به گزارش پایگاه خبری تحلیلی تسریر، سرطان زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌های نرمال تحت تغییر شکلی قرار می‌گیرند که طی آن به طور غیر طبیعی رشد کرده و بدون کنترل طبیعی تکثیر می‌شوند. با تکثیر سلول‌ها، توده‌ای به نام تومور را تشکیل می‌دهند. تومورهای پوستی اغلب به عنوان ضایعات پوستی شناخته می‌شوند.
گفته می‌شود که تومورها فقط در صورتی سرطانی هستند که از سلول‌های بدخیم تشکیل شده باشند. این بدان معنی است که آنها به دلیل رشد کنترل نشده خود به بافت‌های مجاور تجاوز کرده و به آنها حمله می‌کنند. تومورها همچنین ممکن است از طریق جریان خون یا سیستم لنفاوی به اندام‌های دوردست بروند.
یکی از بیماری‌های بزرگ و خاص سرطان است، سرطان انواع گوناگونی دارد و تقریباً می‌توان گفت هیچیک از اعضای بدن از دست سرطان مصون نیست. یکی از انواع سرطان، سرطان پوست است.
سرطان پوست چیست؟
پوست بزرگ‌ترین عضو بدن ما است و به نوعی پرده بدن هم نامیده می‌شود، این عضو پوششی، برای حفاظت از تمامی اندام‌های داخلی بدن ما از تمامی عوامل بیرونی تمام تلاشش را می‌کند. پوست بیشتر از سایر اعضا در معرض نور خورشید، گرما، عفونت، آسیب‌های ناشی از بریدگی، سوختگی و ضرب دیدگی قرار دارد. به همین دلیل امکان ابتلای پوست به انواع بیماری‌ها وجود دارد.
همچنین پوست محلی برای ذخیره آب، چربی و ویتامین D است، پوست دارای دو لایه درونی و بیرونی است؛ لایه بالایی به وسیله چشم قابل دیدن است و لایه داخلی دیده نمی‌شود. این لایه رویی همیشه در معرض انواع آسیب‌ها قرار دارد.
یکی از آسیب‌های شدیدی که می‌تواند ضربه‌های جبران ناپذیری را به پوست وارد کند، سرطان پوست است. گاهی پوست بدن دچار تغییراتی در بافت خود می‌شود و سلول‌های بدخیم در بافت پوست تشکیل می‌شوند. این سلول‌ها می‌توانند باعث ایجاد سرطان در این قسمت از بدن شوند.
علائم سرطان پوست
هرچند تشخیص سرطان پوست کار نسبتاً دشواری است؛ اما با توجه به برخی از نشانه‌ها می‌توان این نوع بیماری را تشخیص داد. نکته مهم اینجا است که باید به محض مشاهده این علائم به پزشک مراجعه کنید؛ زیرا تشخیص زودهنگام سرطان پوست می‌تواند تا حد زیادی در میزان موفقیت روند درمان تأثیرگذار باشد. شایع‌ترین علائم سرطان پوست از قرار زیر هستند:
ضایعات در پوست: هرگونه تغییر در پوست را جدی بگیرید. لکه، زخم، پوسته پوسته شدن، ایجاد خال، رشد غیر معمول یک خال، ایجاد لکه‌های تیره یا قرمز رنگ همگی می‌توانند یک زنگ خطر برای ایجاد سرطان باشند.
ناهماهنگی و در شکل ظاهری خال‌ها: وقتی یک خال گوشتی در بدن دارید؛ هرگونه ناهماهنگی غیر معمول در ظاهر آن را جدی بگیرید. به علاوه تغییر شکل، رنگ یا اندازه خال‌های موجود بدن هم می‌تواند نشانه‌ای از بروز سرطان باشد.
ایجاد لکه‌های پوستی با رنگ‌های مختلف: اگر هرگونه لکه پوستی با رنگ‌های قرمز، سیاه، صورتی، آبی و یا سفید در پوست خود مشاهده کردید، باید جدی بگیرید؛ زیرا می‌تواند یک زنگ خطر برای شما باشد.
تغییر غیرطبیعی قطرلکه‌ها: اگر یک لکه در بدن شما ایجاد شده و در کوتاه مدت رشد کرده و قطر آن افزایش پیدا کند؛ حتماً این علامت را جدی بگیرید.
