به گزارش پایگاه خبری تحلیلی تسریر، این وضعیت معمولا در اثر ورود ضربه به سر اتفاق می افتد. تکان دادن شدید سر و نیم تنه ی بالا هم باعث ضربه مغزی می شود. در بعضی از موارد، ضربه ی مغزی باعث از دست رفتن هوشیاری می شود اما همیشه اینطور نیست.
افتادن شایع ترین علت بروز ضربه ی مغزی است. اگر ورزش هایی نظیر فوتبال انجام می دهید هم امکان بروز ضربه ی مغزی وجود دارد. معمولا اکثر افراد بعد از ضربه ی مغزی کاملا بهبود پیدا می کنند.
علائم ضربه مغزی
ممکن است علامت و نشانه های ضربه ی مغزی مخفی باشد و فورا مشخص نشود. علائم می تواند تا چند روز، هفته یا حتی بیشتر طول بکشد.
سردرد، از دست دادن حافظه (فراموشی) و گیجی از جمله علائم شایع بعد از بروز ضربه ی مغزی است. فراموشی معمولا شامل از یاد بردن حادثه ای که باعث بروز آسیب شده می شود.
از جمله علائم فیزیکی ضربه ی مغزی می توان موارد زیر را نام برد:
-
سردرد
-
زنگ زدن گوش
-
تهوع
-
استفراغ
-
خستگی یا خواب آلودگی
-
تار شدن دید
علائم دیگر ضربه ی مغزی عبارت است از:
-
گیجی یا نشناختن محیط
-
فراموشی حادثه
-
سرگیجه
علائم ضربه مغزی در کودکان
ورود آسیب به سر کودکان کم سن بسیار شایع است اما تشخیص ضربه ی مغزی در نوزادان و کودکان نوپا دشوار است چون نمی توانند وضعیت خود را توضیح دهند. علائم زیر می تواند نشانه ضربه ی مغزی در کودک باشد:
-
منگی
-
بی حالی و خستگی سریع
-
کج خلقی و بداخلاقی
-
از دست دادن تعادل و تلوتلو خوردن
-
گریه زیاد
-
تغییر در الگوی خواب یا غذا خوردن
-
بی میلی به اسباب بازی های مورد علاقه
-
تهوع
-
رعشه
ضربه مغزی در ورزشکاران
-
هنگامی که علائم و نشانه های ضربه ی مغزی دارید، هرگز سر بازی برنگردید.
-
متخصصان توصیه می کنند ورزشکاری که به ضربه ی مغزی مشکوک است، درگیر فعالیتی که خطر بروز دومین ضربه ی مغزی را بالا می برد، نشوند.
-
کودکان و نوجوانان باید توسط متخصصی که در زمینه معاینه و کنترل ضربه ی مغزی در کودکان آموزش دیده معاینه شوند.
-
متخصصان همچنین توصیه می کنند ورزشکاران کودک، نوجوان و بزرگسالِ مبتلا به ضربه ی مغزی همان روز بروز آسیب دوباره وارد زمین بازی نشوند.
علل بروز ضربه مغزی
-
مغز مانند ژلاتین است که توسط مایع مغزی نخاعی داخل جمجمه از ضربات در امان می ماند.
-
ورود ضربه ی شدید به سر و گردن یا نیم تنه ی بالا باعث می شود مغز به شدت در دیواره ی جمجمه جلو و عقب شود.
-
تکان خوردن ناگهانی یا کاهش سرعت سر، که در اثر حادثه ای نظیر تصادف یا تکان دادن شدید رخ می دهد، هم باعث بروز آسیب مغزی می شود.
-
این آسیب ها، معمولا به مدت کوتاه، روی عملکرد مغز تاثیر می گذارد و منجر به علائم ضربه ی مغزی می شوند.
ممکن است این نوع آسیب مغزی منجر به خونریزی داخل یا اطراف مغز شود و علائمی نظیر خواب آلودگی و گیجی طولانی به دنبال داشته باشد. ممکن است این علائم فورا ظاهر شود یا دیرتر اتفاق بیفتد.
