به گزارش پایگاه خبری تحلیلی تسریر، ریتم‌های شبانه‌روزی الگوهایی هستند که به بدن می‌گویند چه زمانی بخوابد و چه زمانی بیدار شود. آن‌ها همچنین روی هورمون‌ها، هضم و دمای بدن تاثیر می‌گذارند. بدن شما این ریتم‌ها را به طور طبیعی و به کمک مغز تنظیم می‌کند، اما عوامل بیرونی (مانند نور) هم می‌توانند آن‌ها را تحت تاثیر قرار دهند. برای مثال، وقتی نور وارد چشم شما می‌شود، سلول‌ها به مغز پیام می‌دهند که می‌تواند تولید ملاتونین (هورمون خواب) را متوقف کند.
پرواز زدگی اصطلاحی است که بی‌خوابی و سایر مشکلات ناشی از سفرهای طولانی را توصیف می‌کند. وقتی با هواپیما در بیش از دو منطقه زمانی سفر می‌کنید، ساعت داخلی یا ریتم شبانه‌روزی بدن شما به زمان نیاز دارد تا با چرخه‌های خواب و بیداری جدید در مقصد سازگار شود. در نتیجه، علائم پرواز زدگی ظاهر می‌شوند.
علائم جت لگ
علائم پرواز زدگی می‌تواند متنوع باشد. ممکن است شما فقط یک علامت را تجربه کنید یا علائم زیادی داشته باشید.
رایج‌ترین علائم این مشکل عبارتند از:
- مشکلات مرتبط با خواب مانند ناتوانی در به خواب رفتن یا زود بیدار شدن
- خستگی یا خواب‌آلودگی در طول روز
- ناتوانی در تمرکز کردن
- مشکلات گوارشی مانند یبوست یا اسهال
- سردرد
- تغییر خلق و خو
علت پرواز زدگی
علائم جت لگ از عدم هماهنگی ریتم طبیعی بدن شما با ساعات روز و شب مقصد ناشی می‌شوند. سفر با هواپیما جت لگ را بدتر می‌کند، چون سرعت حرکت بدن بسیار سریع‌تر از عملکرد مغز است. به‌علاوه، سفر در ارتفاع بالا و تغییر فشار کابین می‌تواند صرف‌نظر از تغییر مناطق زمانی در بروز بعضی از علائم پرواز زدگی نقش داشته باشد. از سوی دیگر، سطح رطوبت در هواپیما پایین است و اگر در طول پرواز آب کافی ننوشید، ممکن است دچار کمآبی شوید که به نوبه خود می‌تواند علائم جت لگ را ایجاد کند.
عوامل خطر جت لگ
عواملی که احتمال پرواز زدگی را افزایش می‌دهند عبارتند از:
- تعداد مناطق زمانی که از آن‌ها عبور می‌کنید: هر چقدر از مناطق زمانی بیشتری عبور کنید، احتمال اینکه جت لگ داشته باشید بیشتر است.
- پرواز به سمت شرق: وقتی به سمت شرق سفر می‌کنید، احتمال جت لگ افزایش می‌یابد. چون ساعات روز کاهش پیدا می‌کند و بدن فرصت کمتری دارد که خود را با منطقه جدید وفق دهد.
- مسافرت‌های مکرر: خلبانان، مهمانداران و سایر مسافرانی که زیاد سفر می‌کنند بیشتر با مشکل پرواز زدگی روبرو می‌شوند.
- افزایش سن: سالمندان برای بهبودی از جت لگ به زمان بیشتری نیاز دارند.
روش پیشگیری از جت لگ
راهکارهای زیر به جلوگیری از پرواز زدگی یا کاهش اثرات آن کمک می‌کنند:
- سعی کنید زود برسید. اگر هدف از مسافرت شرکت در یک جلسه مهم است که باید با تمرکز کافی در آن حضور پیدا کنید، چند روز زودتر در منطقه مورد نظر حاضر شوید تا بدن‌تان فرصت تطبیق پیدا کردن داشته باشد.
- قبل از سفر استراحت کافی داشته باشید. شروع سفر با خستگی باعث بدتر شدن جت لگ می‌شود.
- قبل از سفر به تدریج برنامه خود را تنظیم کنید. اگر به شرق سفر می‌کنید، سعی کنید چند روز قبل از سفر یک ساعت زودتر بخوابید و زودتر از خواب بیدار شوید. اگر به سمت غرب می‌روید، قبل از سفر چند روز دیرتر به رختخواب بروید و دیرتر از خواب بیدار شوید.
- در طول پرواز حرکت کنید. در پروازهای طولانی سعی کنید در صورت امکان در داخل کابین راه بروید یا در حالی که روی صندلی نشسته‌اید نفس عمیق بکشید و پاها، بازوها و سر خود را حرکت دهید.
- به برنامه جدید خود پایبند باشید. قبل از حرکت ساعت یا تلفن خود را روی زمان جدید تنظیم کنید. پس از رسیدن به مقصد، هر چقدر هم که خسته هستید، سعی کنید تا شب نخوابید و زمان وعده‌های غذایی خود را با ساعت محلی تنظیم کنید.
- هیدراته بمانید. برای مقابله با خشکی هوای داخل کابین هواپیما باید قبل، حین و بعد از پرواز آب زیادی بنوشید. کم آبی می‌تواند علائم پرواز زدگی را بدتر کند. از مصرف الکل و کافئین بپرهیزید، چون می‌توانند آب بدن را کم کرده و خواب را تحت تاثیر قرار دهند.
- در زمان مناسب در معرض نور خورشید قرار بگیرید. بعد از سفر به غرب، عصرها و پس از سفر به شرق، صبح‌ها خود را در معرض نور قرار دهید تا بدن‌تان با منطقه زمانی جدید سازگار شود.
تسریر مراقب سلامتی شماست!
