به گزارش پایگاه خبری تحلیلی تسریر، نوار عصب سیاتیک یا الکترومیوگرافی سیاتیک روش تشخیصی و غیرتهاجمی است که عملکرد سیگنال‌های الکتریکی را نشان داده و برای تشخیص سیاتیک به کار می‌رود. این آزمایش، قابلیت شناسایی فشردگی عصب سیاتیک ناشی از تنگ شدن کانال نخاعی یا فتق دیسک را دارد.
در ادامه این مطلب با ما باشید تا با این آزمایش، کاربرد و عوارض جانبی الکترومیوگرافی سیاتیک بیشتر آشنا شوید.
نوار عصب سیاتیک چیست؟
الکترومیوگرافی عصب سیاتیک یک روش تشخیصی برای بررسی عملکرد و فعالیت عصب سیاتیک است. عصب سیاتیک، بزرگترین عصب در بدن انسان است که از قسمت پایین ستون فقرات خلفی عبور کرده و به قسمت پایین بدن و پا می‌رسد. برای تشخیص علت درد سیاتیک این تست انجام میشود.
در روش الکترومیوگرافی، الکترودها (الکترودهای سطحی یا سوزنی) روی عضلات مورد بررسی قرار می‌گیرند و سیگنال‌های الکتریکی تولید شده توسط عصب سیاتیک را دریافت می‌کنند. سپس این سیگنال‌ها به وسیله دستگاه الکترومیوگرافی ضبط و تجزیه و تحلیل می‌شوند.
تحلیل آزمایش الکترومیوگرافی می‌تواند به تشخیص اختلالاتی مانند اتصال ناصحیح عصب سیاتیک، تشنج عضلات، ضعف عضلات یا وجود تحریک عصبی نامناسب در ناحیه سیاتیک کمک کند.
کاربرد نوار عصب سیاتیک (نوار عصب سیاتیک برای چیست؟)
از کاربردهای این آزمایش نوار عصب کمر می‌توان به تشخیص علت ایجاد درد سیاتیک و آسیب دیدگی سیاتیک اشاره کرد. پزشک برای تشخیص لغزش مهره، تنگی کانال نخاعی، فتق دیسک، ارزیابی ضعف عضلانی و اختلالات حرکتی و بررسی عملکرد درمان‌های فیزیوتراپی، نوار عصب سیاتیک را تجویز می‌کند.
نوار عصب سیاتیک برای چه افرادی انجام میشود؟
این آزمایش برای افرادی که علائم یا شرایط زیر را دارند، انجام میشود:
- درد در ناحیه لگن، باسن و پا
- تشخیص علت کمر درد شدید
- ضعف عضلات در ناحیه پا، پاشنه، زانو یا ساق پا
- تنگی تونل کانال کارپال
- آسیب عصبی در مناطقی مانند ناحیه کمر، لگن یا پا
نوار عصب سیاتیک برای چه افرادی مناسب نیست؟
هر چند تست الکترومیوگرافی عصب سیاتیک روشی کم تهاجمی با حداقل عوارض جانبی است، اما انجام آن برای همه مناسب نیست.
در صورتی که هرکدام از علائم زیر در بیمار مشاهده شود، امکان انجام این آزمایش وجود ندارد:
- عفونت در ناحیه‌ای که قرار است نوار عصب سیاتیک گرفته شود.
- آسیب دیدگی پوستی در ناحیه مدنظر
- بیماری و مشکلات پزشکی
- بارداری
نوار عصب سیاتیک چگونه انجام میشود؟
این آزمایش معمولا از دو مرحله تشکیل شده است. اولین مرحله، بررسی هدایت عصبی و دومین مرحله بررسی عضلات است. در مرحله هدایت عصبی، پزشک با استفاده از تحریک الکتریکی، اعصاب فرد را تحریک می‌کند. اما در مرحله بررسی عضله، سوزنی به قسمت‌های مختلف عضله وارد میشود و از الکترومیوگرافی برای بررسی علائمی مانند فشار روی عصب استفاده میشود.
برای انجام این آزمایش، یک الکترود سوزنی در عضله قرار می‌گیرد و از طریق آن، فعالیت الکتریکی عصب سیاتیک ثبت میشود. بعد از قرار دادن الکترود، از بیمار خواسته میشود که عضلات خود را به میزان کم و سپس با بیشترین قدرت منقبض کند تا موج‌های ایجاد شده ثبت شوند.
تفسیر نتیجه نوار عصب سیاتیک
تفسیر نتایج این آزمایش به عهده پزشک متخصص است که معمولا موارد زیر را درنظر می‌گیرد:
| عوامل موثر در بررسی نوار عصب سیاتیک | توضیحات |
|---|---|
| سرعت انتقال عصبی | سرعت انتقال عصبی میزان سرعتی است که سیگنال عصبی از نقطه‌ای به نقطه‌ای دیگر در طول عصب سیاتیک حرکت می‌کند. سرعت انتقال کاهش یافته نشان دهنده وجود مشکلاتی مانند لغزش عصب سیاتیک است. |
| زمان تاخیر | نوار عصب سیاتیک می‌تواند زمان تاخیر بین تحریک الکتریکی و پاسخ عصبی را اندازه‌گیری کند. زمان تاخیر بیش از حد معمول نشان دهنده مشکلاتی مانند سندرم تونل کارپال یا فشار زیاد روی عصب سیاتیک است. |
| شدت سیگنال | شدت سیگنال نشان‌دهنده قدرت و وضعیت عصبی است. |
| الگوی سیگنال | الگوهای نامنظم یا ناهمسانگرد نشان‌دهنده وجود مشکلات عصبی هستند. |
آمادگی قبل از نوار عصب سیاتیک
قبل از اینکه برای این آزمایش اقدام کنید حتما با پزشک متخصص مشورت کنید و درباره نحوه انجام آزمایش، عوارض احتمالی و دوره نقاهت آن اطلاعات کامل داشته باشید. چنانچه دارو یا مکمل غذایی خاصی مصرف می‌کنید حتما از قبل به پزشک اطلاع دهید، شاید نیاز به توقف مصرف باشد.
