نوار عصب چشم چیست؟

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی تسریر، نوار عصب چشم (visual evoked potential (VEP)) آزمایش غیرتهاجمی است که پزشک با استفاده از آن می‌تواند بیماری‌ها و اختلالات تاثیرگذار بر بینایی و مغز، و بیماری‌های مرتبط با عصب چشم را تشخیص دهد از جمله ام اس، تروما سر یا مغز و گلوکوم. الکترودها به پشت سر وصل می‌شوند و پاسخ مسیر بینایی روی مانیتور الکتروانسفالوگرافی نشان داده می‌شود.

در ادامه این مطلب با ما باشید تا با نوار عصب چشم، کاربردها و تفسیر نتیجه نوار چشم بیشتر آشنا شوید. 

‏نوار عصب چشم چیست؟

نوار عصب چشم یا پتانسیل برانگیخته چشم، سیگنال الکتریکی ارسالی به قشر بینایی را محاسبه می‌کند که در واکنش به تحریک بصری تولید می‌شود. به این آزمایش، پاسخ برانگیخته بینایی (VER) نیز می‌گویند.

به طورکلی، نوار عصب چشم، کارکرد مسیر بینایی را ارزیابی می‌کند که شامل موارد زیر می‌شود:

• چشم‌ها
• چلیپای بینایی
• دستگاه بینایی
• تشعشع بینایی
• کورتکس مغز

این آزمایش قابلیت نشان دادن تمام ناهنجاری‌های اثرگذار بر کورتکس بینایی یا مسیرهای بینایی را نیز دارد.

‏کاربرد نوار عصب چشم (نوار عصب چشم برای چیست؟)

از کاربردهای این آزمایش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تشخیص بیماری‌ها و اختلالات اثرگذار بر چشم و مغز
• شناسایی ام اس و بررسی علائم بیماری ام اس
• تشخیص تروما سر و چشم
• تشخیص گلوکوم در عصب بینایی و بررسی علائم آب سیاه چشم
• آسیب دیدگی رگ‌های خونی و عصب چشم ناشی از دیابت پیشرفته
• تومورهایی که به عصب‌های چشم فشار می‌آورند.
• فشار بالای چشم

‏نوار عصب چشم برای چه افرادی انجام می‌شود؟

در صورتی که مشکلات مسیر عصب‌های بینایی باعث ایجاد تغییرات بینایی شود پزشک دستور آزمایش نوار عصب چشم می‌دهد.

افرادی که علائم زیر را دارند کاندیدای مناسبی برای این تست هستند:

• دوبینی
• تاری دید: تشخیص علت تاری دید ناگهانی
• از دست دادن بینایی (در برخی موارد همراه درد یا بدون درد خواهد بود.)
• تغییر دید رنگی
• جرقه‌های نورانی
• ضعیف شدن چشم
• احساس ضعف در دست و پاها

‏نوار عصب چشم برای چه افرادی مناسب نیست؟

خیلی از افراد به لحاظ شرایط جسمانی خود نمی‌توانند ‏نوار عصب چشم بگیرند. برخی بیماری‌های چشم مانند آسیب دیدگی شبکیه یا تومورهای چشم یا افراد دچار اختلال عملکرد کبد برای انجام این آزمایش مناسب نیستند.

‏نوار عصب چشم چگونه انجام می‌شود؟

احتمالا روز آزمایش، پزشک از قطره چشمی خاصی استفاده می‌کند. سپس بیمار روی صندلی نشسته و الکترودها به سر و صورتش چسبانده می‌شوند تا سیگنال‌های الکتریکی از عصب بینایی ضبط شوند. در طول آزمایش، محرک‌های بصری مانند چراغ روشن و خاموش یا الگو‌های مختلف به چشم داده می‌شود تا سیگنال‌های الکتریکی در عصب بینایی تحریک و واکنش آنها ثبت شود.

این سیگنال‌ها به یک دستگاه ضبط متصل هستند که آنها را تحلیل و نمایش می‌دهد. مدت زمان انجام آزمایش نوار عصب چشم حدود ۳۰ تا ۶۰ دقیقه است و بهتر است با پزشک در مورد جزئیات دقیق آزمایش و راهنمایی‌های قبل و بعد آن صحبت کنید.

‏آمادگی قبل از نوار عصب چشم

اگر داروی خاصی مصرف می‌کنید یا شرایط ویژه‌، حساسیت یا بیماری مزمنی دارید که ممکن است روی نتیجه آزمایش تاثیر بگذارد حتما از قبل پزشک را در جریان بگذارید. پیش از آزمایش، چشم‌ها باید تمیز و بدون هیچ‌گونه آرایش و لنز باشند.

الکترومیوگرافی چشم نیازی به ناشتا بودن ندارد و رژیم غذایی خاصی هم نمی‌خواهد، اما بهتر است که نوشیدنی‌های کافئین‌دار و دخانیات قبل از آزمایش مصرف نکنید. قبل از آزمایش، همه دستورات و راهنمایی‌های مربوطه را از پزشک دریافت کنید تا آمادگی لازم را به دست بیاورید.

اقدامات زیر کمک می‌کنند آمادگی قبل از نوار عصب چشم را بدست بیاورید:

‏

مراقبت های بعد از نوار عصب چشم

درست است که این آزمایش، روشی کم خطر بدون عارضه جانبی خاصی است اما باید مراقبت‌های بعد از نوار عصب چشم را رعیات کنید تا مشکلی پیش نیاید.

مراقبت‌های بعد از نوار عصب چشم به شرح زیرند:

• استراحت کافی داشته باشید و از فعالیت‌های سنگین مانند مطالعه در مدت طولانی خودداری کنید.
• چشم‌ها را با دقت و با استفاده از روش‌های بهداشتی مناسب تمیز نگه دارید.
• از لمس زیاد چشم‌ها و آرایش چشم و لنز‌های تماسی خودداری کنید.
• در صورتی که پزشک داروهای خاصی تجویز کرده است، دستورات مربوط به مصرف آن‌ها را به دقت دنبال کنید و در صورت بروز هرگونه علائم ناخواسته یا عوارض جانبی، به پزشک اطلاع دهید.

‏عوارض نوار عصب چشم

این آزمایش، عوارض جدی و خطرناکی ندارد اما برخی بیماران ممکن است با مشکلات و عوارض زیر روبه‌رو شوند:

• سرگیجه
• حالت تهوع
• سردرد
• سرگیجه
• التهاب پوستی

‏نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

نوار عصب چشم یک روش تشخیصی برای ارزیابی عملکرد عصب بصری و شناسایی مشکلات عصبی چشم است. در این آزمایش، سیگنال‌های الکتریکی تولید شده توسط نورهای محرک به صورت الکترودها در اطراف چشم ثبت می‌شود. این سیگنال‌ها سپس تحلیل و بررسی می‌شوند تا اطلاعاتی درباره عملکرد نورون‌های بصری و مسیرهای عصبی چشم به دست آید.

این آزمایش می‌تواند به تشخیص و مانیتورینگ برخی از اختلالات و بیماری‌های عصبی و چشمی از جمله اختلالات عصب بصری، گلوکوم، اختلالات تشدید نور، و برخی اختلالات عصبی سیستمیک کمک کند. در صورت نیاز به الکترومیوگرافی چشم با دکتر چشم پزشک مشورت کنید تا از نیازها و مراقبت‌های قبل و بعد آزمایش مطلع شوید. پزشک می‌تواند بر اساس شرایط خاص بیمار، نحوه آماده‌سازی و مراقبت‌های بعد از آزمایش را توصیه می‌کند.

تسریر مراقب سلامتی شماست!