به گزارش پایگاه خبری تحلیلی تسریر، تشخیص TIA سخت است اما وجود چند علامت بروز آن را نشان می دهد. علائم این وضعیت می تواند متغیر باشد. از جمله شایع ترین علائم TIA میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
-
دشگویی (دیسفازی، نوعی اختلال زبانی)
-
دیس آرتری یا اختلال تکلم حرکتی
-
تغییر بینایی
-
گیجی
-
عدم تعادل
-
مورمور شدن
-
تغییر سطح هوشیاری
-
سرگیجه
-
از کوره در رفتن
-
سردرد شدید
-
حس چشایی غیرعادی
-
حس بویایی غیرعادی
-
ضعف یا بی حس شدن یک سمت صورت یا بدن که به موقعیت لخته خون در مغز بستگی دارد.
علت بروز TIA چیست؟
اصلی ترین علت بروز TIA تشکیل لخته خون است. از جمله دیگر دلایل شایع در بروز این وضعیت می توان به موارد زیر اشاره کرد:
-
فشار خون بالا
-
آترواسکلروز یا باریک شدن عروق در اثر تشکیل پلاک در مغز یا دور مغز
-
بیماری شریان کاروتید که درصورت مسدود شدن شریان کاروتید داخلی یا خارجی مغز رخ می دهد.
-
دیابت
-
کلسترول بالا
عوامل پرخطر TIA و سکته چیست؟
فشار خون بالا یکی از عوامل مهم است که به دیواره داخلی رگ ها آسیب می زند و منجر به آترواسکلروز می شود. ممکن است پلاک پاره شود و در عروق تشکیل لخته خون دهد. نتیجه این فرایند غیرعادی TIA و سکته است.
اگر پزشک تشخیص داد که شما دچار فشار خون بالا هستید، باید مرتبا فشار خون خود را تحت نظارت داشته باشید. لازم است دستگاه فشارسنج تهیه کنید تا فشار خون را اندازه بگیرید.
بعضی از افراد دچار سندرم روپوش سفید هستند. یعنی فشار خونشان در مطب پزشک به دلیل اضطراب معاینه بالاتر از حد عادی است. گرفتن فشار خون در منزل به پزشک کمک می کند دقیقتر بتواند فشار خون عادی شما را معاینه کند. او با استفاده از این اطلاعات می تواند داروهای موثرتری برایتان تجویز کند.
اگر در خانه فشارسنج دارید، درصورت مشاهده هر یک از علائم زیر فورا فشار خون را اندازه بگیرید:
-
سرگیجه
-
گیجی
-
عدم تعادل
-
اختلال در راه رفتن
اگر در خانه دستگاه گرفتن فشار خون ندارید، فورا با پزشک تماس بگیرید یا به اورژانس مراجعه کنید. از جمله دیگر عوامل پرخطر TIA و سکته می توان موارد زیر را نام برد:
-
کلسترول بالا
-
دیابت
-
سیگار
-
چاقی مفرط
-
فیبریلاسیون دهلیزی
براساس تحقیق انجام شده در سال ۲۰۱۴:
-
احتمال بروز TIA در مردان بیشتر از زنان است.
-
افراد مسن بیشتر از جوانان در معرض خطر قرار دارند.
درمان TIA
چند گزینه برای درمان TIA وجود دارد. این وضعیت منجر به آسیب یا ناتوانی دائمی مغز نمی شود اما می تواند اولین نشانه هشداردهنده سکته باشد. تمرکز درمان روی شروع یا تنظیم داروهایی است که باعث رسیدن بهتر خون به مغز می شوند.
همچنین لازم است ناهنجاری ها و مشکلات بدن تشخیص داده شود تا خطر بروز TIA یا سکته در آینده کاهش یابد. از جمله گزینههای درمان میتوان به دارو، جراحی و تغییر سبک زندگی اشاره کرد.
۱) داروهای ضد پلاکت
این داروها مانع از چسبیدن پلاکت ها به یکدیگر و تشکیل لخته خون می شوند. از جمله:
-
آسپرین
-
کلوپیدوگرل (پلاویکس)
-
پراسوگرل (افینت)
-
آسپرین-دیپیریدامول (آگرنوکس)
۲) داروهای ضد انعقاد خون
این داروها به جای هدف قرار دادن پلاکتها، با هدف قرار دادن پروتئین هایی که باعث تشکیل لخته خون می شوند، از انعقاد خون جلوگیری می کنند. از جمله:
-
وارفارین (کومادین)
-
ریواروکسابان (زارلتو)
-
آپیکسابان (الیکوییس)
اگر وارفارین مصرف می کنید، لازم است از طریق آزمایش خون تحت نظر باشید تا از مصرف دوز مناسب اطمینان حاصل شود. داروهایی نظیر ریواروکسابان و آپیکسابان به نظارت نیاز ندارند.
۳) روش های کمتر تهاجمی
در این روش می توان به کمک کاتتر به شریان کاروتید دسترسی پیدا کرد. کاتتر از رگ کشاله ران وارد می شود. پزشک با استفاده از دستگاه شبیه به بالون عروق مسدود شده را باز می کند و داخل رگی که در حال باریک شدن است استنت یا سیم کوچک قرار می دهد تا جریان خون بهتر به مغز برسد.
۴) جراحی
گاهی برای پیشگیری از بروز سکته در آینده به جراحی نیاز است. اگر شریان کاروتید در گردن به شدت باریک شده باشد و قادر به انجام آنژیوپلاستی و استنت گذاری نباشید، پزشک جراحی اندرآرترکتومی کاروتید را پیشنهاد می کند. پزشک در این روش پلاک و رسوبات چربی شریان کاروتید را پاک میکند. درنتیجه، خطر TIA یا سکته کاهش می یابد.
۵) تغییر سبک زندگی
گاهی لازم است برای کاهش خطر TIA یا سکته سبک زندگی خود را تغییر دهید. در این شرایط، مصرف دارو و سایر اقدامات بالینی کافی نیست.
از جمله تغییرات سبک زندگی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
-
ورزش
-
کاهش وزن
-
مصرف میوه و سبزیجات بیشتر
-
کاهش مصرف غذاهای سرخ کردنی یا شیرین
-
خواب کافی
-
کاهش استرس
-
کنترل بهتر سایر بیماری ها مانند دیابت، فشار خون و کلسترول بالا
چطور از بروز TIA جلوگیری کنیم؟
گاهی جلوگیری از بروز TIA و سایر انواع سکته ممکن نیست اما می توانید با رعایت برخی ملاحظات به پیشگیری از TIA کمک کنید. به منظور پیشگیری از TIA و سکته به نکات زیر توجه کنید:
-
سیگار نکشید.
-
در معرض دود سیگار قرار نگیرید.
-
رژیم غذایی متعادل و سرشار از میوه و سبزیجات داشته باشید.
-
وزن سالم خود را حفظ کنید.
-
به طور منظم ورزش کنید.
-
مصرف الکل را کاهش دهید.
-
از مصرف مواد مخدر بپرهیزید.
-
دیابت را کنترل کنید.
-
مصرف کلسترول و چربی، به خصوص چربی اشباع شده و ترانس را کاهش دهید.
-
فشار خون را کنترل کنید.
-
استرس را پایین بیاورید.
تسریر مراقب سلامتی شماست!