بهتر است روز آزمایش، لباس راحت و باز بپوشید تا اذیت نشوید. اگر آلرژی خاصی دارید یا نسبت به مواد الکترودها حساسیت دارید حتما به پزشک اطلاع دهید. استراحت کافی، تنفس عمیق و تسلط بر استرس می‌توانند به آمادگی روحی و جسمی قبل از نوار عصب سیاتیک کمک کنند.
مراقبت های بعد از نوار عصب سیاتیک
مراقبت‌های بعد از این آزمایش نیز حتما باید رعایت شوند تا احتمال بروز عوارض جانبی بعد الکترومیوگرافی سیاتیک به حداقل برسد:
- بعد از آزمایش به بدن و عضلات خود استراحت کافی بدهید و از فعالیت‌های سنگین و انجام کارهای تنش‌زا که به عضلات سیاتیک فشار آورده پرهیز کنید.
- در صورت مشاهده درد، تورم یا ضعف بعد از تست می‌توانید از کمپرس سرد برای کاهش التهاب و درد استفاده کنید یا با تجویز پزشک، مسکن و داروی ضدالتهاب مصرف کنید.
- دستورالعمل‌های پزشک را دقیق رعایت کنید.
- در صورت مشاهده علائم غیرطبیعی مانند عفونت، خونریزی شدید، تورم شدید یا تغییرات شدید در حس و حرکت به پزشک مراجعه کنید.
عوارض و خطرات نوار عصب سیاتیک
از عوارض این آزمایش می‌توان به این موارد اشاره کرد:
- عفونت در محل ورود الکترودها
- خونریزی شدید و طولانی مدت
- آسیب دیدگی عصب، ضعف عضلانی، احساس درد و تغییر در حس
- نارسایی عروقی
متن انگلیسی:
The risks of EMG are minimal with the most common side effect being soreness at the injection site. Typically an over-the-counter anti-inflammatory pain medication will alleviate the minor pain
ترجمه متن:
خطرات الکترومیوگرافی حداقلی است و شایع‌ترین عارضه جانبی آن درد در محل تزریق است. به طور معمول یک داروی ضد التهابی بدون نسخه، درد جزئی را کاهش می‌دهد
قیمت آزمایش نوار عصب سیاتیک
قیمت این آزمایش به فاکتورهای مختلفی ازجمله موقعیت جغرافیایی، منطقه و مرکز آزمایشگاه بستگی دارد. عوامل دیگری مانند سطح تجهیزات آزمایشگاه، تخصص پزشک و سایر خدمات ارائه شده توسط مرکز آزمایشگاه نیز روی هزینه‌ها تاثیر می‌گذارند. برخی بیمه‌ها هزینه‌های الکترومیوگرافی عصب سیاتیک را پوشش می‌دهند. جهت اطلاع از قیمت آزمایش نوار عصب سیاتیک و پوشش بیمه‌ای آن با آزمایشگاه و مرکز بیمه خودتان تماس بگیرید.
مراکز نوار عصب سیاتیک در تهران
مراکز تخصصی، بیمارستان‌ها و کلینیک‌های زیادی در تهران و سایر شهرها هستند که این آزمایش را می‌گیرند، مانند:
- بیمارستان شهید رجایی
- بیمارستان شهید بهشتی
- بیمارستان شهید مدنی
- بیمارستان شهید لشگری
- بیمارستان شهید چمران
- آزمایشگاه رویان پژوهش
- آزمایشگاه زیست پژوهش
- آزمایشگاه بیوتک
- مرکز فیزیوتراپی و توانبخشی مهرآرا
- مرکز فیزیوتراپی و توانبخشی رهیافت
- مرکز فیزیوتراپی و توانبخشی بینش
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
نوار عصب سیاتیک نوعی آزمایش تشخیصی برای ارزیابی عملکرد عصب سیاتیک و تشخیص مشکلات مربوط به آن است که با استفاده از الکترودها، سیگنال‌های الکتریکی تولید شده توسط عصب سیاتیک را ضبط و تحلیل می‌کند. این آزمایش امن است و عوارض جانبی جدی ندارد، اما در برخی موارد ممکن است باعث بروز درد موقت، عفونت، خونریزی، آسیب به عصب و نارسایی عروقی شود.
با این حال، اگر توسط پزشک متخصص و مجرب انجام شود، ریسک و عوارض آن به حداقل می‌رسد. این آزمایش، اطلاعات مهمی درباره وضعیت و عملکرد عصب سیاتیک فراهم می‌کند و علت مشکلاتی مانند ریشه عصب فشرده، التهاب عصب سیاتیک و تومورها را تشخیص می‌دهد.
در صورتی که دچار علائمی مانند درد شدید در پاها، ضعف عضلانی، تنگی حرکتی یا تغییر حس در پاها هستید، پزشک آزمایش الکترومیوگرافی عصب سیاتیک را تجویز می‌کند. بهترین راه برای دریافت اطلاعات دقیق و جامع در مورد نوار عصب سیاتیک، مراجعه به دکتر نورولوژی یا متخصص ارتوپد است. حتما در مورد فرایند آزمایش، خطرات و فواید آن با پزشک مشورت کنید.
تسریر مراقب سلامتی شماست!
