به گزارش پایگاه خبری تحلیلی تسریر، مریضی زونا یک عفونت ویروسی است که عصب و پوست اطراف آن را به شکل راشهای دردناک تحت تاثیر قرار میدهد. این بیماری توسط ویروس واریسلا زوستر (Varicella Zoster) همان ویروس خاموش شده آبله مرغان ایجاد میشود.
برای اولینبار این ویروس به شکل بیماری آبله مرغان بروز میکند و پس از بهبودی کامل در سلولهای عصبی برای سالهای زیادی خاموش باقی میماند و دوباره به شکل زونا فعال میشود. شروع راش زونا به صورت دستهای از برجستگیهای کوچک است که با پوست اطراف متفاوت خواهد بود. این دانههای تاولدار در پوستهای تیره به رنگ صورتی، خاکستری، بنفش یا قهوهای دیده میشود اما در پوستهای روشنتر به صورت برجستگی قرمز بهنظر میرسد.
زونا کدام قسمت بدن را درگیر میکند؟
برجستگیهای این بیماری پس از چند روز به تاولهای پر از مایع تبدیل میشوند. معمولا با گذشت ۷ تا ۱۰ روز این تاولها خشک شده و به حالت پوسته پوسته در میآیند. بهطور کلی بیماری زونا برعکس آبله مرغان که در تمامی نواحی بدن پخش میشود، بیشتر نیم تنه بالایی بدن را درگیر خواهد کرد. تاول و زخمهای زونا میتوانند در بخشهایی که دارای رشته عصبی هستند مانند شکم، گردن، سینه و پشت بروز پیدا کنند.
علائم زونا را بشناسید!
علائم ابتدایی بیماری پوستی زونا عبارتاند از:
-
دانههای قرمز دستهای
-
احساس درد مبهم و آزاردهنده در ناحیه درگیر زونا
-
ایجاد تاولهای خوشهای که خودبهخود باز میشوند
-
احساس سوزن سوزن شدن زیر پوست نواحی درگیر
چه چیزی باعث بیماری زونا میشود؟
عامل ایجاد زونا ویروس عفونی واریسلا زوستر است. این ویروس ابتدا در بدن شما به شکل آبله مرغان بروز پیدا میکند. احتمالا آن را در کودکی تجربه میکنید اما امکان ابتلای بزرگسالان و زنان باردار به آبله مرغان در صورت عدم واکسینهشدن وجود دارد. پس از بهبودی کامل بیماری آبله مرغان، ویروس واریسلا زوستر در بافتهای عصبی نزدیک به نخاع به صورت خاموش باقی میماند.
هنوز بهطور دقیق علت فعال شدن مجدد این ویروس در سالهای بعد به شکل مریضی زونا مشخص نیست. دانشمندان حدس میزنند سیستم ایمنی ضعیف دلیل بازگشت این ویروس از رشتههای عصبی به سطح پوست شما خواهد شد.
راههای انتقال زونا چیست؟
ویروس واریسلا-زوستر که عامل بیماری زونا است از طریق هوا منتقل نمیشود. تنها راه انتقال این ویروس تماس مستقیم با ترشحات خروجی از تاولهای فرد مبتلا به زونا خواهد بود. در این صورت شما زونا نخواهید گرفت بلکه ممکن است به آبله مرغان مبتلا شوید. بنابراین نگران عطسه یا سرفه فرد بیمار در نزدیکی خود یا استفاده او از ظرف غذا و لیوان آبتان نباشید.
درمان بیماری زونا
روشهای درمان سریع زونا شامل موارد زیر است:
داروها
جدول زیر نشان دهنده داروهای تجویزی زیر نظر پزشک متخصص عفونی برای تسکین علائم زونا است:
نوع |
هدف |
دفعات مصرف |
نحوه مصرف |
ضد ویروسها مانند آسیکلوویر، والاسیکلوویر، و فامسیکلوویر |
کاهش درد و تسریع بهبودی |
طبق دستور پزشک |
خوراکی |
ضد التهابها مانند ایبوپروفن |
کاهش درد و تورم |
هر ۶ تا ۸ ساعت |
خوراکی |
ضدتشنجها یا داروهای ضدافسردگی سهحلقهای |
درمان درد طولانیمدت |
یک یا دوبار در روز |
خوراکی |
آنتیهیستامینها مانند دیفنهیدرامین (بنادریل) |
درمان خارش |
هر ۸ ساعت |
خوراکی |
کرمها، ژلها یا چسبهای بیحسکننده مانند لیدوکائین |
کاهش درد |
استفاده در صورت نیاز |
موضعی |
جدول داروهای تجویزی برای درمان زونا
درمان خانگی زونا
این روش درمان زونا شامل موارد زیر میشود:
-
حمام یا دوش با آب سرد برای پاکسازی و تسکین پوست
-
استفاده از کمپرس سرد و مرطوب بر روی بثورات پوستی جهت کاهش درد و خارش
-
استفاده از لوسیون کالامین یا تهیه خمیری از جوش شیرین، نشاسته ذرت و آب جهت کاهش خارش
-
قرار گرفتن در وان حمام و افزودن داروی جو دوسر کلوئیدی به آب
-
مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین A، B-12، C، و E همچنین اسیدهای آمینه لیزین جهت تقویت سیستم ایمنی بدن
برای درمان زونا چه بخوریم؟
مواد غذایی مفید عبارتاند از:
-
مغزیجات
-
گوشت کمچرب
-
غلات کامل
-
روغن زیتون و آووکادو
-
غذاهای دریایی حاوی اسید چرب مفید مانند ماهی سالمون
-
میوههای قرمز مثل هندوانه، آلبالو و گریپفروت
-
سبزیجات سبز مثل اسفناج، بروکلی، کلم بروکسل و…
-
مواد غذایی نارنجی مثل کدو، سیبزمینی شیرین، هویج، زردآلو
-
غذاهای حاوی ویتامین B مثل تخممرغ، جو، جگر، دانهها
پیشگیری از بیماری زونا
بهترین راه پیشگیری، واکسینه شدن در برابر ویروس واریسلا زوستر است. همه کودکان باید دو دوز واکسن آبلهمرغان دریافت کنند که به آن ایمنسازی در برابر واریسلا گفته میشود. بزرگسالانی که هرگز به آبلهمرغان مبتلا نشدهاند هم باید این واکسن را مخصوصا بعد از ۵۰ سالگی بزنند. از طرفی واکسن آبله مرغان قبل از بارداری برای حفاظت از مادر و جنین بسیار مهم است.
دو واکسن برای ویروس واریسلا زوستر وجود دارد:
-
زوستاواکس (واکسن زوستر زنده)
-
شینگریکس (واکسن زوستر نوترکیب)
طبق اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) استفاده از واکسن شینگریکس در اولویت قرار دارد. همچنین به گفته این مرکز حتی اگر قبلا واکسن زوستاواکس زدهاید، باید واکسن شینگریکس را دریافت کنید.
تسریر مراقب سلامتی شماست!