به گزارش پایگاه خبری تحلیلی تسریر، روان رنجوری (Neuroticism) یا روان آزرده گرایی یک تمایل طولانی‌مدت به یک حالت عاطفی منفی یا اضطراب است. روان رنجوری یک بیماری نیست بلکه یک ویژگی شخصیتی است. افراد مبتلا به روان رنجوری تمایل بیشتری به افسردگی دارند. و بیشتر از دیگران احساس گناه، حسادت، عصبانیت و اضطراب می‌کنند.
آنها نسبت به تنش‌های محیطی حساس هستند و ممکن است شرایط روزمره را تهدیدآمیز و مهم تلقی کنند. سرخوردگی‌هایی که ممکن است برای دیگران بی‌اهمیت باشد، می‌تواند برای این افراد مشکل‌ساز شده و منجر به ناامیدی شود.
فرد مبتلا به روان رنجوری ممکن است خودآگاه و خجالتی باشد. آنها ممکن است تمایل به درونی‌سازی فوبیا و سایر ویژگی‌های عصبی مانند اضطراب، وحشت، پرخاشگری، منفی گرایی و افسردگی داشته باشند. روان رنجوری یک حالت عاطفی مداوم است که توسط این واکنش‌ها و احساسات منفی تعریف می‌شود.
نمونه‌هایی از روان رنجوری چیست؟
خطی که انسان نارکوتیک را از یک انسان عادی جدا می‌کند، شدت رفتارهاست. افکار و رفتارهای روان رنجورانه بر اساس تعریف آنقدر افراطی هستند که زندگی شخصی، شغلی و عاشقانه شما را مختل می‌کنند. علاوه بر این، این رفتارها معمولاً پاسخ پیش فرض شما حتی برای مشکلات جزئی هستند.
در ادامه در چند مثال رفتار روان رنجورانه را با برخی رفتارهای عادی مقایسه می‌کنیم تا دید بهتری از آن داشته باشید:
رفتار متداول: نگران این هستید که یک پروژه بزرگ را به موقع به پایان برسانید.
رفتار روان رنجور: شما ناله می‌کنید: من به‌هیچ‌عنوان نمی‌توانم پروژه را سر موقع تمام کنم! حتی اگر ماه‌ها زمان داشته باشید و کارهای دیگری هم برای انجام دادن نداشته باشید.
رفتار متداول: دوست دارید ۲ ساعت قبل از پرواز به فرودگاه برسید.
رفتارهای روانرنجور: شما اصرار دارید ۴ ساعت زودتر به فرودگاه بروید و سپس هر ۱۰ دقیقه یکبار از مأمور گیت می پرسید که آیا خروج به موقع انجام می‌شود یا خیر.
رفتار متداول: همسر سابق شما خیانت نکرده است و شما در مورد روابط جدید محتاط هستید.
رفتارهای روان رنجور: شما دائماً از شریک جدید خود می‌پرسید که آیا به شما خیانت می‌کند یا خیر و سپس خودتان را به خاطر دور کردن او سرزنش می‌کنید.
علائم روان رنجوری
همانطور که قبلا هم اشاره کردیم روان‌‌آزرده‌گرایی یک ویژگی شخصیتی است، نه یک اختلال روانی قابل تشخیص. یک شخصیت نارکوتیک در برابر استرس دارای ضعف است و شرایط روزمره را بسیار بدتر از واقعیت می‌بینید. سپس خود را به خاطر بدبینی و منفی‌گرایی شدید سرزنش می‌کند.
یک فرد روانرنجور ممکن است دائماً احساس‌های زیر را داشته باشد:
- گرایش کلی به احساسات منفی
- احساس شک به خود
- احساس اضطراب یا تحریک پذیری
- ثبات عاطفی ضعیف
- افسردگی
- ناتوانی در کنترل استرس و ناراحتی
- احساس خود آگاهی یا خجالتی بودن
- تغییرات خلق‌وخو
- عدم انعطاف‌پذیری یا تلاش برای بازگشت پس از سختی‌ها
- نگرانی مزمن در مورد مسائل مختلف
- تمایل به تفسیر موقعیت‌های خنثی به عنوان موقعیت تهدیدکننده
- تمایل زیاد به مشاهده مشکلات جزئی و بزرگ‌نمایی آنها
- مشکل در کنترل خواسته ها یا احساسات در لحظه
- حسادت
- احساس ناامیدی یا عصبانیت در مورد وقایع روزمره
- احساس ترس یا احساس گناه در مورد مسائل جزئی.
