به گزارش پایگاه خبری تحلیلی تسریر، تست نمونه برداری از پرزهای جفت یکی از آزمایش های بارداری است. دوران بارداری دوره بسیار حساسی است و انجام مراقبت‌های قبل از زایمان برای اطمینان از سلامت جنین و مادر ضرورت زیادی دارد. تست‌ها و آزمایشات مختلفی که در این دوره با نظر پزشک انجام میشود می‌تواند به تایید سلامت جنین کمک کند تا پزشک مطمئن شود که تمامی مراحل رشد به‌خوبی انجام میشود و هیچ خطری مادر و جنین را تهدید نمی‌کند.
معمولاً تست‌های اولیه، تست‌های ساده خون، آزمایشات سونوگرافی و مواردی از این دست است. در صورتی که در این تست‌ها مورد مشکوکی وجود داشته باشد پزشک با درخواست تست‌های تخصصی‌تر، شرایط جنین را با دقت بالاتری بررسی می‌کند. یکی از این تست‌ها که در مواردی خاص انجام میشود، تست نمونه برداری از پرزهای جفت یا cvs است. در این مقاله می‌خواهیم به‌صورت گسترده در خصوص این تست و اهداف انجام آن صحبت کنیم.
قبل از انجام نمونه برداری از پرزهای جفت (cvs) حتما با متخصص ژنتیک و متخصص زنان و زایمان مشورت کنید تا نگرانی‌ها و ترس‌هایتان به حداقل برسد.
تست نمونه برداری از پرزهای جفت (cvs) چیست؟
نمونه برداری از پرزهای کوریونی یا آزمایش cvs، یکی از آزمایش های دوران بارداری است که ممکن است در دوران بارداری به زنان باردار پیشنهاد شود تا بررسی کنند که آیا جنین یک بیماری ژنتیکی یا کروموزومی مانند سندرم داون، سندرم ادواردز یا سندرم پاتو دارد یا خیر.
این تست که به آن بیوپسی پرزهای کوریونی نیز گفته میشود جزء تست‌های قبل از تولد است که شامل نمونه برداری از بافت جفت میشود. همان‌طور که می‌دانید جفت ساختاری در رحم است که خون و مواد مغذی را از مادر به جنین می‌رساند.
پرزهای کوریونی برآمدگی‌های کوچکی از بافت جفت هستند که شبیه انگشتان دست بوده و حاوی مواد ژنتیکی مشابه جنین‌اند. در نتیجه با انجام این آزمایش می‌توان اطلاعات ژنتیکی جنین را به دست آورد و آزمایشات لازم را روی آن انجام داد. CVS می‌تواند به شناسایی برخی بیماری‌های ژنتیکی، از جمله مشکلات کروموزوم‌ها کمک کند.
این پرزها حاوی ساختارهای سلولی DNA جنین هستند. CVS می‌تواند تشخیص دهد که آیا کروموزوم‌های اضافی یا مفقود وجود دارد یا اینکه آیا کروموزوم‌ها تغییرات قابل‌توجهی در ساختار خود دارند. این نوع تغییرات کروموزومی می‌تواند منجر به نقایص مادرزادی و مشکلات دیگر شود.
هدف تست نمونه برداری از پرزهای جفت (cvs)
هدف از انجام تست نمونه برداری از پرزهای جفت (cvs)، تشخیص شرایط سلامتی خاص در جنین است. این آزمایش معمولاً برای زنان بارداری که نوزاد آنها در معرض خطر ناهنجاری‌های کروموزومی است انجام میشود تا بتوانند اختلالات کروموزومی از جمله سندروم دان و سندروم پاتو را تشخیص دهند.
در صورتی که احتمال وجود یک نقص ژنتیکی یا اختلال کروموزومی وجود دارد، انجام آزمایش cvs ضرورت دارد. این روش یک آزمایش تشخیصی است تا یک آزمایش غربالگری. این بدان معنی است که تست نمونه برداری از پرزهای کوریونیک می‌تواند با اطمینان بگوید که آیا نوزادی با یک اختلال کروموزومی خاص متولد میشود یا خیر.
