به گزارش پایگاه خبری تحلیلی تسریر از پایگاه اطلاعرسانی دفتر هیأت دولت، خانواده همواره بهعنوان یکی از بنیادیترین نهادهای اجتماعی نقش مهمی در تحکیم و پیشرفت جامعه ایرانی – اسلامی داشته و سادهترین شاهد بر ضرورت و اهمیت مسأله خانواده، توجه دولت و سیاستگذاران کشور جهت تدوین بسیاری از برنامهها، سیاستها و قوانین در حمایت از تداوم و تحکیم نهاد خانواده بوده است.
در اصل دهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بر لزوم سیاستگذاری و برنامهریزی در راستای تسهیل تشکیل خانواده، پاسداری از قداست آن و استواری روابط خانوادگی بر پایه حقوق و اخلاق اسلامی تأکید شده است. در افق چشم انداز ۱۴۰۴ نیز تلاش برای دستیابی به جامعهای برخوردار از نهاد مستحکم خانواده به دور از فقر، فساد و تبعیض و بهرهمند از محیط زیست مطلوب مورد تأکید است. همچنین در سیاستهای کلی خانواده ابلاغی مقام معظم رهبری بر ایجاد جامعهای خانوادهمحور و تقویت و تحکیم خانواده و کارکردهای اصلی تحکیم خانواده، ارائه و ترسیم الگوی اسلامی خانواده، ساماندهی نظام مشاورهای و آموزش قبل، حین و پس از تشکیل خانواده و… توجه شده است.
در دو دهه اخیر، با وجود ارتقای کمی و کیفی سطح آموزش های ازدواج از کانال نهادهای سیاستگذار و اجرایی همچنین کارگروه ملی ترویج ازدواج و کاهش طلاق، فرهنگسازی در راستای تشویق خانواده ها برای بهره مندی از خدمات مشاوره های خانواده بر مبنای سیاست های مرتبط با این موضوع و توسعه سازمان های صدور مجوز فعالیت مراکز مشاوره از دیگر موضوعات مورد تأکید قانونگذار در جهت تشکیل، تحکیم و استواری خانواده بوده است.
همچنین در سند مهندسی فرهنگی کشور سیاستهای خانواده ابلاغی مقام معظم رهبری و قانون برنامه ششم توسعه، بر زمینهسازی لازم جهت بهرهمندی و استفاده زوجین جوان و خانوادهها از خدمات مراکز مشاوره و حمایت از تشکیل، تحکیم و تعالی خانواده بر مبنای ارزشهای اسلامی – ایرانی و پیشگیری از فروپاشی آن تأکید شده است. این در حالی است که به نظر می رسد راهبرد ارائه مشاوره مستمر به خانوادهها در مقاطع مختلف زندگی افراد قبل، حین و پس از ازدواج، حین طلاق، پس از انصراف از طلاق و بعد از طلاق از جایگاه بهسزایی در اسناد بالادستی برخوردار است. علاوه بر این، به منظور فرهنگسازی در استفاده از خدمات مراکز روانشناسی و مشاورهای و اعتبارسنجی به فعالیت آنها، در آییننامههای مرتبط با این موضوع و همچنین در برنامه ششم توسعه، دولت موظف شده که زمینههای برخورداری از تسهیلات و مزایای بیمههای پایه و تکمیلی را توسط همه دستگاههای ذیربط فراهم کند که درحال حاضر چنین اقدامی انجام نشده است.
با توجه به بالا بودن آمار طلاق طی چند سال اخیر، ارائه خدمات مشاوره مستمر و رایگان به خانوادههای نوپا به جهت اهمیت و ارزشمندی تحکیم و استواری خانواده، جزء اولویتهای سیاستگذاری و برنامهریزی است.
بر این اساس و با توجه به استقبال زوجین از خدمات مشاوره، تمرکز بر موضوع مشاوره خانواده در ابتدای زندگی مشترک امری مهم و ضروری است. بهرغم تلاش در جهت توسعه کمی و کیفی این خدمات و تأکید سیاستگذار بر ارائه خدمات مشاوره در جهت پیشگیری از فروپاشی خانواده از یکسو و از سوی دیگر بهدلیل فقدان پوشش بیمهای خدمات مشاوره و برخورداری دشوار دهکهای پایین جامعه از این خدمات، معاونت امور زنان و خانواده ریاستجمهوری راهبرد ارائه خدمات مشاوره فعال، مستمر و رایگان در سال اول زندگی مشترک برای همه خانوادههای نوپا توسط تمامی وزارتخانهها، نهادها و دستگاههای ذیربط ارائه دهنده خدمات مشاورهای و استمرار آن در سالهای دوم تا پنجم زندگی برای خانوادههای دهکهای درآمدی ۱ تا ۴ و گروههای در معرض خطر طلاق بهصورت رایگان را در قالب پیشنهاد «طرح ملی مشاوره فعال و مستمر خانواده نوپا در ۵ سال زندگی مشترک» به دولت ارائه کرده است که این طرح مراحل بررسی کارشناسی را در کمیسیون فرهنگی و اجتماعی دولت میگذراند.