به گزارش پایگاه خبری تحلیلی تسریر، آنسفالیت نوعی التهاب بافت‌های فعال مغز است که به‌خاطر عفونت یا واکنش خودایمنی بدن ایجاد می‌شود. التهاب باعث تورم مغز شده و به سردرد، کشیدگی و سفتی گردن، حساسیت به نور، سردرگمی روانی و تنشج ختم می‌شود.
بیماری آنسفالیت چیست؟
آنسفالیت از بیماری های مغز و اعصاب بوده و به معنای التهاب مغز است. به‌خاطر عفونت‌های ویروسی یا عفونت‌های دیگری ایجاد شده که به مغز یا نخاع مربوط می‌شوند. علت اصلی آنسفالیت در بیشتر موارد عفونت ویروسی است. ویروس‌های مختلفی می‌توانند به مغز یا نخاع حمله کرده و عفونت را در این مناطق ایجاد کنند. تب، سردرد شدید، گیجی، تشنج، نارسایی عضلانی، کاهش هوشیاری، تغییرات روحی، مشکلات حافظه و تغییرات در رفتار و شخصیت از نشانه‌های متداول این بیماری مغزی هستند.
علائم آنسفالیت
آنسفالیت، علائم و نشانه‌های مختلف زیادی دارد، ازجمله:
- تغییرات شخصیتی
- گیجی و سردرگمی
- تشنج یا مشکلات حرکتی
- تغییر در بینایی و شنوایی
بیشتر افرادی که از آنسفالیت عفونی رنج می‌برند، علائمی شبیه آنفولانزا دارند، مانند:
- سردرد
- تب
- درد عضلانی یا مفاصل
- خستگی یا ضعف
معمولا در یک بازه زمانی چند ساعته تا چندروزه، علائم شدیدتری ظاهر می‌شوند:
- سفتی و کشیدگی گردن
- گیجی، بیقراری و توهم
- تشنج
- از دست دادن حس یا ناتوانی در حرکت دادن بخش‌های خاصی از بدن یا صورت
- حرکات نامنظم
- ضعف عضلانی
- مشکلات گفتاری یا شنوایی
- از دست دادن هوشیاری و به کما رفتن
علت آنسفالیت
در بیشتر موارد، علت انسفالیت، عفونت‌های ویروسی مانند ویروس هرپس، عامل تبخال، و ویروس واریسلا زوستر، عامل آبله مرغان و زونا هستند. اما در برخی موارد، علت ممکن است ناشی از عفونت‌های باکتریایی، عفونت‌های قارچی، انگلی، عفونت‌های ایمنی‌متوسطه و ترشحات التهابی باشد:
- برخی از باکتری‌ها می‌توانند عفونت مغز و نخاع را ایجاد کنند، مانند باکتری هموفیلوس اینفلوآنزا، استرپتوکوکوس پنومونیه و لیستریا مونوسیتوژنز
- برخی از قارچ‌ها منجر به آنسفالیت می‌شوند، مانند قارچ کریپتوکوکوس و قارچ آسپرژیلوس.
- در موارد نادر، عفونت‌های انگلی مانند توکسوپلاسما گوندیی و نایسریا فاولیوم باعث بروز آنسفالیت می‌شوند.
- برخی عفونت‌ها مانند هرپس می‌توانند آنسفالیت را در افرادی که سیستم ایمنی ضعیف دارند، ایجاد کنند.
- بعضی التهابات ناشی از سابقه عمل جراحی مغز و نخاع نیز می‌توانند منجر به آنسفالیت شوند.
علت آنسفالیت
در بیشتر موارد، علت انسفالیت، عفونت‌های ویروسی مانند ویروس هرپس، عامل تبخال، و ویروس واریسلا زوستر، عامل آبله مرغان و زونا هستند. اما در برخی موارد، علت ممکن است ناشی از عفونت‌های باکتریایی، عفونت‌های قارچی، انگلی، عفونت‌های ایمنی‌متوسطه و ترشحات التهابی باشد:
- برخی از باکتری‌ها می‌توانند عفونت مغز و نخاع را ایجاد کنند، مانند باکتری هموفیلوس اینفلوآنزا، استرپتوکوکوس پنومونیه و لیستریا مونوسیتوژنز
- برخی از قارچ‌ها منجر به آنسفالیت می‌شوند، مانند قارچ کریپتوکوکوس و قارچ آسپرژیلوس.
- در موارد نادر، عفونت‌های انگلی مانند توکسوپلاسما گوندیی و نایسریا فاولیوم باعث بروز آنسفالیت می‌شوند.
- برخی عفونت‌ها مانند هرپس می‌توانند آنسفالیت را در افرادی که سیستم ایمنی ضعیف دارند، ایجاد کنند.
- بعضی التهابات ناشی از سابقه عمل جراحی مغز و نخاع نیز می‌توانند منجر به آنسفالیت شوند.
داروهای درمان انسفالیت
بسته به علت اصلی بیماری و نوع عامل عفونتی یا التهابی، داروهای درمان آنسفالیت متفاوت خواهند بود. معمولا پزشک این داروها را برای درمان تجویز می‌کند:
- داروهای ضدویروسی مانند:
- آسیکلوویر (Acyclovir)
- والاسیکلوویر (Valacyclovir)
- فامسیکلوویر (Famciclovir)
- جانسیکلوویر (Ganciclovir)
- داروهای آنتی باکتریایی و آنتی بیوتیک‌ها
- داروهای ضدقارچی مانند:
- فلوکونازول (Fluconazole)
- آمفوتریسین B (Amphotericin B)
- ووریکونازول (Voriconazole)
- استروئیدها (کورتیکواستروئیدها) برای کاهش التهاب و علائم عصبی
عوارض آنسفالیت مغزی
مبتلایان به نوع حاد آنسفالیت مغزی با عوارضی مواجه شده که ممکن است ماندگار شوند مانند:
- خستگی
- تحریک پذیری
- اختلال در تمرکز
- تشنج
- کم شنوایی یا کری
- از دست دادن حافظه (فراموشی)
- از دست دادن بینایی (کوری)
- مشکلات گفتاری و زبانی (آفازیا)
- اختلال در بلع
- مشکلات روانی و عاطفی مانند اضطراب، افسردگی بالینی و تغییرات خلق و خو
دوره بهبودی از چند ماه تا حتی چند سال طول می‌کشد.
پیشگیری از آنسفالیت مغزی
برخی اقدامات پیشگیرانه می‌توانند در کاهش خطر ابتلا به آنسفالیت مغزی کمک کنند:
- واکسیناسیون برای پیشگیری از عفونت هرپس سیمپلکس و کاهش خطر ابتلا به انسفالیت مغزی
- شستشوی منظم دست‌ها با آب و صابون یا محلول ضدعفونی کننده جهت جلوگیری از شیوع ویروس‌ها و باکتری‌ها
- اجتناب از تماس با افراد مبتلا که علائم عفونت ویروسی دارند.
- رعایت اصول بهداشت جنسی و استفاده از کاندوم
- پیشگیری از تماس با حشرات آفت‌زا مانند پشه‌ها و کنه‌ها که می‌توانند ویروس‌های مختلفی را منتقل کنند.
تسریر مراقب سلامتی شماست!
