به گزارش پایگاه خبری تحلیلی تسریر، به از دست دادن ناگهانی و موقتی هوشیاری غش کردن یا سنکوپ گفته می‌شود. در این حالت مغز با کمبود اکسیژن مواجه است. این عارضه تنها چند ثانیه طول خواهد کشید و پس از آن دوباره فرد هوشیاری خود را بدست می‌آورد. دقت کنید، غش کردن متفاوت از تشنج است. در تشنج بیمار معمولا با پرش و تکانه‌های شدید مواجه است در حالیکه در سنکوپ، بیهوشی موقتی رخ می‌دهد.
علائم و نشانه های غش کردن
از دست دادن هوشیاری مهمترین نشانه غش است. قبل از سنکوپ، ممکن است با نشانه‌های زیر مواجه شوید:
-
سرگیجه
-
سبکی سر
-
حالت تهوع
-
تغییرات بینایی، مانند دید تونلی یا تاری دید
-
احساس ضعف
-
تغییر ریتم قلب
-
افت فشار خون
-
تعریق
هنگام غش کردن نیز ممکن است علائم زیر را ببینید:
-
از دست دادن تعادل و سقوط ناگهانی
-
کاهش فشار خون
-
نبض ضعیف
-
صورت رنگ پریده
دلایل غش کردن چیست؟
دلایل غش کردن می‌تواند به موارد زیر مربوط باشد:
سنکوپ نوروکاردیوژنیک (وازوواگال، Vasovagal syncope)
بروز هرگونه اختلال در سیستم عصبی خودمختار (ANS)، می‌تواند منجر به غش کردن، شود. این سیستم مسئول کنترل عملکرد‌های خودکار بدن مانند گوارش، تنفس و ضربان قلب است. در این سنکوپ، فشار خون یا ضربان قلب به طور ناگهانی افت می‌کنند. به همین دلیل خون و اکسیژن کافی در اختیار مغز قرار نمی‌گیرد. از این اختلال تحت عنوان سنکوپ رفلکسی هم یاد می‌شود. این عارضه به خودی خود نیاز به درمان ندارد. تنها موضوع مهم افتادن ناگهانی بیمار است که می‌تواند باعث آسیب شود. علت اصلی بروز این عارضه به واکنش بیش از حد بدن به محرک‌هایی مانند استرس، ناراحتی‌های عاطفی و ترس باز می‌گردد. جالب است بدانید برخی با دیدن خون دچار این عارضه می‌شوند. از دیگر دلایل بروز سنکوپ نوروکاردیوژنیک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
-
ماندن در گرمای شدید
-
اضطراب
-
تغییر وضعیت ناگهانی از حالت دراز کش یا نشسته به حالت ایستاده
-
حضور در مکان‌های بسیار شلوغ
-
خستگی بیش از حد
-
در معرض سموم قرار گرفتن
سنکوپ موقعیتی (Occupational syncope)
این نوع سنکوپ به سندرم نورولپتیک بدخیم (NMS) که نوعی بیماری عصبی است، مربوط می‌شود. برخی از موقعیت و محرک‌های فیزیکی نیز می‌توانند منجر به بروز آن شوند:
-
زور زدن هنگام مدفوع یا ادرار
-
سرفه یا عطسه شدید
-
استفراغ
-
اختلالات گوارشی
-
فعالیت بدنی شدید، مانند ورزش یا بلند کردن وزنه سنگین
-
ایستادن در طولانی مدت
مصرف داروهای خاص
گاهی اوقات داروهایی که برای درمان بیماری‌های خاص مصرف می‌شوند، منجر به غش خواهند شد. این داروها می‌توانند مربوط به بیماری‌های زیر باشند:
-
فشار خون بالا
-
آلرژی
-
افسردگی
-
اضطراب
سندرم سینوس کاروتید
خونرسانی به مغز از طریق شریان کاروتید انجام می‌شود که شریان اصلی به‌شمار می‌آید. هرگونه فشار بر روی سینوس کاروتید می‌تواند باعث غش شود.
افت فشار خون ارتواستاتیک (Orthostatic hypotension)
اگر به افت فشار خون ارتواستاتیک (فشار خون وضعیتی) مبتلا هستید و به طور ناگهانی از جای خود برخیزید، احتمال غش کردن یا سنکوپ وجود دارد. در این حالت خون تحت تاثیر نیروی جاذبه قرار می‌گیرد و به سمت پاها کشیده می‌شود. سیستم عصبی در پاسخ به این محرک، رگ‌ها خونی را تنگ کرده و ضربان قلب را افزایش می‌دهد. به این ترتیب فشار خون تثبیت می‌شود اما سطح اکسیژن به مغز کاهش خواهد یافت. این امر منجر به غش می‌شود. عوامل زیر می‌توانند زمینه را برای افت فشار خون ارتواستاتیک مهیا کنند:
-
حجم خون کمتر از حد طبیعی. کم آبی یا از دست دادن خون منجر به بروز این مشکل می‌شود.
-
ابتلا به دیابت
-
کمبود ویتامین B12
-
آسیب سیستم عصبی
-
مصرف داروهایی مانند دیورتیک‌ها (ادرار آور) یا داروهای ضد فشار خون
-
بیماری پارکینسون یا سایر شرایطی که بر سیستم عصبی تأثیر می گذارند
سنکوپ قلبی
بیماری‌های قلبی در خونرسانی اختلال ایجاد می‌کنند. این امر سبب می‌شود تا اکسیژن به اندازه کافی در اختیار اندام‌های بدن قرار نگیرد. به همین دلیل غش کردن در افرادی که به این بیماری‌ها مبتلا هستند، دیده می‌شود. این بیماری‌ها می‌توانند یکی از موارد زیر باشند:
-
آریتمی، یا ضربان قلب نامنظم
-
حمله قلبی
-
تنگی یا انسداد دریچه های قلب
-
آمبولی ریه
-
فشار خون بالا
-
نارسایی قلبی
روش‌های درمان غش چیست؟
شیوه درمان غش به علت آن بستگی دارد. چنانچه مشکل زمینه‌ایی خاصی وجود نداشته باشد، به درمان خاصی نیاز نخواهید داشت و صرفا با رفع محرک‌ها غش کردن نیز کنترل می‌شود.
گاهی اوقات پزشک متخصص برای درمان بیماری زمینه‌ای مصرف دارو را توصیه می‌کند.
روش های پیشگیری از غش کردن چیست؟
-
اگر سابقه غش کردن دارید، در مرحله اول باید علت آن را بدانید و از محرک‌ها دوری کنید.
-
سعی کنید از حالت درازکش یا نشسته به آرامی به حالت ایستاده تغییر وضعیت دهید.
-
اگر دیدن خون شما را منقلب می‌کند، هنگام آزمایش خون حتما در این مورد با پزشک یا تکنسین آزمایشگاه مشورت داشته باشید.
-
وعده‌های غذایی خود را حذف نکنید.
-
به محض اینکه با علائم غش کردن مواجه شدید، به آرامی بنشینید و سر خود را بین زانو‌ها قرار دهید. به این ترتیب خونرسانی به مغز انجام می‌شود. احساس چرخش محیط اطراف، سبکی سر و ضعف از نشانه‌های ابتدایی غش است.
تسریر مراقب سلامتی شماست!
