به گزارش پایگاه خبری تحلیلی تسریر، کسانی که تجربه داشتن سردردهای شدید و مداوم دارند می‌دانند که الگوهای سردردشان می‌تواند متفاوت باشد و به همین دلیل هم سردردها را به انواع مختلفی دسته‌بندی می‌کنند. یکی از این سردردها، سردردهای تنشی نامیده می‌شود که بسیار رایج است و می‌تواند مزمن باشد.
سردردهای تنشی بسیار شایع هستند و اکثر مردم به آن مبتلا می‌شوند. شما می‌توانید خودتان آنها را با مسکن درمان کنید. اما اگر چندین سردرد در هفته دارید یا سردرد شدید است، باید حتماً به پزشک مغز و اعصاب مراجعه کنید. این سردردها با یک سری نشانه‌ها شناخته می‌شود.
در این مقاله در خصوص علائم سردردهای تنشی، شیوه درمان و کنترل آن و همچنین نحوه پیشگیری از این سردردها صحبت می‌کنیم.
سردردهای تنشی چیست؟
سردرد تنشی سردردی است که به نظر می‌رسد یک نوار محکم دور سر شما پیچیده شده است که به پیشانی و شقیقه‌هایتان فشار وارد می‌کند.
ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی ممکن است آنها را سردردهای تنشی بنامند. سر درد شدید نشانه چیست؟ عوامل زیادی باعث سردرد تنشی می‌شوند و ممکن است نتوانید از همه محرک‌های بالقوه جلوگیری کنید. خوشبختانه، کارهای زیادی وجود دارد که می‌توانید برای جلوگیری از سردرد تنشی انجام دهید.
این نوع سردرد معمولاً ناشی از استرس، اضطراب یا نگرانی، فشارهای روزمره، نشستن یا ایستادن برای مدت طولانی، کمبود خواب یا تغییرات هورمونی ایجاد می‌شود. درمان این نوع سردرد معمولاً شامل استفاده از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی، ماساژ، تکنیک‌های تنفسی و کنترل استرس و اضطراب می‌شود.
متن انگلیسی:
A tension headache is the most common type of headache. It can cause mild, moderate, or intense pain behind your eyes and in your head and neck
ترجمه متن:
سردرد تنشی شایع‌ترین نوع سردرد است. می‌تواند باعث درد خفیف، متوسط یا شدید در پشت چشم‌ها و در سر و گردن شود
سردردهای تنشی در کودکان
سردردهای تنشی جزء اصلی‌ترین دلایل سردرد در کودکان است. این درد که در پیشانی، شقیقه‌ها و دو طرف سر کودک ایجاد می‌شود می‌تواند روی خواب آنها هم تاثیر بگذارد و بسیار آزاردهنده باشد. سردردهای تنشی کودکان اغلب ناشی از استرس فیزیکی یا عاطفی است. سایر محرک‌ها عبارتند از احساس خستگی، حذف وعده‌های غذایی و دندان‌قروچه یا فشردن دندان‌ها. استفاده مکرر از داروهای ضددرد نیز می‌تواند سردرد تنشی را مکرر و شدیدتر در کودکان ایجاد کند.
سردرد تنشی در بزرگسالان
در بزرگسالان سردردهای تنشی می‌توانند به‌صورت شدیدتر و بیشتر ایجاد شوند، چرا که معمولاً بزرگسالان بیشتر در معرض شرایط استرسی و فشارهای عصبی هستند.
علائم سردردهای تنشی (علایم سردرد تنشی)
علائم رایج سردرد تنشی عبارتند از:
- درد در دو طرف سر، صورت یا گردن
- احساس می‌کنید چیزی روی سر شما فشار می‌آورد یا اطراف آن سفت شده است.
- ناحیه آسیب‌دیده ممکن است حساس باشد و سر شما ممکن است در هنگام لمس بیشتر درد بگیرد.