عوارض روان‌رنجوری در کنار مزایای آن
افرادی که دارای شخصیت عصبی هستند بیشتر سیگار می‌کشند. از الکل و سایر مواد مخدر استفاده می‌کنند، اختلالات خوردن دارند، از حمایت اجتماعی برخوردار نیستند و بیشتر از دیگران طلاق می‌گیرند. افرادی که میزان روان‌رنجوری نسبتاً بالایی دارند بیشت زا حد فکر می‌کنند. برای این افراد همه چیز در گذشته اشتباه بوده است، اکنون اشتباه می‌شود و در آینده هم اشتباه خواهد بود. این افراد همچنین هنگام فکر کردن یا به خاطر سپردن و یا در زمان روبرویی با مشکل واقعی، ناراضی‌تر، مضطرب‌تر و تحریک‌پذیرتر هستند. سطح عزت‌نفس آنها پایین‌تر از حد متوسط است، به ویژه هنگامی که برونگرایی آنها هم پایین باشد. روان رنجوری یک عامل خطر برای اختلالات اضطرابی و افسردگی است.
در عین حال، یک دوز سالم از نارکوتیسم می‌تواند مفید باشد. فردی با شخصیت متعادل ممکن است نگرانی خود را در مورد مهلت انجام کارهایش را در اولویت قرار دهد تا آن را به عنوان فرصتی برای ارتقاء درجه یا همکاری با همکارانش در نظر بگیرد. مثلاً کمی نگرانی در مورد سلامتی، می‌تواند به شما انگیزه دهد تا خوب غذا بخورید و ورزش کنید.
افراد روانرنجور بیشتر در مورد سلامت روحی و جسمی خود نگران هستند؛ بنابراین بیشتر به پزشک و اورژانس مراجعه می‌کنند.
به نظر می‌رسد افرادی که دارای سطوح نسبتاً بالایی از روان رنجوری هستند تا حدودی از انجام ریسک خودداری می‌کنند. آنها کمتر به دنبال موقعیت‌های تفریحی، شغلی، مالی و اجتماعی هستند که احتمال از دست دادن آنها زیاد است. به نظر می‌رسد چنین افرادی به جای ارتقاء وضعیت فعلی خود، به حفظ وضعیت فعلی خود اهمیت می‌دهند. شاید این یک استراتژی خوب در زمان‌های واقعاً خطرناک یا نامشخص باشد.
علت روان رنجوری چیست؟
علت خاصی برای روان رنجوری وجود ندارد. اعتقاد بر این است که ویژگی‌های شخصیتی تحت تأثیر ترکیبی از عوامل ژنتیکی، اجتماعی و محیطی است. به نظر می‌رسد این ویژگی در فرهنگ‌ها جهانی است، بنابراین احتمالاً ریشه‌های بیولوژیکی دارد. در واقع، برخی استدلال می‌کنند که روان رنجوری ممکن است توضیحی تکاملی داشته باشد و حساسیت بیش از حد به خطرات یا تهدیدها می‌تواند مزیت بقا را به همراه داشته باشد.
راه‌های طبیعی برای درمان روان‌رنجوری
کنترل اضطراب و استرس ممکن است به کنترل رفتارهای عصبی شما کمک کند. اگر اضطراب شما خفیف و مختصر باشد، ممکن است خود درمانی مؤثر باشد.
کارشناسان به شما توصیه می‌کنند که:
- هر روز ورزش کنید: ۳۰ دقیقه ورزش عالی خواهد بود، اما حتی ۱۵ دقیقه پیاده روی می‌تواند به شما کمک کند تا احساس بهتری داشته باشید.
- با اطرافیانتان صحبت کنید: به خانواده و دوستان خود بگویید که چه چیزی اضطراب شما را تقویت می‌کند. به آنها اطلاع دهید که چگونه می‌توانند به شما کمک کنند.
- به اندازه کافی بخوابید: کمبود خواب می‌تواند اضطراب و استرس را بدتر کند. شما به صورت طبیعی هرشب حداقل نیاز به ۸ ساعت خواب دارید.
- مصرف الکل و کافئین را کاهش دهید: نوشیدنی‌های الکلی و کافئین‌دار می‌توانند اضطراب را بدتر کنند. به جای آن آب بنوشید.
- غذاهای سالم بخورید: وعده‌های غذایی سالم و میان‌وعده باعث افزایش انرژی شما می‌شود. حتماً هر سه وعده غذایی را بخورید.
- افکار خود را تغییر دهید: این کار همیشه آسان نیست. اما سعی کنید افکار منفی را با افکار مثبت جایگزین کنید.
- از خود بپرسید: آیا آنچه من نگران آن هستم واقعاً آنقدر که من فکر می‌کنم بد است؟ آن را بنویسید. پیگیری کنید که چه چیزی باعث ایجاد اضطراب شما می‌شود و سپس به دنبال الگوها باشید. دفعات بعدی روش‌های بهتری برای مدیریت آن بیاموزید. اگر این اقدامات کمکی نمی‌کند، یا اگر احساس می‌کنید که اضطراب زندگی شما را مختل می‌کند، با روانشناس در مورد آن خود صحبت کنید.
تسریر مراقب سلامتی شماست!
