به گزارش پایگاه خبری تحلیلی تسریر، اختلال شخصیت اسکیزوتایپال (Schizotypal personality disorder) نوعی اختلال شخصیت است که موجب بروز الگوهای رفتاری غیرعادی در فرد میشود. افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپی معمولا رفتار غیرعادی، گفتار عجیب و غریب و باورهای جادویی از خود نشان میدهند. آنها اغلب متوجه نمیشوند که رفتارشان غیرعادی یا مشکلساز است. برخی از افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپی بعداً به اسکیزوفرنی مبتلا میشوند.
افراد مبتلا به این اختلال معمولا نمیتوانند به دیگران اعتماد کنند و رفتارهای دیگران را به صورت اشتباه برداشت میکنند. این مشکلات ممکن است منجر به اضطراب شدید و تمایل به اجتناب از موقعیتهای اجتماعی در فرد شود. در اکثر افراد اختلال شخصیت اسکیزوتایپی در اوایل بزرگسالی تشخیص داده میشود و معمولا در طول عمر باقی میماند، اگرچه درمانهایی مانند داروها و درمانها میتوانند علائم را بهبود بخشند.
علائم اسکیزوتایپال
افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپی در موقعیتهای اجتماعی ناراحتی و پریشانی شدیدی را تجربه میکنند. آنها در ایجاد روابط نزدیک و حفظ روابط با دیگران مشکلات زیادی دارند که این مشکل بیشتر به دلیل تفسیر تحریفشده از تعاملات اجتماعی و همچنین رفتار اجتماعی عجیب و غریب آنها به وجود میآید.
در ادامه میتوانید با رایجترین علائم اختلال شخصیت اسکیزوتایپال آشنا شوید.
- اضطراب اجتماعی شدید و روابط اجتماعی ضعیف
- عدم اعتماد به دیگران به جز بستگان درجه یک و دوستان نزدیک
- بروز رفتارهای عجیب
- افکار و گفتار عجیب و غریب مانند استفاده از عبارات بیش از حد انتزاعی یا عینی یا استفاده از عبارات یا کلمات به روشهای غیرمعمول.
- تجربیات ادراکی غیرمعمول و باورهای جادویی (برخی از این افراد گمان میکنند که قدرتهای ماوراءالطبیعه خاصی دارند)
- برداشت نادرست از موقعیتها یا اتفاقات معمول
- افکار مشکوک یا پارانوئید
- مشکل در برقراری تماس چشمی
- بیانگیزگی و کمکاری در محیطهای آموزشی و کاری
- عدم آگاهی فرد در مورد رفتار و افکار عجیبی که دارد (فرد مبتلا به STPD عموماً در مورد اینکه چگونه افکار و رفتارهای خود بر دیگران تأثیر میگذارد آگاهی ندارد)
- لباس پوشیدن به روشهای عجیب و غریب، مانند ظاهر نامرتب یا پوشیدن لباسهای یک شکل
- افزایش علاقه به فعالیتهای انفرادی یا سطح بالای اضطراب اجتماعی
علت بروز اسکیزوتایپال
اختلالات شخصیت، از جمله اختلال شخصیت اسکیزوتایپی، یکی از ناشناختهترین شرایط سلامت روان است. محققان هنوز در تلاش برای کشف علت دقیق این مشکلات هستند، با این حال معتقدند که برخی عوامل میتوانند در بروز این مشکلات دخیل باشند.
مطالعات نشان میدهد که علت اختلال شخصیت اسکیزوتایپی (STPD) عمدتاً بیولوژیکی و ژنتیکی هستند و تغییرات مغزی در مبتلایان به این بیماری شباهت زیادی به بیماری اسکیزوفرنی (Schizophrenia) دارد. آمارها نشان میدهد که این بیماری در افرادی که در خانواده آنها افراد مبتلا به اسکیزوفرنی یا اختلالات شخصیتی خوشه A وجود دارد، بیشتر در معرض این اختلال قرار دارند. (اختلالات شخصیتی خوشه A شامل سه نوع اختلال شخصیت پارانوئید، اسکیزویید و اسکیزوتایپال است که موجب بروز رفتارهای و گفتارهای عجیب و غریب در فرد میشود).
درمان اسکیزوتایپال
رواندرمانی یا درمان با گفتگو و داروهای ضد روانپریشی با دوز پایین (نورولپتیک) گزینههای اصلی درمان اختلال شخصیت اسکیزوتایپی هستند.
در ادامه میتوانید بیشتر با روشهای درمان اسکیزوتایپال آشنا شوید.
رواندرمانی اسکیزوتایپال
رواندرمانی اصطلاحی برای انواع تکنیکهای درمانی است که هدف آن کمک به افراد در شناسایی و تغییر احساسات، افکار و رفتارهای نگرانکننده است.
گروه درمانی
گروه درمانی نوعی از رواندرمانی است که در آن گروهی از افراد با هم ملاقات میکنند تا مشکلات خود را با هم زیر نظر یک درمانگر یا روانشناس شرح دهند و به بحث بگذارند. در این روش درمان ممکن است به فرد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپی کمک کند تا مهارتهای اجتماعی را توسعه دهد.
درمان شناختی رفتاری (CBT)
درمان شناختی رفتاری یک نوع درمان ساختاریافته و هدفگرا است. یک درمانگر یا روانشناس به شخص کمک میکند تا نگاه دقیقتری به افکار و احساسات خود بیندازد تا بفهمد افکارش چگونه بر اعمالش تأثیر میگذارد.
دارو برای اسکیزوتایپال
برای درمان اسکیزوتایپال از داروهای ضد روانپریشی و داروهای آنتیسایکوتیک (نورولپتیک) با دوز پایین استفاده میشود. داروهای ضد روانپریشی به ویژه برای افرادی با علائم اسکیزوتایپی نسبتاً شدید و کسانی که علائم روانپریشی خفیف و گذرا را تجربه میکنند مفید است.
روش تشخیص اسکیزوتایپال
شخصیت در دوران کودکی، نوجوانی و اوایل بزرگسالی به تکامل خود ادامه میدهد. به همین دلیل، روانشناسان معمولاً فرد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپی را تا سن ۱۸ سالگی تشخیص نمیدهند.
تشخیص اختلالات شخصیت، از جمله اختلال شخصیت اسکیزوتایپی، معمولا دشوار است، زیرا اکثر افراد مبتلا به اختلال شخصیت فکر نمیکنند مشکلی در رفتار یا طرز تفکرشان وجود دارد و فکر نمیکنند که نیازی به تغییر رفتارشان دارند. این افراد زمانی از روانشناسان کمک میگیرند که شرایطی مثل اضطراب یا افسردگی را تجربه میکنند و در این شرایط نیز احساس نمیکنند که برای درمان وضعیت سلامت روان خود نیاز به کمک دارند.
تسریر مراقب سلامتی شماست!