به گزارش پایگاه خبری تحلیلی تسریر، واسکولیت یکی از انواع بیماری های خونی بوده و به معنای التهاب عروق است که به علت آسیب، التهاب، عفونت یا برخی بیماری‌های خاص روی می‌دهد. واسکولیت می‌تواند در هر نوع عروقی از جمله عروق خونی (شریان‌ها و وریدها) و عروق لنفاوی ایجاد شود. علائم واسکولیت شامل درد، تورم، قرمزی، گرما و حساسیت در ناحیه مدنظر است.
در برخی موارد، ممکن است عروق مبتلا به واسکولیت قابل مشاهده و قابل لمس باشند و در برخی موارد دیگر، علائم به صورت داخلی بروز می‌کنند. عفونت، بیماری‌های التهابی مانند آرتریت روماتوئید، بیماری‌های ایمنی مانند لوپوس، عوامل آلرژیک، تروما یا آسیب مستقیم به عروق و عوامل دیگری که باعث التهاب عروق می‌شوند از علل التهاب رگ هستند.
انواع بیماری واسکولیت
انواع بیماری واسکولیت عبارتند از:
۱. واسکولیت رگ های خونی بزرگ
- آرتریت تمپورال یا گیجگاهی با علائم سردرد، دوبینی و درد در شقیقه‌ها، با شیوع بیشتر در افراد بالای ۵۰ سال
- پلی‌میالژی روماتیکا با خشکی و درد عضلات به‌خصوص در شانه‌ها و شیوع بیشتر در زنان
- آرتریت تاکایاسو با درد عضلات و مفاصل که شریان اصلی قلب را درگیر می‌کند.
۲. واسکولیت رگ های خونی متوسط
- التهاب رگ بورگر که در آن عروق خونی دست و پاها درگیر می‌شود. علت اصلی این نوع آماس رگ، مصرف زیاد سیگار است.
- بیماری کاوازاکی که با تب شدید، بثورات پوستی، خشکی لب و قرمزی نوک انگشتان، بیشتر کودکان زیر ۵ سال را مبتلا می‌کند.
- پلی آرتریت ندوزا نوع نادری از واسکولیت رگ‌های خونی متوسط است که روی عروق خونرسان به کلیه، روده و اعصاب تاثیر می‌گذارد. عدم درمان آن می‌تواند کشنده باشد.
۳. واسکولیت رگ های خونی کوچک
- سندروم چرچ اشتراوس که بیشتر افراد ۳۸ تا ۵۴ سال را مبتلا می‌کند و باعث کاهش اشتها، کاهش وزن، آسم و بی‌حسی اندام‌ها می‌شود.
- سندروم بهجت نوعی از واسکولیت است که باعث بروز زخم در دهان و اندام تناسلی، التهاب چشم و ضایعات پوستی می‌شود.
- پلی آنژیت میکروسکوپی نوع نادری از التهاب رگ مزمن مخصوص میانسالان است که بیشتر ریه و کلیه‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
- واسکولیت روماتیسمی ناشی از روماتیسم است که به‌خاطر التهاب شریان‌های کوچک ایجاد می‌شود.
- کرایوگلوبولینمی نوع دیگری از التهاب رگ است که معمولا بعد از عفونت هپاتیت C به‌وجود می‌آید.
۴. واسکولیت روماتیسمی
واسکولیت روماتیسمی یا آرتریت روماتیسمی، بیماری ناشی از عامل التهابی است که روی عروقی تاثیر می‌گذارد که خون را به قلب و سایر اعضای بدن منتقل می‌کنند. این واکنش التهابی باعث آسیب و التهاب عروق و بافت‌های اطراف آن‌ها می‌شود.
۵. واسکولیت پوستی
واسکولیت پوستی به وضعیتی اطلاق می‌شود که در آن عروق پوست تحت تاثیر التهاب قرار می‌گیرند. این التهاب می‌تواند باعث تغییر رنگ پوست، تورم، خارش، درد و حساسیت در ناحیه مدنظر شود. عفونت، آسیب فیزیکی، عوامل شیمیایی یا داروها ممکن است از علل ایجاد واسکولیت پوستی باشند.
۶. واسکولیت کهیری
این نوع التهاب رگ بیشتر عروق پوستی دست و پاها، بازو و صورت را تحت تاثیر قرار می‌دهد. عوامل التهابی مانند عفونت باکتریایی، ویروسی یا قارچی، بیماری‌های التهابی مزمن مانند روماتوئید آرتریت و لوپوس اریتماتوس دیسکوئید و واکنش‌های آلرژیک و آسیب شیمیایی می‌توانند از علل ایجاد واسکولیت کهیری باشند. مصرف برخی داروها مانند آنتی‌بیوتیک‌ها، ضدالتهاب‌ها، آنتی‌کوآگولانت‌ها و داروهای ضدتشنج هم می‌تواند باعث بروز این نوع التهاب رگ کهیری شود.