انواع اصلی سرطان پوست
۱. کارسینوم سلول بازال
سلول‌های بازال سلول‌های گردی هستند که در اپیدرم تحتانی یافت می‌شوند. حدود ۸۰ درصد سرطان‌های پوست از این نوع سلول‌ها ایجاد می‌شود. این سرطان‌ها به عنوان کارسینوم سلول بازال توصیف می‌شوند. کارسینوم سلول بازال اغلب در سر و گردن ایجاد می‌شود، اگرچه می‌توان آن را در هر نقطه از پوست یافت. این عارضه عمدتاً در اثر قرار گرفتن در معرض نور خورشید ایجاد می‌شود یا در افرادی که در کودکی تحت پرتودرمانی قرار گرفته‌اند ایجاد می‌شود. این نوع سرطان پوست معمولاً به کندی رشد می‌کند و به ندرت به سایر قسمت‌های بدن سرایت می‌کند.
۲. سرطان سلول سنگفرشی
بیشتر اپیدرم از سلول‌های مسطح و فلس مانند به نام سلول‌های سنگفرشی تشکیل شده است. حدود ۲۰ درصد از سرطان‌های پوست از این سلول‌ها ایجاد می‌شوند و این سرطان‌ها کارسینوم سلول سنگفرشی نامیده می‌شوند. کارسینوم سلول سنگفرشی عمدتاً در اثر قرار گرفتن در معرض نور خورشید ایجاد می‌شود، بنابراین ممکن است در بسیاری از مناطق پوست تشخیص داده شود. همچنین می‌تواند روی پوست سوخته، آسیب دیده توسط مواد شیمیایی یا در معرض اشعه ایکس ایجاد شود. کارسینوم سلول سنگفرشی معمولاً روی لب‌ها دیده می‌شود. در محل اسکار طولانی مدت؛ و روی پوست خارج از دهان، مقعد و واژن زن. حدود دو تا پنج درصد از سرطان سلول سنگفرشی به سایر قسمت‌های بدن گسترش می‌یابد.
۳. سرطان سلول مرکل
سرطان سلول مرکل یک سرطان بسیار تهاجمی یا با رشد سریع و نادر است. در سلول‌های تولید کننده هورمون درست در زیر پوست و در فولیکول‌های مو شروع می‌شود. معمولاً در ناحیه سر و گردن یافت می‌شود. سرطان سلول مرکل را می‌توان کارسینوم نورواندوکرین پوست نیز نامید. در مورد تومورهای نورواندوکرین بیشتر بدانید.
۴. ملانوما
سلول‌های پراکنده‌ای به نام ملانوسیت وجود دارد که در آن اپیدرم به درم می‌رسد. این سلول‌ها رنگدانه ملانین را تولید می‌کنند که به پوست رنگ می‌دهد. ملانوما در ملانوسیت ها شروع می‌شود و جدی ترین نوع سرطان پوست است. حدود یک درصد از کل سرطان‌های پوست را تشکیل می‌دهد. برای اطلاعات بیشتر در مورد ملانوما، به بخش ملانوما در همین وب سایت مراجعه کنید.
۵. کارسینوم سلول بازال و کارسینوم سلول سنگفرشی
گاهی با هم گروه بندی می‌شوند و کارسینوم کراتینوسیت نامیده می‌شوند. این به این دلیل است که آنها در نوعی از سلول‌های پوستی به نام کراتینوسیت شروع می‌شوند. در این راهنما، “سرطان پوست غیر ملانوما” به سرطان کراتینوسیت و سرطان سلول مرکل اشاره دارد تا آنها را از ملانوما متمایز کند.
علت ایجاد سرطان پوست
سرطان پوست معمولاً زمانی بروز پیدا می‌کند که یک جهش در DNA سلول‌های پوستی ایجاد شود. این تغییر در ساختار DNA باعث رشد غیر قابل کنترل سلول‌های پوستی و در نتیجه ایجاد سرطان خواهد شد.
علت اصلی سرطان پوست قرار گرفتن بیش از حد در معرض اشعه ماورا بنفش خورشید است. این اشعه به ساختار DNA شما آسیب می‌زند و باعث رشد غیر عادی سلول‌های پوستی می‌شود. اشعه ایکس هم می‌تواند چنین تأثیری را بر روی پوست شما برجای بگذارد.