متن انگلیسی:
Chorionic villus sampling, or CVS testing, is a type of genetic test during pregnancy. It can detect if the fetus has certain health conditions
ترجمه متن:
نمونه برداری از پرزهای کوریونی یا آزمایش CVS نوعی آزمایش ژنتیکی در دوران بارداری است. می‌تواند تشخیص دهد که آیا جنین دارای شرایط سلامت خاصی است یا خیر
چه کسانی باید تست نمونه برداری از پرزهای کوریونی را انجام دهند؟
در کل تست نمونه برداری از پرزهای جفت (cvs) برای همه زنان باردار انجام میشود. انجام این تست برای گروه‌های زیر ضروری است:
| افرادی که باید این تست را انجام دهند. | توضیحات |
|---|---|
| کسانی که پزشک برای جنین آنها احتمال بالایی از وجود یک بیماری ژنتیکی یا کروموزومی را می‌دهد. | این تست برای تشخیص دقیق‌تر بیماری‌های ژنتیکی یا کروموزومی در جنین که پزشک احتمال آن را می‌دهد، انجام میشود. |
| کسانی که یک آزمایش غربالگری قبل از تولد انجام داده‌اند که نتایج مشکوکی دارد. | برای مواردی که آزمایشات غربالگری مانند NIPT نشان‌دهنده احتمال بروز سندروم‌هایی مثل داون، ادواردز یا پاتو است، توصیه میشود. |
| کسانی که در بارداری قبلی سابقه یک بیماری ژنتیکی داشته‌اند یا فرزندی با یک اختلال ژنتیکی دارند. | افراد با سابقه خانوادگی اختلالات ژنتیکی در فرزندان قبلی خود برای جلوگیری از تکرار مشکلات مشابه در بارداری‌های بعدی. |
| کسانی که سابقه خانوادگی وجود یک بیماری ژنتیکی دارند. | برای کسانی که در خانواده‌شان بیماری‌های ژنتیکی مشخصی مانند سلول‌های داسی‌شکل، تالاسمی، فیبروز کیستیک وجود دارد. |
| زنانی که سن بالایی دارند (۳۵ سال به بالا). | با افزایش سن، احتمال بروز اختلالات کروموزومی در جنین افزایش می‌یابد، بنابراین توصیه میشود زنان بالای ۳۵ سال این تست را انجام دهند. |
چه کسانی نباید آزمایش نمونه برداری از پرزهای جفتی را انجام دهند؟
اکثر زنان باردار که در معرض خطر نیستند، نیازی به این آزمایش نخواهند داشت، چرا که این تست عوارض و خطرات خود را دارد. از طرفی کسانی که بارداری حساسی دارند یا ریسک سقط جنین در آنها زیاد است ممکن است با نظر پزشک مجاز به انجام این تست نباشند.
برای مثال کسانی که جفتشان پایین است یا موقعیت قرارگیری جفت و جنین با انجام تست تداخل دارد. علاوه بر این ممکن است این روش گزینه مناسبی برای کسانی که سن بارداری آنها کمتر از هفت هفته یا بیشتر از ۱۳ هفته است نباشد. کسانی که عفونت واژن یا دهانه رحم دارند هم نمی‌توانند کاندید ایمنی برای انجام این تست باشند.
نمونه برداری از پرزهای جفتی چگونه است؟ (نمونه برداری از پرزهای کوریونی چگونه است؟)
این آزمایش ژنتیک بارداری چگونه انجام میشود؟ برای نمونه برداری از پرزهای کوریونی ابتدا باید پزشک تشخیص دهد که مراجعه‌کننده در شرایط مناسبی برای انجام تست باشد. قبل از تست یک متخصص ژنتیک یا مشاوره ژنتیک با بیمار در خصوص نحوه انجام روش، مزیت‌ها و ریسک‌های آن صحبت می‌کند.
بیمار باید روی تخت مخصوصی دراز بکشد و دستان خود را به پشت سر قرار دهد. علائم حیاتی بیمار مانند فشارخون، ضربان قلب و تعداد تنفس به صورت لحظه‌به‌لحظه بررسی میشود. در طول انجام نمونه برداری از پرزهای کوریونیک یک نمونه بسیار کوچک از سلول‌ها برداشته میشود.