- شما باید بتوانید بدون تشدید سردرد به انجام فعالیت‌های روزانه خود ادامه دهید.
- درد یا سفت شدن عضلات گردن و عضلات شانه.
- حساسیت به نور و صدا.
- حساسیت در اطراف پیشانی و پوست سر
- مشکل در تمرکز
- تحریک‌پذیری و خستگی
متن انگلیسی:
Tension headaches last at least ۳۰ minutes but they can last much longer, sometimes for several days
ترجمه متن:
سردرد تنشی حداقل ۳۰ دقیقه طول می‌کشد، اما ممکن است بسیار طولانی‌تر باشد، گاهی اوقات برای چند روز ادامه پیدا می‌کند
سردرد تنشی چگونه است؟
سردردهای تنشی بیشتر به‌صورت یک درد و فشار شدید روی پیشانی، شقیقه‌ها و گردن احساس می‌شود. علائم ممکن است به‌آرامی ظاهر شوند و تا ۳۰ دقیقه طول بکشند. با این حال گاهی اوقات این سردردها تا یک هفته هم ادامه دارند. برخی از افراد مبتلا به سردرد تنشی مزمن ممکن است احساس کنند که همیشه با درد و فشار سردرد دست و پنجه نرم می‌کنند.
سردرد تنشی و حالت تهوع
سردردهای تنشی همه علائم حملات میگرنی مانند تهوع و استفراغ را ندارند. در نتیجه حالت تهوع در همه سردردهای تنشی دیده نمی‌شود. بدون تهوع یا استفراغ با علائم بالا درد معمولاً خفیف یا متوسط خواهد بود. با این حال در صورتی که سردردهای تنشی بسیار شدید و مزمن شوند ممکن است با حالت تهوع هم همراه باشد.
سردرد تنشی و درد چشم
گاهی علت درد چشم در واقع سردرد است. یکی از اصلی‌ترین دردهای این نوع از سردرد، درد در پشت چشم‌هاست. در انواع مختلف سردردهای تنشی یک درد شدید در پشت چشم‌ها احساس می‌شود که گویی به چشم‌ها فشار وارد می‌کند.
علت سردردهای تنشی (دلیل سردرد تنشی)
پزشکان و محققان پزشکی نمی‌دانند دقیقاً چه چیزی باعث سردرد تنشی می‌شود. سردردهای تنشی ممکن است گاهی به تنش عضلانی در سر و گردن یا به وضعیت نامناسب مرتبط باشد.
با این حال علل شایع سردرد تنشی عبارتند از:
| علت | توضیحات |
|---|---|
| فشار | فشارهای روانی و استرس می‌توانند باعث تنش عضلانی شوند که به سردرد منجر می‌شود. |
| مشکلات خواب | کیفیت پایین خواب یا کم خوابی می‌تواند باعث سردرد تنشی شود. |
| مصرف زیاد کافئین | افزایش یا کاهش ناگهانی مصرف کافئین می‌تواند باعث سردرد شود. |
| فشار به گردن | نگه داشتن سر در وضعیت نامناسب هنگام خواندن یا استفاده از تلفن همراه می‌تواند منجر به سردرد شود. |
| خستگی چشم | استفاده طولانی مدت از صفحه کامپیوتر یا خواندن بدون استراحت می‌تواند باعث خستگی چشم و سردرد شود. |
| اختلال فک گیجگاهی فکی (TMJ) | اختلالات مرتبط با مفصل فک می‌تواند باعث درد در فک و سر شود که به سردرد تنشی منجر می‌شود. |
| آرتریت دژنراتیو در گردن | تخریب مفاصل گردن می‌تواند باعث درد و ناراحتی شده و به سردرد منجر شود. |
| مشکلات مربوط به اختلالات خواب | اختلالات خواب مانند آپنه خواب و بی‌خوابی می‌توانند به سردرد تنشی کمک کنند. |