عوامل خطرناک
در ادامه به فعالیت ها و عواملی که خطر ضربه ی مغزی را بالا می برد اشاره می کنیم:
-
افتادن، به خصوص در کودکان کم سن و افراد مسن
-
شرکت در ورزش های خطرناک مانند فوتبال آمریکایی، هاکی، فوتبال، راگبی، بوکس یا دیگر ورزش های تصادمی
-
شرکت در ورزش های خطرناک بدون نظارت و استفاده از تجهیزات ایمنی مناسب
-
تصادف با موتور
-
تصادف عابرپیاده یا دوچرخه
-
سربازانی که در جنگ حضور دارند
-
قربانی خشونت فیزیکی واقع شدن
-
داشتن سابقه ضربه ی مغزی
عوارض ضربه مغزی
عوارض احتمالی ضربه ی مغزی عبارت است از:
-
سردردهای بعد از حادثه: بعضی از افراد تا هفت روز بعد از آسیب مغزی سردردهای مربوط به ضربه ی مغزی را تجربه می کنند.
-
سرگیجه بعد از حادثه: بعضی از افراد تا چند روز، هفته یا ماه بعد از آسیب مغزی دچار سرگیجه هستند.
-
سندرم بعد از ضربه ی مغزی: درصد کمی از افراد (۱۵ تا ۲۰%) بیشتر از سه هفته علائمی نظیر سردرد، سرگیجه و اختلال در تفکر دارند. اگر این علائم بیشتر از سه هفته ادامه پیدا کند، به آن سندرم بعد از ضربه ی مغزی می گویند.
-
تاثیر تجمیعی چند آسیب مغزی: درحال حاضر تحقیق روی تاثیر چند آسیب مغزی مکرر که باعث بروز علامت نمی شود (subconcussive injury) ادامه دارد. فعلا هیچ نتیجه قطعی دال بر ارتباط میان چند آسیب مغزی و تاثیر تجمیعی وجود ندارد.
-
سندرم تاثیر ثانویه: به ندرت ممکن است فرد قبل از بین رفتن علائم ضربه ی مغزی اولیه دچار ضربه ی مغزی دوم شود و مغز به سرعت متورم شود که می تواند مرگبار باشد.
پیشگیری از ضربه مغزی
نکات زیر به پیشگیری یا به حداقل رساندن خطر بروز آسیب مغزی کمک می کند:
-
پوشیدن لباس محافظتی حین انجام ورزش و سایر فعالیت های تفریحی: مطمئن شوید که تجهیزات کاملا اندازه شما باشد، محکم سر جای خود می ماند و به درستی پوشیده شده است. از قوانین بازی پیروی کنید و روحیه ورزشکاری را تمرین کنید.
هنگام دوچرخه سواری، موتورسواری، اسنوبرد سواری یا هر فعالیت تفریحی که خطر بروز آسیب مغزی را به دنبال دارد، کلاه ایمنی بپوشید.
-
بستن کمربند ایمنی: بستن کمربند ایمنی مانع از بروز آسیب جدی، شامل آسیب به سر، حین تصادف می شود.
-
ایمن ساختن خانه: فضای خانه را روشن نگه دارید و نگذارید روی زمین چیزی باشد که باعث لیز خوردن و افتادن می شود. افتادن در خانه اصلی ترین علت بروز آسیب به سر است.
-
محافظت از کودکان: مسیر راه پله ها را ببندید و به پنجره نرده نصب کنید تا خطر بروز آسیب به سر کودکان کاهش پیدا کند.
-
ورزش منظم: مرتب ورزش کنید تا عضلات پایتان قوی و تعادلتان بهتر شود.
-
اطلاع رسانی درمورد ضربه ی مغزی: اطلاع رسانی به مربیان، والدین، ورزشکاران و دیگران درمورد ضربه ی مغزی به بالا بردن آگاهی کمک می کند. مربیان و والدین نیز می توانند ورزشکاران و کودکان را به روحیه مثبت ورزشکاری تشویق کنند.
تسریر مراقب سلامتی شماست!