مواد شیمیایی هم از جمله دیگر مواردی هستند که می‌توانند منجر به ایجاد سرطان شوند. تماس طولانی مدت با مواد شیمیایی و یا سوختگی بر اثر این مواد می‌توانند باعث ایجاد سرطان پوست بشود.
معمولاً علت بروز این بیماری را به ایجاد خال‌هایی در قسمت‌هایی از پوست که در معرض نور خورشید هستند؛ ربط می‌دهند. ولی این امر هنوز جنبه کلی پیدا نکرده است. زیرا در برخی موارد این سرطان در قسمت‌هایی از بدن ایجاد می‌شود که اصلاً در معرض نور خورشید نیستند.
اهمیت پیشگیری از سرطان
پیشگیری از سرطان اقدامی است که برای کاهش احتمال ابتلاء به سرطان انجام می‌گیرد. با پیشگیری کردن، موارد جدید ابتلاء به سرطان در یک گروه یا جمعیت کاهش پیدا می‌کند. امید است این اقدامات سبب کاهش تعداد مرگ‌ومیر ناشی از سرطان شود.
در فرآیند جلوگیری از سرطان، هر آنچه که شانس ابتلای شما به سرطان را افزایش دهد، عوامل خطرزا می‌نامند و هر آنچه که این شانس را کاهش دهد، عوامل محافظت‌کننده نامیده می‌شود.
از برخی عوامل خطرزای بیماری سرطان می‌توان اجتناب کرد اما بسیاری از آنها اجتناب‌ناپذیرند. به عنوان مثال، سیگار و بعضی ژن‌های ارثی، هر دو از عوامل خطرزای سرطان هستند ولی فقط می‌توان از سیگار کشیدن اجتناب کرد.
ورزش مداوم و داشتن یک رژیم غذایی سالم هم از جمله عوامل محافظت‌کننده از برخی سرطان‌ها هستند. اجتناب از عوامل خطرزا و افزایش عوامل محافظت‌کننده ممکن است خطر ابتلاء به این بیماری را کاهش دهند اما سبب مصونیت صددرصدی شما در برابر ابتلاء به سرطان نخواهد شد.
لزوم تشخیص زودهنگام و جلوگیری از پیشرفت سرطان
سرطان پوست هم مانند دیگر انواع سرطان در مراحل اولیه و در صورت تشخیص زودهنگام، قابل درمان خواهد بود یا می‌توان از پیشرفت آن جلوگیری کرد، ولی باید این تشخیص و شروع درمان به موقع و در مراحل اولیه بروز سرطان باشد.
ولی یک نوع سرطان به نام ملانوم وجود دارد که در بیشتر موارد می‌تواند منجر به مرگ افراد شود، این سرطان با پیشرفت به سوی قسمت‌های مختلف بدن باعث همه گیری کل بدن شده و می‌تواند ریه، مغز و کبد را اشغال کند. متاستاز سرطان ملانوم هر ساله باعث مرگ افراد زیادی می‌شود.
درمان سرطان پوست به چه شکلی انجام می‌گیرد؟
بعد از تشخیص اولیه، پزشک برای اطمینان از نوع سرطان اقدام به نمونه برداری از زخم و یا پوست می‌کند، اگر سرطان در مراحل اولیه باشد؛ با تجویز داروهای خوراکی و یا برخی پمادها و دیگر درمان‌های رایج می‌توان جلوی پیشرفت بیماری را گرفت. علاوه بر این‌ها پزشک توصیه‌هایی را به شما ارائه می‌دهد که رعایت آنها می‌تواند کم کم به درمان کامل سرطان پوست منجر شود.
ولی اگر سرطان به موقع تشخیص داده نشود و یا اینکه از نوع سرطان ملانوم باشد؛ قطعاً درمان‌های سخت‌تری را می‌طلبد، گاهی برای درمان سرطان پوست باید از عمل جراحی و یا سرما درمانی (کرایوتراپی) استفاده کرد. بهتر است که افراد حتماً به پوست خود توجه ویژه داشته باشند تا هرگونه علامت مشکوک را در پوست مشاهده کنند و به موقع به پزشک مراجعه کنند، مراجعه به موقع می‌تواند از یک فاجعه جلوگیری کند.
