به گزارش پایگاه خبری تحلیلی تسریر، رنگ پوست و سفیدی چشم بسته به میزان بیلی روبین متفاوت خواهد بود. بیلی روبین ماده ای است که در خون یافت میشود. سطح متوسط منجر به رنگ زرد میشود، در حالی که در سطح بسیار بالا قهوه ای ظاهر میشود.
حدود ۶۰ درصد از کلیه نوزادانی که در ایالات متحده متولد میشوند، یرقان دارند. با این حال، زردی ممکن است در هر سنی اتفاق بیفتد و به طور معمول نتیجه یک بیماری زمینه ای است. یرقان به طور معمول نشان دهنده مشکلی در کبد یا مجاری صفراوی است.
اطلاعات مختصر در مورد زردی
• یرقان ناشی از تجمع بیلی روبین، یک ماده زاید، در خون است.
• کبد ملتهب یا مجاری صفراوی انسداد یافته میتواند منجر به یرقان و همچنین سایر بیماریهای زمینه ای شود.
• علائم آن شامل پوست و سفیدی چشم متمایل به زرد، ادرار تیره و خارش است.
• تشخیص یرقان میتواند طیف وسیعی از آزمایشات را شامل شود.
• یرقان با مدیریت بیماری زمینه ای درمان میشود.
علل یرقان
یرقان، زرد شدن پوست و سفیدی چشم است که وقتی بدن به طور صحیح بیلی روبین را پردازش نکند اتفاق میافتد. ممکن است به دلیل مشکلی در کبد باشد. همچنین به نام ایکتروس شناخته میشود.
بیلی روبین ماده زائد زرد رنگی است که پس از خارج شدن آهن از خون، در جریان خون باقی میماند. با رسیدن بیلی روبین به کبد، مواد شیمیایی دیگری به آن متصل میشوند. ماده ای به نام بیلی روبین کونژوگه تولید میشود.
کبد صفرا را که یک مایع گوارشی است تولید میکند. بیلی روبین کونژوگه وارد صفرا شده، سپس بدن را ترک میکند. این نوع بیلی روبین است که به مدفوع رنگ قهوه ای میدهد. اگر بیلی روبین زیاد باشد، می تواند به بافتهای اطراف نشت کند. این اختلال به هایپربیلی روبینمی معروف است و باعث ایجاد رنگ زرد در پوست و چشم میشود.
عوامل خطرساز یرقان یا زردی
یرقان اغلب در نتیجه یک اختلال زمینه ای اتفاق میافتد که یا باعث تولید بیش از حد بیلی روبین شده یا نمیگذارد کبد آن را دفع کند. هر دوی اینها منجر به رسوب بیلی روبین در بافتها میشوند.
بیماریهای زمینه ای که ممکن است باعث یرقان شود عبارتند از:
۱. التهاب حاد کبد: ممکن است توانایی کبد در ترکیب و ترشح بیلی روبین، اختلال ایجاد شده و در نتیجه تجمع بیلی روبین میشود.
۲. التهاب مجرای صفراوی: میتواند از ترشح صفرا و دفع بین بردن بیلی روبین جلوگیری کرده و باعث یرقان شود.
۳. انسداد مجرای صفراوی: مانع تنظیم بیلی روبین توسط کبد میشود.
۴. کم خونی همولیتیک: با شکسته شدن مقادیر زیادی گلبولهای قرمز، تولید بیلی روبین افزایش مییابد.
۵. سندرم گیلبرت: این یک بیماری ارثی است که توانایی آنزیم ها در دفع صفرا را مختل میکند.
۶. کلستاز: جریان صفرا از کبد مختل میشود. صفرا حاوی بیلی روبین کونژوگه شده به جای دفع، در کبد باقی میماند.
موارد نادر که ممکن است باعث یرقان شود شامل موارد زیر است:
۷ سندرم کریگلر-نجار: یک بیماری ارثی است که باعث اختلال در آنزیم خاص مسئول پردازش بیلی روبین میشود.
۸. سندرم دوبین جانسون: نوعی یرقان مزمن ارثی است که از ترشح بیلی روبین کونژوگه از سلولهای کبد جلوگیری میکند.
۹. یرقان کاذب: یک نوع زردی بیضرر است. زرد شدن پوست ناشی از بتاکاروتن اضافی است، نه بیلی روبین. معمولاً از خوردن مقادیر زیادی هویج، کدو تنبل یا خربزه ناشی میشود.
درمان یرقان
درمان به علت اصلی بستگی دارد. درمان یرقان به جای علائم زردی، علت را هدف قرار میدهد.
از درمانهای زیر استفاده می شود:
• یرقان ناشی از کم خونی ممکن است با افزایش مقدار آهن خون با مصرف مکملهای آهن یا خوردن غذاهای غنی از آهن درمان شود. مکملهای آهن به صورت آنلاین قابل خرید هستند.
• یرقان ناشی از هپاتیت نیاز به داروهای ضد ویروسی یا استروئیدی دارد.
• پزشکان یرقان ناشی از انسداد را میتوانند با جراحی برداشت انسداد درمان کنند.
• درمان یرقان ناشی از دارو، جایگزین کردن یک داروی جدید است.
پیشگیری از یرقان
یرقان مربوط به عملکرد کبد است. ضروری است که افراد با یک رژیم غذایی متعادل، ورزش منظم و عدم زیاده روی در مصرف الکل، سلامتی این ارگان حیاتی را حفظ کنند.
علائم یرقان یا زردی
علائم شایع یرقان عبارتند از:
• زرد شدن پوست و سفیدی چشمها که به طور معمول از سر شروع و در بدن پخش میشود
• مدفوع کم رنگ
• ادرار تیره
• خارش
علائم همراه یرقان ناشی از بیلی روبین کم است:
• خستگی
• درد شکم
• کاهش وزن
• استفراغ
• تب
• مدفوع کم رنگ
• ادرار تیره
عوارض یرقان
خارشهایی که همراه با یرقان است، گاهی اوقات میتواند به حدی شدید باشد که دیده شده بیماران پوست خود را خراشیده، بیخوابی را تجربه میکنند یا در موارد شدید حتی افکار خودکشی نیز دارند. هنگامی که عوارض رخ میدهد، معمولاً به دلیل مشکلات زمینه ای است و نه خود یرقان.
به عنوان مثال، اگر انسداد مجاری صفراوی منجر به یرقان شود، ممکن است خونریزی کنترل نشده ایجاد شود. زیرا انسداد باعث کاهش ویتامینهای مورد نیاز برای لخته شدن خون میشود.
تسریر مراقب سلامتی شماست!