۷. واسکولیت آلرژیک
واسکولیت آلرژیک نوعی واسکولیت پوستی ناشی از حساسیت آلرژیک در عروق پوستی است که سیستم ایمنی بدن به‌شکل غیرطبیعی واکنش نشان می‌دهد و باعث التهاب و آسیب در عروق پوست می‌شود. موادی مانند داروها، غذاها، عوامل محیطی و آلرژن‌های دیگر می‌توانند عوامل تحریک کننده واسکولیت آلرژیک باشند.
۸. واسکولیت مغزی
در واسکولیت مغزی، عروق خونی مغز دچار التهاب شده و گردش خون و عملکرد مغز تحت تاثیر قرار می‌گیرد. بیماری‌هایی مانند آرتریت سیستمیک قلبی-عروقی، لوپوس اریتماتوس سیستمیک، و آنژیت میکروسکوپی از علل ایجاد واسکولیت مغزی هستند.
۹. واسکولیت لکوسیتوکلاستیک
واسکولیت لوکوسیتوکلاستیک، نوعی واسکولیت عروقی است که به عنوان واکنش التهابی در عروق خونی پوست و اندام‌های دیگر بدن رخ می‌دهد. در این وضعیت، التهاب و تخریب سلول‌های لوکوسیت (خون سفید) باعث آسیب دیواره عروق می‌شود.
۱۰. واسکولیت سیستمیک
واسکولیت سیستمیک، گروهی از بیماری‌های التهاب عروقی است که به صورت سیستمیک (سراسر بدن) عروق خونی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در این وضعیت، سیستم ایمنی بدن به طور ناشناخته به عروق خونی حمله می‌کند و باعث التهاب، آسیب و ضعف عروق می‌شود. واسکولیت سیستمیک می‌تواند به صورت اختصاصی در یک اندام خاص رخ دهد یا در سراسر بدن توزیع شود.
علائم واسکولیت
علائم واسکولیت بسته به نوع و محل اختلال عروق خونی و شدت آن متفاوت هستند.
برخی علائم و نشانه‌های شایع واسکولیت عبارتند از:
- جوش و دانه‌های قرمز برجسته
- درد مزمن و متناوب عضلات، مفاصل، عروق خونی و بافت‌های نرم
- سردی و بی‌حسی دست و پاها
- ضعف و خستگی عمومی به علت کاهش جریان خونی و اکسیژن رسانی ناکافی
- خونریزی از بینی، دستگاه گوارشی یا خونریزی از مجرای ادراری
- علائم تنفسی مانند سرفه، تنگی نفس، آسم، خس خس صدا و التهاب حلق
- آسیب کلیه‌ها
- خون در ادرار
علت واسکولیت
علت اصلی ایجاد واسکولیت مشخص نیست، اما زمانی که این بیماری ظاهر می‌شود، عروق خونی به‌خاطر ضخیم شدن جداره عروق، باریک یا مسدود می‌شوند.
درمان واسکولیت چقدر طول می‌کشد؟
به‌طورکلی، درمان دارویی واسکولیت با دوز قوی بین ۳ تا ۶ ماه طول می‌کشد و درمان با داروهایی با دوز ملایم حدود ۱۲ تا ۳۶ ماه یا بیشتر طول می‌کشد.
عوارض واسکولیت
عوارض احتمالی التهاب رگ عبارتند از:
- آسیب دیدگی جزئی یا کامل اندام‌های مجاور به‌خاطر نقص گردش خون
- خونریزی داخل پوست یا سایر اندام‌ها به‌خاطر شکستگی دیواره عروق خونی
- تشکیل لخته خون
- نابینایی
- عفونت
پیشگیری از واسکولیت
راهکارهای پیشگیری از واسکولیت عبارتند از:
- محافظت از پوست در برابر آفتاب
- پرهیز از دمای بسیار گرم و سرد
- مراقبت ملایم از پوست
- کاهش استرس با روش‌هایی مانند مدیتیشن، تمرینات تنفس عمیق، ورزش منظم و روش‌های آرامش‌بخش
- جلوگیری از آسیب پوستی مانند بریدگی، خراش و سوختگی‌ها
تسریر مراقب سلامتی شماست!
