به گزارش پایگاه خبری تحلیلی تسریر، اینکه ذخیره سازی خون بند ناف برای چه افرادی قابل استفاده است، در درجه اول به این بستگی دارد که نمونه‌ها توسط والدین در یک بانک خون بند ناف خصوصی ذخیره می‌شوند یا در یک بانک خون عمومی. اگر نمونه‌ها در یک بانک خون عمومی ذخیره شوند یا به زبانی دیگر، نمونه خون بند ناف اهدا شود، این نمونه‌ها برای خود نوزاد یا خانواده او استفاده نمی‌شود. در عوض هر کسی که به پیوند سلول‌های خون بند ناف نیاز داشته باشد، در صورت تطابق سلولی و ژنتیکی می‌تواند از این نمونه‌ها استفاده کند.
اما اگر والدین نوزاد تصمیم بگیرند تا نمونه خون بند ناف را در یک بانک خون بند ناف خصوصی ذخیره کنند، این نمونه‌ها در شرایط لزوم توسط خود خانواده مورد استفاده قرار می‌گیرد. در واقع، هنگامی که یکی از اعضای خانواده بیماری دارد که ممکن است با پیوند مغز استخوان یا خون بند ناف درمان شود، والدین می‌توانند خون بند ناف نوزاد خود را برای اهدای مستقیم ذخیره کنند. با این حال استفاده خانواده‌ها از نمونه‌های ذخیره شده نیز شرایط خاص خود را دارد.
در درجه اول، اولین عامل در مورد این که ذخیره سازی خون بند ناف برای چه افرادی قابل استفاده است، به نوع بیماری تحت درمان بستگی دارد. به صورت کلی احتمالاً کل خانواده می‌توانند از بانک خون بند ناف نوزاد بهره‌مند شوند.
از آن جایی که یکی از مهم‌ترین چالش‌های خانواده‌ها هنگام تصمیم‌گیری برای ذخیره سازی خون بند ناف این است که چه کسانی می‌توانند از نمونه ذخیره شده استفاده کنند، در این مقاله به بررسی این موضوع می‌پردازیم.
۱. خود نوزاد
اول از همه در پاسخ به این سوال که ذخیره سازی خون بند ناف برای چه افرادی قابل استفاده است، باید گفت خود نوزادی که نمونه از او گرفته شده، اولین کسی است که می‌تواند در صورت نیاز از این سلول بنیادی استفاده کند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که احتمالاً می‌توان برخی از بیماری‌ها را با کمک تزریق خون بند ناف نوزاد به خود او درمان کرد.
۲. خواهر
هنگامی که فردی از سلول‌های بنیادی شخص دیگری استفاده می‌کند، پیوند یا تزریق آلوژنیک نامیده می‌شود؛ بنابراین خواهر نوزاد، حتی فرزند دوم یا سوم یکی از گزینه‌هایی است که می‌تواند در صورت نیاز خون بند ناف را دریافت کند. خواهری که به یک بیماری صعب‌العلاج مبتلاست، خصوصاً انواع بیماری‌های ژنتیکی ارثی یا سرطان‌ها، می‌تواند از نمونه خون بند ناف ذخیره شده خواهر یا برادر خود استفاده کند. شانس تطابق و استفاده از این نمونه‌ها برای خواهر ناتنی کمتر است، چرا که تنها ممکن است آنها در برخی از نشانگرهای HLA با هم مشترک باشند.
۳. برادر
برادری که نیاز به اهداکننده سلول‌های بنیادی دارد ممکن است بتواند از خون بند ناف خواهر یا برادر خود استفاده کند. درمان‌هایی که از خون بند ناف یکی از اعضای خانواده استفاده می‌کنند، تقریباً دو برابر موفقیت‌آمیزتر از درمان‌های غیر بستگان است. در کل شانس تطابق خواهر یا برادری که هر دو از یک والدین یکسان باشند، ۷۵ درصد است. این شانس برای برادر ناتنی بسیار کمتر است.
۴. پدر و مادر (والدین نوزاد)
هر یک از والدین یک گروه HLA (هاپلوتیپ) را به نوزاد خود می‌دهند، بنابراین نیمی از نشانگرهای HLA از مادر و نیمی از پدر می‌آیند. این بدان معناست که خون بند ناف کودک همیشه ۵۰ درصد با هر یک از والدین مطابقت دارد.
۵. خانواده درجه ۲ مثل پدر بزرگ و مادر بزرگ و خاله و عمو
خاله، دایی، عمه، عمو و پدربزرگ و مادربزرگ هم با شانس کمتری در صورت تطابق می‌توانند از نمونه خون بند ناف استفاده کنند. با این حال، هر چه از خانواده نزدیک‌تر دور شوید، خون بند ناف کودک کمتر سازگار است. خاله‌ها، عمه‌ها، دایی‌ها، عموها و پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌های مرتبط و تنی ممکن است با نمونه بند ناف ذخیره شده سازگاری داشته باشند، اما این احتمال هم وجود دارد که میزان تشابه برای پیوند ناکافی باشد.
۶. افراد غریبه
در نهایت، خصوصاً در ارتباط با اهدای خون بند ناف به بانک خون عمومی، این نمونه‌ها می‌تواند توسط افراد غریبه هم مورد استفاده قرار بگیرد. افراد غریبه در صورت ابتلا به یک بیماری که با خون بند ناف قابل درمان است، می‌توانند در صورت سازگاری داشتن از نظر ژنتیکی و خونی، از سلول‌های خون بند ناف استفاده کنند.
کدام بیماری ها را می‌توان با خون بند ناف درمان کرد؟
بیماری‌های مختلفی را می‌توان با استفاده از نمونه خون بند ناف درمان کرد. انواع سرطان‌های خون و برخی از سرطان‌های غیر خونی، انواع بیماری‌ها و اختلالات ژنتیکی، بیماری‌های نقص سیستم ایمنی، برخی از بیماری‌های خودایمنی، بیماری‌های متابولیکی ارثی و همچنین انواع اختلالات خونی مادرزادی از بیماری های قابل درمان با خون بند ناف هستند.
اصلی‌ترین کاربرد خون بند ناف درمان بیماری‌های زیر است:
- بیماری گوچر (کودکان)
- لوکودیستروفی متاکروماتیک
- بیماری کرابه (لوکودیستروفی سلول گلوبوئید)
- بیماری گونتر
- سندرم هرمانسکی – پودلاک
- سندرم هورلر
- سندرم هورلر – شی
- سندرم هانتر
- سندرم سانفیلیپو
- بیماری لش نیهان
- سندرم دی جورج
- نقص چسبندگی لکوسیتی
- سندرم‌های نارسایی مغز استخوان
- نوتروپنی خودایمنی (شدید)
- کم خونی دیسریتروپوئیتیک مادرزادی
- کم خونی فانکونی
- کم خونی آپلاستیک شدید
- کم خونی سیدروبلاستیک مادرزادی
تسریر مراقب سلامتی شماست!