| اضطراب | احساسات شدید اضطرابی می‌تواند باعث تنش عضلانی شده و به سردرد بینجامد. |
| افسردگی | افسردگی می‌تواند باعث تغییرات هورمونی و بیوشیمیایی شود که منجر به سردرد می‌شود. |
| خستگی چشم‌ها | تمرکز طولانی‌مدت بر روی یک فعالیت بدون استراحت کافی می‌تواند باعث خستگی چشم و در نتیجه سردرد شود. |
| سیگار کشیدن بیش از حد | مصرف نیکوتین بیش از حد می‌تواند به تنش عضلانی و سردردهای مرتبط منجر شود. |
| مشکلات دندان‌ها | مشکلات دندانی مانند فشار دندانی یا عفونت‌ها می‌توانند باعث سردرد در نواحی مختلف سر شوند. |
| آنفلوانزا یا عفونت سینوسی | عفونت‌های تنفسی مانند آنفلوانزا یا سینوزیت می‌توانند باعث احتقان و فشار در سر شده و به سردرد منجر شوند. |
| مصرف الکل | مصرف الکل می‌تواند باعث کم آبی بدن شود که یکی از عوامل اصلی در ایجاد سردرد تنشی است. |
مصرف مکرر یا طولانی‌مدت مسکن برای سردرد نیز می‌تواند باعث سردرد شود. اینها به‌عنوان سردردهای استفاده بیش از حد یا برگشتی شناخته می‌شوند.
افسردگی و سردرد تنشی
افسردگی و مشکلات عاطفی می‌تواند یکی از دلایل مرتبط با بروز سردردهای تنشی باشد. برخی معتقدند سردرد تنشی زمانی شروع می‌شود که ماهیچه‌های بین سر و گردن به سمت بالا گره می‌خورند و در نهایت ماهیچه‌های پوست سر را سفت می‌کند. این اثر امواج عضلانی ممکن است به این دلیل اتفاق بیفتد که استرس دارید یا با درگیری عاطفی و نوعی افسردگی مواجه هستید.
میگرن و سردرد تنشی
تشخیص سردردهای تنشی از سردرد میگرنی دشوار است و اگر مکرر سردردهای تنشی اپیزودیک دارید، ممکن است میگرن نیز داشته باشید. اما برخلاف برخی از انواع میگرن، سردردهای تنشی معمولاً با اختلالات بینایی مانند دیدن نقاط روشن یا جرقه‌های نور همراه نیستند. افراد مبتلا به سردردهای تنشی معمولاً تهوع یا استفراغ همراه با سردرد را تجربه نمی‌کنند. درحالی‌که فعالیت بدنی باعث تشدید درد میگرنی می‌شود، بر سردرد تنشی تأثیری ندارد.
راه های تشخیص سردرد تنشی
پزشک ممکن است در ابتدا برای تشخیص سردردهای تنشی سوالاتی در مورد علائم، سابقه پزشکی و اینکه هر چند وقت یک بار سردرد دارید بپرسد.
سوالاتی مانند سوالات زیر می‌تواند در تشخیص سردرد تنشی به پزشک کمک کند:
- آیا علائم شما در ساعات خاصی از روز بدتر می‌شود؟
- آیا علائم شما پس از انجام برخی فعالیت‌ها بدتر می‌شود؟
- آیا مسکن‌های بدون نسخه به شما کمک می‌کنند تا احساس بهتری داشته باشید؟
روش‌های دیگری مانند اسکن توموگرافی کامپیوتری یا سی‌تی‌اسکن و ام آر آی هم می‌تواند برای بررسی مشکلات اساسی‌تر تجویز شود.
راه های درمان سردردهای تنشی
درمان‌ها بسته به نوع سردرد تنشی متفاوت است. برای مثال، اگر سردردهای دوره‌ای دارید، ممکن است پزشک مصرف مسکن‌های بدون نسخه را توصیه کند. گاهی نیز پزشک بسته به شرایط فرد و عوارضی که تجربه می‌کنید سایر شیوه‌های درمانی مانند مدیتیشن و درمان شناختی رفتاری را توصیه می‌کند.