نمونه برداری از پرزهای جفت با دو روش انجام میشود:
- CVS transabdominal؛ در این روش یک سوزن از طریق شکم بیمار با هدایت سونوگرافی وارد میشود و نمونه‌ای از پرزهای کوریونی را خارج می‌کند. این روش رایج‌ترین فرم انجام تست نمونه برداری از پرزهای جفت است.
- CVS transcervical؛ در روش دوم یک لوله یا فورسپس کوچک (ابزار فلزی صافی که شبیه انبر است) از طریق دهانه رحم (گردن رحم) وارد میشود و مقداری نمونه برداشته خواهد شد. در این روش باید واژن و رحم با یک محلول ضدعفونی‌کننده پاک شوند.
در کل این روش‌ها حدود ۱۰ دقیقه زمان می‌برد و در طول این مدت برخی از بیماران ممکن است کمی درد یا گرفتگی را تجربه کنند. پزشک بعد از انجام تست نمونه برداری cvs ضربان قلب جنین را چک می‌کند و به بیمار هم توصیه می‌کند که بعد از انجام تست چند ساعت استراحت کنند.
زمان نمونه برداری از پرزهای کوریونی
به‌صورت معمول تست نمونه برداری از پرزهای جفت را می‌توان از هفته ۱۰ تا ۱۳ بارداری انجام داد. با این حال با توجه به نظر پزشک ممکن است کمی دیرتر هم این تست انجام شود.
متن انگلیسی:
Chorionic villus sampling testing is done at ۱۰ to ۱۳ weeks
ترجمه متن:
آزمایش نمونه برداری از پرزهای کوریونی در ۱۰ تا ۱۳ هفتگی انجام میشود
نحوه خواندن برگه آزمایش cvs
نتایج معمولاً در عرض چند ساعت تا چند روز در دسترس هستند، بسته به اینکه آزمایش برای جستجوی چه چیزی مورد استفاده قرار می‌گیرد. اولین نتایج آزمایش باید در حدود ۳ روز در دسترس باشد. این به‌عنوان نتیجه سریع آزمایش CVS شناخته میشود.
پزشک نتایج تست را با نتایج سونوگرافی مقایسه می‌کند و در صورتی که هر دو نشان‌دهنده وجود یک اختلال باشند، در خصوص گزینه‌های فوری درمانی از جمله سقط جنین با مادر صحبت خواهد کرد. در صورتی که سونوگرافی مورد مشکوک خاصی را تایید نکند معمولاً پزشک تا دریافت نتایج قطعی و نهایی تست نمونه برداری از پرزهای جفت صبر می‌کند تا نتایج دقیق‌تری برای تصمیم‌گیری در اختیار داشته باشد.
آمادگی برای تست نمونه برداری از پرزهای کوریونی
قبل از انجام تست نمونه برداری از پرزهای جفت پزشک به‌صورت کامل نحوه انجام تست و تمامی خطرات و عوارض احتمالی را برای مادر توضیح می‌دهد. سپس از بیمار خواسته میشود تا یک فرم رضایت‌نامه را امضا کند و تمامی سوالات خود را بپرسد.
به‌طورکلی برای انجام نمونه برداری از پرزهای کوریونی هیچ محدودیت خاصی در رژیم غذایی یا فعالیت قبل از نمونه برداری وجود ندارد. درصورتی‌که مادر به هر نوع دارو، لاتکس، ید، نوارچسب یا عوامل بیهوشی حساسیت دارد باید قبل از انجام تست نمونه برداری از پرزهای کوریونیک به پزشک اطلاع دهد. همچنین باید در خصوص تمامی داروها و مکمل‌های گیاهی مورد استفاده نیز به پزشک اطلاع داد.
ممکن است درست قبل از عمل از بیمار خواسته شود مثانه پر باشد. بسته به موقعیت رحم و جفت، مثانه پر یا خالی ممکن است به حرکت رحم به موقعیت بهتر برای عمل کمک کند.
چند فاکتور مهم دیگر که باید قبل از انجام نمونه برداری به پزشک در خصوص آنها اطلاع داد شامل سابقه اختلالات خونریزی، مصرف داروهای رقیق‌کننده و ضدانعقاد و RH منفی خون میشود. در نهایت بر اساس وضعیت پزشکی هر فرد، پزشک ممکن است آماده‌سازی خاص دیگری را به افراد توصیه کند.
