیره و با بوی قوی است. بدون مشورت با داروساز یا پزشک از هیچ داروی دیگری برای درمان اسهال استفاده نکنید.
- احساس بیماری کلی. پرگابالین را همراه یا بعد از غذا یا میان وعده مصرف کنید تا علائم خود را کاهش دهید. همچنین اگر از غذاهای تند اجتناب کنید، ممکن است کمتر احساس بیمار بودن داشته باشید.
- تورم دستها، بازوها و پاها. اگر پاهای شما متورم است، سعی کنید پاهای خود را روی صندلی یا تخت بگذارید و همچنین سعی کنید برای مدت طولانی بایستید. اگر بازوهای شما متورم هستند، ورزش ممکن است کمک کند. چناچه ورزش کمک نکرد یا انجام آن برای شما دردناک است، با پزشک خود تماس بگیرید.
- مشکلات نعوظ. هیچ راه فرعی برای رفع این مشکل وجود ندارد. ممکن است عوض کردن داروی خود کمک کننده باشد.
- افزایش وزن. پرگابالین میتواند شما را گرسنهتر کند، بنابراین جلوگیری از افزایش وزن یک چالش است. سعی کنید بدون افزایش حجم غذای خود، خوب غذا بخورید. از خوردن غذاهای حاوی کالری زیاد مانند چیپس، کیک، بیسکویت و شیرینی خودداری کنید. اگر بین وعدههای غذایی گرسنه هستید، میوه و سبزیجات و غذاهای کم کالری مصرف کنید. افزایش سطح ورزش نیز به ثابت نگه داشتن وزن شما کمک میکند.
هشدارهای مهم مصرف پرگابالین ۷۵
توجه داشته باشید که این دارو میتواند خطرات جدی برای شما داشته باشد. به هیچ عنوان بدون مشاوره با یک داروساز یا متخصص مغز و اعصاب، از اینم دارو استفاده نکنید. هشدارهای مهم این دارو به شرح زیر هستند:
- هشدار واکنش آلرژیک: این دارو میتواند واکنشهای آلرژیک جدی ایجاد کند. این موارد شامل مشکلات تنفسی، تنگی نفس، بثورات پوستی، کهیر و تاول روی پوست شما هستند. اگر هر یک از این علائم را دارید، مصرف این دارو را قطع کنید و فورا به دنبال کمک پزشکی باشید.
- هشدار افکار و رفتار، خودکشی: این دارو میتواند خطر افکار و رفتار خودکشی را افزایش دهد. اگر تغییرات غیرعادی در خلق و خو یا رفتار خود، افسردگی جدید یا بدتر شده، یا افکار آسیب رساندن به خود دارید، فورا با یک روانشناس یا روانپزشک مشاوره کنید.
- هشدار سرگیجه و خواب آلودگی: این دارو میتواند باعث سرگیجه، خواب آلودگی و تاری دید شود. ممکن است بر توانایی فکر کردن، دیدن یا حرکت شما تاثیر بگذارد. شما نباید رانندگی کنید، از ماشین آلات استفاده کنید، یا کارهای دیگری که نیاز به هوشیاری دارند انجام دهید تا زمانی که بدانید این دارو چگونه بر شما تاثیر میگذارد.
- هشدار اعتیاد: در ساختار این دارو مقداری مواد مخدر وجود دارد که میتواند منجر به سوء مصرف شود. اگر سابقه سوء مصرف مواد مخدر داشته باشید ممکن است خطر شما برای اعتیاد دوباره بیشتر باشد.
- هشدار مشکلات تنفسی: اگر در گذشته مشکلات تنفسی داشتهاید یا اینکه از داروهای افیونی استفاده میکردهاید، این دارو میتواند مشکلات تنفسی جدی برای شما ایجاد کند و زندگی شما را تهدید کند. اگر افزایش خواب آلودگی یا مشکل تنفسی را تجربه کردید، فورا به دنبال کمک پزشکی باشید.
موارد منع مصرف پرگابالین
مصرف پرگابالین برای همه افراد مناسب نیست. در این بخش به افرادی که نباید از این دارو استفاده کنند را دستهبندی کردهایم:
۱. افراد مبتلا به مشکلات کلیوی
اگر مشکلات کلیوی دارید یا سابقه بیماری کلیوی دارید، ممکن است نتوانید این دارو را به خوبی از بدن خود پاک کنید. این اتفاق ممکن است سطح این دارو را افزایش دهد و عوارض جانبی بیشتری ایجاد کند. پزشک ممکن است دوز کمتری برای جلوگیری از عوارض جانبی به شما بدهد.
۲. برای افراد مبتلا به افسردگی یا اختلالات سلامت روان
اگر افسردگی یا سایر شرایط سلامت روانی یا رفتاری دارید، این دارو ممکن است خطر افکار و رفتارهای خودکشی را در شما افزایش دهد. شما و خانوادهتان باید مراقب افسردگیتان، تغییرات غیرعادی در خلق و خو یا رفتارتان، یا افکار آسیب رساندن به خودتان باشید.
۳. برای افرادی که سابقه سوء مصرف مواد مخدر یا الکل دارند
اگر در گذشته از داروهای تجویزی یا سایر داروها یا الکل سوء استفاده کردهاید، به پزشک خود اطلاع دهید. پرگابالین یک ماده کنترل شده است و استفاده از آن میتواند منجر به سوء استفاده شود. استفاده از پرگابالین با مواد افیونی ممکن است منجر به مشکلات تنفسی شود.