۱. درمان دارویی سردرد تنشی
درمان دارویی یکی از اصلی‌ترین گزینه‌های درمان سردردهای تنشی است. در درجه اول پزشک از انواع مسکن‌های بدون نسخه مانند آسپرین، ایبوپروفن یا استامینوفن برای کنترل و کاهش درد استفاده می‌کند. در مواردی نیز درمان شامل داروهای شل‌کننده عضلانی و داروهای ضدافسردگی می‌شود.
بهترین مسکن برای سردرد تنشی
موثرترین مسکن‌هایی که پزشک برای کنترل درد ناشی از سردرد تنشی تجویز می‌کند شامل آسپرین و ایبوپروفن است. این مسکن‌ها می‌توانند در موارد شدید سردرد، درد را کاهش دهند.
قرص برای سردرد تنشی
در درمان دارویی برای سردرد تنشی ممکن است یک سری قرص‌های دیگر هم تجویز شود. این داروها خصوصاً برای سردردهای تنشی مزمن تجویز می‌شوند. از داروهای ضدافسردگی سه حلقه‌ای گرفته تا مسدودکننده‌های بتا، دیوالپروکس سدیم، ایندومتاسین، کترولاک و ناپروکسن از دیگر داروهایی هستند که برای تسکین درد تجویز می‌شوند.
۲. ماساژ برای سردرد تنشی
ماساژ درمانی یکی دیگر از گزینه‌های درمان سردرد تنشی است. معمولاً افرادی که سردرد تنشی دارند می‌توانند به‌آرامی پیشانی و شقیقه‌های خود را ماساژ داده تا با بهبود جریان خون و از بین رفتن انقباض عضلات، درد کمتر شود.
۳. درمان خانگی سردرد تنشی
یکی از بهترین توصیه‌ها برای درمان سردرد تنشی در خانه، نوشیدن آب بیشتر است. کم آبی می‌تواند دلیل عمده اکثر سردردها باشد؛ بنابراین با مصرف آب بیشتر می‌توان سردردها را کاهش داد. علاوه بر این، گرسنگی و کم خوابی دو عامل رایج سردرد تنشی هستند. خوردن یک میان‌وعده یا یک چرت کوتاه روزانه می‌تواند اکثر سردردهای تنشی را از بین ببرد.
استفاده از پد حرارتی یا کیسه یخ به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه در روز هم می‌تواند یک درمان خانگی موثر برای کنترل سردردهای تنشی باشد. دوش آب گرم هم می‌تواند ماهیچه‌های منقبض شده را آرام کند. به افرادی که سردرد تنشی دارند توصیه می‌شود که الگوی غذایی خود را تغییر داده و غذاهای سنگین و چرب را از رژیم غذاییشان حذف کنند.
داشتن یک برنامه خواب منظم و خوب که می‌تواند موجب یک خواب باکیفیت شود هم تاثیر زیادی روی کنترل سردردهای تنشی خواهد داشت. در کنار این گزینه‌ها یک سری درمان‌های گیاهی مانند دم‌نوش چای بابونه یا چای سبز هم می‌توانند به کاهش سردردهای تنشی کمک زیادی کنند. خصوصاً کسانی که کافئین بیش از حد استفاده می‌کنند بهتر است به‌جای مصرف نوشیدنی‌های کافئین‌دار از این دم‌نوش‌ها استفاده کنند.
طب سوزنی یکی دیگر از گزینه‌هایی است که در طب سنتی به‌عنوان درمان سردرد تنشی از آن استفاده می‌شود. این یک درمان جایگزین است که ممکن است استرس و تنش را با استفاده از سوزن‌های ظریف در مناطق خاصی از بدن کاهش دهد.