مراقبت های بعد از آزمایش نمونه برداری از پرزهای جفتی جنین
بعد از انجام تست پزشک ابتدا ضربان قلب جنین را چک می‌کند تا مطمئن شود که همه چیز روند طبیعی خود را دارد و مشکلی برای جنین ایجاد نشده است. علاوه بر این به بیمار توصیه می‌کند که حتماً چند ساعت بعد از انجام تست کامل استراحت کند. علائم حیاتی مادر و جنین به‌صورت دقیق و دوره‌ای برای یک ساعت یا بیشتر رصد میشود.
ممکن است مادر چند ساعت بعد از انجام آزمایش CVS کمی گرفتگی و لکه بینی خفیف داشته باشد. پزشک از بیمار می‌خواهد در خانه استراحت کرده و حداقل برای مدت ۲۴ ساعت از فعالیت شدید خودداری کند. بعد از انجام تست نمونه برداری از پرزهای جفت باید برای مدت ۲ هفته یا تا زمان دستور پزشک از دوش گرفتن یا داشتن رابطه جنسی پرهیز کرد.
در صورت وجود علائمی مانند خونریزی یا نشت مایع آمنیوتیک از محل سوراخ سوزن یا واژن، تب و لرز داشتن یا درد شدید شکمی باید سریعاً به پزشک مراجعه کرد.
خطرات و عوارض تست نمونه برداری از پرزهای جفت (cvs)
با وجود دقت بالایی که تست نمونه برداری از پرزهای کوریونی برای تشخیص مشکلات و نقص‌های ژنتیکی دارد، اما این روش با یک سری ریسک‌ها و خطرات هم همراه است که پزشک باید قبل از انجام تست با بیمار در خصوص آنها صحبت کند. خطرات احتمالی آزمایش CVS شامل موارد زیر میشود:
- حدود ۱% خطر سقط جنین (این خطر در روش ترانس سرویکال بیشتر است.)
- عفونت
- لکه بینی یا خونریزی (این مورد در روش ترانس سرویکال رایج‌تر است.)
- گرفتگی و درد در شکم
- نشت مایع آمنیوتیک یا پارگی و سوراخ شدن کیسه آب
- زایمان زودرس
- اگر آزمایش خیلی زود در بارداری انجام شود، به‌ندرت، نقص در انگشتان دست یا پاهای نوزاد
قیمت تست نمونه برداری از پرزهای جفت (cvs)
تست‌های ژنتیکی مانند تست نمونه برداری از پرزهای کوریونی جزء تست‌های گران‌قیمت هستند و معمولاً بیمه نیز شامل آنها نمی‌شود، مگر در موارد بسیار محدودی که تست‌های قبلی وجود یک مشکل ژنتیکی را تایید کند. بخشی از هزینه تست مربوط به دستمزد پزشک برای انجام نمونه برداری است و بخش دیگر هم مربوط به انجام آزمایش ژنتیک در آزمایشگاه‌هاست. در مجموع هزینه می‌تواند تا ۱۸ میلیون هم متغیر باشد.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
نمونه برداری از پرزهای جفت یا آزمایش CVS در دوران بارداری انجام میشود تا مشخص کند که آیا جنین دارای مشکلات ژنتیکی خاصی است یا خیر. زمان مناسب انجام این تست در هفته‌های ۱۰ تا ۱۳ بارداری است و در این زمان با کمترین ریسک و بالاترین دقت پزشک می‌تواند بر اساس نتایج به‌دست‌آمده از آزمایش، در خصوص ادامه بارداری تصمیم بگیرد.
در نتیجه حتماً اگر در معرض خطر بالای داشتن نوزادی با یک بیماری ژنتیکی هستید، با ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود صحبت کنید. آنها می‌توانند به شما کمک کنند تصمیم بگیرید که آیا تست نمونه برداری از پرزهای جفت یا CVS برای شما مناسب است یا خیر. حتماً قبل از انجام تست در خصوص تمامی ریسک‌های آن و بایدهای و نبایدهای انجام این روش، سوالات خود را از متخصص زنان و زایمان یا متخصص ژنتیک بپرسید.
تسریر مراقب سلامتی شماست!
