بزرگ شدن طحال چه علتی دارد؟

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی تسریر، بزرگ شدن طحال یا اسپلنومگالی (Splenomegaly) عارضه‌ای است که طحال را درگیر می‌کند. طحال کارکردهای متنوع و گسترده‌ای دارد و به‌همین دلیل ممکن است تحت تاثیر شرایط مختلف از جمله مشکلات سیستم لنفاوی یا خونی، عفونت، بدخیمی‌ها، بیماری کبدی و انگل‌ها قرار بگیرد. طحال از اندام‌های حیاتی سیستم لنفاوی بدن است که وظیفه‌اش مراقبت از بدن در مقابل عفونت‌ها و بیماری‌های ویروسی است. بنابراین، در صورت بزرگ شدن طحال، ممکن است کارکرد آن دچار اختلال شود و عوارض جدی برای فرد به‌دنبال داشته باشد.

بزرگ شدن طحال چیست؟

بزرگ شدن طحال به معنای افزایش حجم و اندازه طحال است. طحال، عضویی به‌اندازه مشت دست در سیستم لنفاوی بدن است که در نزدیکی معده و قسمت فوقانی شکم قرار دارد. وظیفه این عضو، تولید سلول‌های سفید خون، تولید آنتی‌بادی‌ها (مهم برای سیستم ایمنی بدن) و تصفیه خون جهت مبارزه با عفونت‌ها است.

واکنش طبیعی بدن به عواملی مانند عفونت‌ها، التهابات، بیماری‌های ایمنی‌ و یا سایر عوامل، ممکن است باعث بزرگ شدن طحال شوند. طحال سالم، ۱۲ سانتی‌متر طول و ۷۰ گرم وزن دارد، اما وقتی بزرگ می‌شود تا ۲۰ سانتی‌متر رسیده و وزنش بیشتر از ۱۰۰۰ گرم می‌شود.

علائم بزرگ شدن طحال

برخی افرادی که از بزرگی طحال رنج می‌برند، ممکن است هیچ علائمی نداشته باشند و بیماری طی معاینه و چکاپ‌های معمولی مشخص شود. افرادی که زیاد لاغر هستند، ممکن است بزرگ شدن طحال‌ از روی ظاهر‌شان معلوم باشد. از علائم بزرگ شدن طحال می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• احساس دل درد شدید یا ناراحتی در ناحیه چپ فوقانی شکم (محل قرار گرفتن طحال)

• احساس پری و سنگینی زیاد بعد از خوردن غذای کم یا بدون غذا خوردن

• کمبود گلبول‌های قرمز خون و کم خونی موسوم به آنمی (چه چیزهایی باعث کم خونی میشود؟)

• ابتلای مکرر به عفونت به‌خاطر کمبود گلبول سفید

علت بزرگ شدن طحال چیست؟ (چرا طحال بزرگ میشه؟)

بیماری‌ها و عوامل مختلفی می‌توانند علت بزرگ شدن طحال باشند. عفونت‌هایی مانند مونونوکلئوزها را می‌توان شایع‌ترین علت این عارضه دانست. مشکلات و علائم بیماری کبد مانند سیروز کبدی و فیبروز کیستیک، آرتروز روماتوئید جوانان هم می‌توانند علت بزرگ شدن طحال باشند. التهاب سیستم لنفاوی باعث التهاب طحال و در نتیجه متورم شدن آن می‌شود.