۴. درمان قطعی سردرد تنشی
هیچ درمان قطعی برای سردردهای تنشی وجود ندارد. تمام گزینه‌های درمانی تنها بر کاهش درد، کم کردن تعداد دفعات بروز سردرد و پیشگیری استوارند. با این حال بسته به نوع سردردی که هر فرد تجربه می‌کند و فاکتورهای محرک آن برخی از روش‌ها مانند کلاس‌های مدیریت استرس یا تکنیک بیوفیدبک می‌تواند تاثیر زیادی روی کاهش تعداد دفعاتی که سردرد تنشی را تجربه می‌کنید داشته باشد.
انواع سردردهای تنشی
پزشک سردردهای تنشی را بر اساس تعداد دفعات ابتلا به آنها دسته‌بندی می‌کند. نوع اول اپیزودیک نادر است که در آن سردرد یک روز در ماه یا کمتر اتفاق می‌افتد. مورد دوم اپیزودیک مکرر است که حداقل به مدت سه ماه هر ۱ تا ۱۴ سردرد دارید. شدیدترین حالت سردردهای تنشی هم نوع مزمن است که در آن به مدت سه ماه هر ماه بیش از ۱۵ سردرد دارید.
عوارض سردردهای تنشی (خطرات سردرد تنشی)
سردردهای تنشی مزمن که هفته‌ها و ماه‌ها طول می‌کشد ممکن است کیفیت زندگی فرد را تحت تاثیر قرار دهد. به عنوان مثال، سردرد تنشی مزمن ممکن است تمرکز بر مسئولیت‌های کاری یا خانوادگی را برای شما سخت کند؛ زیرا همیشه با فشار سردرد تنشی روبرو هستید.
یکی دیگر از عوارض مربوط به سردردهای تنشی مربوط به مصرف داروهاست. مصرف داروها بیش از ۳ روز در هفته ممکن است منجر به سردردهای برگشتی شود. اینها سردردهایی هستند که به دلیل استفاده بیش از حد از داروهای ضددرد، دوباره عود می‌کنند. علاوه بر این مصرف بیش از حد استامینوفن می‌تواند به کبد آسیب برساند. یکی دیگر از خطرات سردرد تنشی مربوط به مصرف بیش از حد استامینوفن و ایبوپروفن است که می‌تواند موجب تحریک معده شده یا به کلیه‌ها آسیب برساند.
راه های پیشگیری از سردرد تنشی
ورزش منظم می‌تواند به جلوگیری از سردردهای تنشی کمک کند. سایر تکنیک‌ها نیز می‌توانند کمک‌کننده باشند، مانند:
- آموزش بیوفیدبک
- درمان شناختی رفتاری برای کنترل و مدیریت استرس
- تکنیک‌های آرامش مانند یوگا یا مدیتیشن
علاوه بر این در صورتی که دائماً سردردهای تنشی دارید بهتر است مصرف کافئین خود را کمتر کرده و به‌صورت مداوم به صفحه موبایل یا کامپیوتر خیره نشوید. افرادی که سردردهای تنشی دارند باید خواب کافی داشته باشند و سعی کنند هیچ‌وقت گرسنه نمانند. گرسنگی و بی‌خوابی می‌تواند سردردهای تنشی را تشدید کند. روی هم رفته داشتن یک سبک زندگی سالم، استراحت کافی و مصرف آب کافی می‌تواند از بروز سردردهای تنشی پیشگیری کند.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
سردردهای تنشی جزء رایج‌ترین انواع سردردها هستند که اکثر افراد آن را تجربه می‌کنند. با این حال در بیشتر موارد می‌توان این سردردها را با مسکن‌ها و کاهش استرس کنترل کرد. با این حال اگر شدت سردردها بیشتر شد یا اینکه افسردگی و استرس عامل ایجاد این سردردها باشد، باید با مراجعه به پزشک متخصص مانند یک نورولوژیست الگوی سردردها را بررسی کرد و درمان‌های مناسب‌تر را دریافت کرد.
تسریر مراقب سلامتی شماست!