۴. برای افراد مبتلا به مشکلات قلبی
در صورت داشتن مشکلات قلبی، مانند نارسایی قلبی متوسط تا شدید، از پزشک خود بپرسید که آیا این دارو برای شما بی خطر است یا خیر. پرگابالین میتواند وضعیت شما را بدتر کند. علائم بدتر شدن مشکلات قلبی شامل تورم در بازوها، پاها، افزایش وزن و احتباس مایعات (تورم) در بدن شما است.
۵. برای افراد مبتلا به مشکلات تنفسی زمینهای
پرگابالین ممکن است باعث مشکلات تنفسی جدی یا تهدید کننده زندگی در افراد مبتلا به مشکلات تنفسی شود.
۶. پرگابالین در زنان باردار
اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید با پزشک خود صحبت کنید. این دارو فقط در صورتی باید استفاده شود که منافع بالقوه، خطر احتمالی را توجیه کند. مطالعات حیوانی نشان داده است که دوزهای بالای پرگابالین خطر اثرات منفی را در جنین افزایش میدهد.
۷. پرگابالین در زنان شیرده
پرگابالین به مقدار کم وارد شیر مادر میشود. بنابراین ممکن است در کودکی که با شیر مادر تغذیه میشود عوارضی ایجاد کند. اگر به کودک خود شیر میدهید با پزشک زنان خود صحبت کنید. ممکن است لازم باشد تصمیم بگیرید که شیردهی را متوقف کنید یا مصرف این دارو را متوقف کنید.
۸. مردانی که قصد دارند صاحب فرزند شوند
مطالعات حیوانی نشان داده است که این دارو باعث تغییر اسپرم و کاهش باروری حیوانات نر شده است. همچنین نقایص مادرزادی در نوزادان حیوانات نر تحت درمان با این دارو مشاهده شده است. برخی محققان معتقدند که این مشکلات میتواند در انسانها نیز رخ دهد.
۹. پرگابالین در سالمندان
با افزایش سن، کارایی کلیههای کاهش مییابد، در نتیجه ممکن است این دارو به درستی دفع نشود و احتمال عوارض جانبی افزایش یابد.
۱۰. پرگابالین برای کودکان
این دارو در کودکان مطالعه نشده است و نباید کودکان کمتر از ۱۸ سال از آن استفاده کنند.
تداخلات دارویی پرگابالین ۱۵۰
مصرف پرگابالین با برخی داروها ممکن است عوارض جانبی بیشتری ایجاد کند. به گفته Healthline، این داروها عبارتند از:
- داروهای دیابت، مانند روزیگلیتازون و پیوگلیتازون. مصرف این داروها با پرگابالین ممکن است باعث افزایش وزن یا تورم دست یا پا شود. اگر مشکلات قلبی دارید، مصرف همزمان این داروها میتواند خطر نارسایی قلبی را افزایش دهد.
- آرام بخشها یا داروهای اضطراب مانند لورازپام. مصرف این داروها با پرگابالین ممکن است باعث سرگیجه و خواب آلودگی شود.
- داروهای فشار خون مانند کاپتوپریل، انالاپریل یا لیزینوپریل. مصرف این داروها با پرگابالین ممکن است باعث تورم و کهیر شود.
- داروهای ضد درد شبه افیونی، مانند اکسی کدون. مصرف این داروها با پرگابالین ممکن است خطر مشکلات تنفسی شدید و احتمالا تهدید کننده زندگی را افزایش دهد.
پرگابالین همچنین میتواند با داروهای دیگر نیز تداخلاتی داشته باشد. اگر از داروهای دیگری همزمان با پرگابالین مصرف میکنید، باید با یک داروساز مشاوره کنید تا از تداخلات کامل این دارو آگاه شوید.
شرایط نگهداری پرگابالین
- این دارو را در دمای اتاق نگهداری کنید. آن را در دمای ۱۵ درجه سانتیگراد تا ۳۰ درجه سانتیگراد نگه دارید.
- پرگابالین را دور از نور نگهداری کنید.
- این دارو را در مناطق مرطوب مانند حمام نگهداری نکنید.
- دارو باید دور از دسترس کودکان باشد.
- داروهای تاریخ مصرف گذشته را دور بریزید.
در صورت فراموشی مصرف پرگابالین چه کار کنیم؟
اگر یک دوز این دارو را فراموش کردید به محض یادآوری دوز خود را مصرف کنید. اما اگر فقط چند ساعت قبل از نوبت بعدی این موضوع را به خاطر آوردید، فقط یک دوز مصرف کنید. هرگز سعی نکنید با مصرف دو دوز در یک نوبت به نتیجه برسید. این کار میتواند منجر به عوارض جانبی خطرناک شود.
اگر دوزها را فراموش کردید یا دارو را طبق برنامه مصرف نکردید، ممکن است داروی شما به خوبی کار نکند یا به طور کامل کارایی خود را از دست بدهد. برای اینکه این دارو خوب عمل کند، باید مقدار معینی همیشه در بدن شما باشد.
نتیجهگیری و راهنمای مراجعه به پزشک
پرگابالین یک داروی ضد تشنج است که برای تسکین درد بیماریهایی همچون زونا و آسیب نخاعی هم مورد استفاده قرار میگیرد. لیریکا یک داروی نسخهای است و شما نمیتوانید آن را بدون تجویز پزشک تهیه کنید.
پرگابالین علاوه بر خواص درمانی خود، عوارض جانبی زیادی دارد که در بالا به معرفی برخی از آنها پرداختیم. به هیچ عنوان از این دارو بدون مشورت روانپزشک، متخصص مغز و اعصاب، و مشاوره دارویی با دکتر داروساز استفاده نکنید.
تسریر مراقب سلامتی شماست!