از دیگر علل احتمالی بزرگ شدن طحال می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بیماری مالاریا

• بیماری هوچکین

• لوسمی

• نارسایی قلبی (علایم نارسایی قلبی چیست؟)

• سیروز (ایا سیروز کبدی خوب میشه؟)

• تومور طحال یا تومورهای سرطانی در سایر اندام‌ها که به طحال متاستاز داده است

• عفونت‌های ویروسی، باکتریایی یا انگلی

• بیماری‌های التهابی مانند لوپوس یا آرتریت روماتوئید

• کم خونی داسی شکل (ایا کم خونی داسی شکل خطرناک است؟)

درمان بزرگ شدن طحال چیست؟

مسکن برای بزرگ شدن طحال

بزرگ شدن طحال باعث ایجاد حس ناراحتی و درد می‌شود و به‌همین دلیل، پزشک برای کنترل درد، مسکن تجویز می‌کند ازجمله:

• آسپرین و ایبوپروفن

• ناپروکسن

• پاراستامول

• مسکن‌های قوی‌تری مثل اوکسیکودون یا هیدروکودون

درمان خانگی بزرگ شدن طحال

بزرگ شدن طحال یک عارضه پزشکی است و در بسیاری از موارد نیاز به تشخیص و درمان توسط پزشک دارد. درمان خانگی بزرگ شدن طحال می‌تواند علائم را کاهش داده و روند بهبودی را مدیریت کند. از جمله روش‌های درمان خانگی بزرگ شدن طحال عبارتند از:

• استراحت و پرهیز از فعالیت‌ شدید

• مصرف مسکن‌های غیر استروئیدی

• گرم نگه داشتن ناحیه شکم

• تغذیه سالم و متعادل

عوارض بزرگ شدن طحال

معمولا بزرگ شدن طحال هیچ نشانه و علائمی ندارد، اما گاهی باعث ایجاد درد یا حس پری در قسمت بالا سمت چپ شکم شده و به سمت شانه چپ کشیده می‌شود. از دیگر عوارضی که این عارضه ایجاد می‌کند، احساس پری زیاد در معده بعد از خوردن حجم غذای کم یا حتی بدون غذا خوردن است که به‌خاطر فشاری است که طحال بزرگ شده به معده می‌آورد. پارگی طحال، ترسناک‌ترین و جدی‌ترین عوارض بزرگ شدن طحال است.

برای اینکه ریسک پارگی طحال را به‌ حداقل برسانید، از تماس یا لمس شدید طحال بزرگ شده خودداری کنید. سیتوپنی (Cytopenias) ناشی از اسپلنومگالی نیز از دیگر عوارض احتمالی این بیماری است که در بیشتر موارد با برداشتن طحال (اسپلنکتومی)، می‌توان عوارض را به‌ حداقل رساند.

بزرگ شدن طحال و سرطان خون

سرطان خون و بزرگ شدن طحال دو مسئله مجزا هستند، اما در برخی موارد ممکن است همراه هم رخ دهند. بزرگ شدن طحال می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله عفونت‌، التهاب، بیماری‌های عروقی، بیماری‌های ایمنی‌، متابولیک و سایر علل باشد. اما گاهی ابتلای فرد به سرطان لنفوسیت یا لوکمی می‌تواند باعث بزرگ شدن طحال شود.

پیشگیری از بزرگ شدن طحال

هیچ راه قطعی و مطمئنی برای پیشگیری از بزرگ شدن طحال وجود ندارد، چرا که معمولا نشانه یک بیماری زمینه‌ای است. کنترل و درمان این بیماری‌ها، می‌تواند احتمال پیشروی اسپلنومگالی را کاهش دهد. رژیم غذایی سالم، یکی از راحت‌ترین راه‌های محافظت از سیستم ایمنی بدن است که با بهبود سلامت عمومی بدن می‌توان از بروز این عارضه پیشگیری کند. عفونت‌ها می‌توانند یکی از عوامل اصلی بزرگ شدن طحال باشند. برای جلوگیری از عفونت‌، اقدامات بهداشتی را رعایت کنید.

در برخی موارد، بزرگ شدن طحال ممکن است ناشی از بیماری‌های مزمن مانند بیماری‌های قلبی، بیماری‌های کبدی و بیماری‌های خونی باشد. در صورت مبتلا بودن به چنین بیماری‌هایی، مدیریت مناسب و درمان صحیح آنها می‌تواند به جلوگیری از بزرگ شدن طحال کمک کند.

تسریر مراقب سلامتی شماست!