به گزارش پایگاه خبری تحلیلی تسریر، کیست بارتولین یا کیست مقعدی، نوعی کیست واژینال است که در یک طرف لابیا (لبهای واژینال) نزدیک دهانه واژن تشکیل میشود. اسم این کیست از روی غدد بارتولن انتخاب شده است که دو غده کوچک تولیدکننده مخاط روانکننده واژن هستند. لابیا و غدد بارتولن، همگی بخشی از فرج در دستگاه تناسلی زنان هستند.
زمانی که دهانه یکی از این غدد بسته شود، مخاط قادر به تخلیه نیست و داخل غدهها جمع شده و یک توده تشکیل میشود که به آن کیست بارتولن میگویند. معمولا کیست در یکی از دو غده بارتولن تشکیل میشود. برخی کیستها کوچک و بدون درد هستند. در صورت ایجاد عفونت باکتریایی، احتمال ایجاد آبسه وجود دارد. کیستهای عفونی دردناک هستند و باید درمان شوند.
علائم کیست بارتولن
از علائم کیست بارتولین میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد در پوست اطراف واژن حین راه رفتن، نشستن یا برقراری رابطه جنسی
- تغییر شکل ظاهری و ورم لبهای بیرونی واژن (لابیای ماژور)
- برجستگی حساس و دردناک نزدیک دهانه واژن
- ناراحتی حین حرکت، راه رفتن یا نشستن
- تب
علائم ترکیدن کیست بارتولن
کیست بارتولن پر از چرک، مخاط، باکتری، خون یا سایر مایعات است که به شکل مایع زرد کمرنگ متمایل به قهوهای یا قرمز و ضخیم خارج میشود. کیست بارتولن عفونی در صورت ترکیدن، بوی ناخوشایند و نامطبوعی دارد. علائم ترکیدن کیست بارتولن عبارتند از:
- درد شدید ناگهانی که ممکن است تا مدتی پایدار بماند.
- ترشحات خونی یا رنگی غلیظ بدبو و ترشحات پنیری واژن
علت کیست بارتولن (کیست بارتولن چگونه بوجود می آید؟)
بسته شدن مجاری غدد بارتولن، باعث تجمع مایعات در غدهها و تشکیل کیست میشود. در بیشتر موارد، علت مسدود شدن مجاری نامعلوم است، اما گاهی میتوان علت آن را عفونت باکتریایی منتقله از رابطه جنسی مانند سوزاک یا کلامیدیا یا عفونتهای باکتریایی مانند ای.کولی دانست. متخصصان معتقدند که علت کیست بارتولن، تجمع مایعات در دهانه غدد است که باعث بسته شدن دهانه آنها میشود. اگر درمان عفونت واژن به موقع انجام نشود، احتمال بروز این مشکل بیشتر است.
راه های درمان کیست بارتولن
راههای درمان این بیماری عبارتند از:
- مراقبت خانگی و تسکین علائم مانند حمام گرم، کمپرس گرم روی منطقه تحت تاثیر و مصرف مسکنهای خوراکی
- تخلیه کیست توسط پزشک و مصرف آنتی بیوتیک جهت کنترل عفونت
- عمل جراحی و برداشتن غدد بارتولن در موارد حاد
۱. آنتی بیوتیک برای درمان کیست بارتولن
در برخی موارد، استفاده از آنتیبیوتیکها به عنوان بخشی از درمان کیست بارتولن مورد نیاز است، به ویژه در مواردی که کیست عفونی شده باشد. آنتیبیوتیکها عفونت را کنترل و کاهش میدهند و گاهی هم قبل و بعد از عمل جراحی برای کاهش خطر عفونت تجویز میشوند.
۲. پماد برای کیست بارتولن
در مواردی که کیست عفونی شده باشد، از پماد برای کاهش التهاب، درد و عفونت استفاده میکنند. پمادهای موضعی حاوی مواد ضدعفونی کننده و ضدالتهاب هستند که شدت عفونت و پیشروی آن را کنترل میکنند.
۳. عمل جراحی کیست بارتولن
در مواردی که این بیماری بهصورت مکرر تشکیل شده، بزرگ بوده و با عفونت شدید همراه باشد یا علائم درد و گسترش بیماری ایجاد شود، متخصص عمل جراحی کیست بارتولن را تجویز میکند. عمل جراحی با هدف تخلیه کیست و اصلاح مجرای غدد بارتولنی تحت بیهوشی موضعی یا عمومی انجام میشود.
۴. درمان خانگی کیست بارتولن
درمان خانگی کیست بارتولین برای موارد غیرعفونی و برحستگیهای کوچک مناسب است. استفاده از کمپرس گرم میتواند به کاهش التهاب و درد کمک کند. از حوله یا پارچه گرم و مرطوب استفاده کنید و آن را روی کیست قرار دهید. ناحیه تناسلی را با آب گرم ملایم بشویید و با حوله تمیز و نرم کامل خشک کنید. چرا که رطوبت این ناحیه، محیط مناسبی برای رشد باکتری و عفونت است.
۵. درمان کیست بارتولن با طب سنتی
در طب سنتی، برخی روشها و تکنیکها برای درمان این بیماری پیشنهاد میشوند. اما باید توجه داشت که این روشها بر اساس تجربهها و استفادههای سنتی هستند و تاکنون توسط تحقیقات علمی به طور کامل تایید نشدهاند. همچنین، همواره توصیه میشود قبل از استفاده از هر درمان طب سنتی، با پزشک مشورت کنید.
عوارض کیست بارتولن
این بیماری معمولا هیچ عارضه و مشکلی ایجاد نمیکند. اما اگر زیاد از حد بزرگ شود، باعث ناراحتی و آزار فرد، درد در پوست اطراف واژن حین راه رفتن، نشستن یا رابطه جنسی میشود. گاهی هم ممکن است روی لبهای بیرونی اطراف واژن تاثیر بگذارد. اگر آبسه بارتولن بدتر شود و اقدامی برای درمان آن نکنید، ممکن است عفونت به سایر اندامهای بدن سرایت پیدا کند. این عفونت وارد جریان خون شده و اختلال و التهاب سپتیسمی (septicemia) ایجاد میکند. این التهاب از عوارض خطرناک این بیماری است که بهخاطر انتشار عفونت در کل بدن بسیار خطرناک است.
عوارض برداشتن غده بارتولن
برداشتن غده بارتولن ممکن است با عوارض زیر همراه باشد:
- خونریزی
- درد
- التهاب
- عفونت
- تورم، درد شدید، قرمزی و ترشحات غیرعادی
- تشکیل بافت اضافی
راه های پیشگیری از کیست بارتولن
از آنجایی که علت اصلی ایجاد این بیماری نامشخص است، بنابراین رسیدن به راههای پیشگیری از کیست بارتولن هم تقریبا غیرممکن است. تنها با انجام برخی راهکارها میتوان ریسک تشکیل این برجستگیها را کاهش داد، مانند استفاده از کاندوم حین برقراری رابطه جنسی که از تشکیل کیستهای ناشی از عفونتهای انتقال یافته جنسی جلوگیری میکند.
تسریر مراقب سلامتی شماست!