به گزارش پایگاه خبری تحلیلی تسریر، عشق همان کلمه معروف چهار حرفی است که ترانه‌ها و غزل‌های بی‌شماری از آن الهام گرفته‌اند. اما چه چیزی در این احساس قدرتمند وجود دارد که باعث می‌شود قلب‌های ما به تپش بیفتد و یک تجربه متفاوت را در زندگی ما رقم بزند؟ وقتی عاشق می‌شویم چه اتفاقی می‌افتد و چه فعل و انفعالاتی در مغز ما رخ می‌دهد؟
دانشمندان معتقد هستند عشق یک احساس قدرتمند و فراتر از دوست داشتن معمولی است که می‌تواند تغییراتی اساسی در مغز ما ایجاد کند. عاشق شدن می‌تواند یک تجربه هیجان‌انگیز زودگذر یا یک احساس قوی و ماندگار باشد که اغلب تحت تاثیر هورمون‌های بدن ایجاد می‌شود.
گاهی اوقات شکست‌های عشقی آنقدر سخت و دردناک هستند که به تنهایی قادر به التیام این زخم‌ها نیستیم و برای درمان نیاز به دکتر روانشناس پیدا می‌کنیم. اما عشق چیست و چه تغییراتی در بدن ما ایجاد می‌کند؟
در این مقاله به شما می‌گوییم وقتی عاشق می‌شوید چه اتفاقی در مغز شما رخ می‌دهد.
عاشق شدن چه تغییراتی در مغز ایجاد می‌کند؟
زمانی که عاشق می‌شوید، منطق و عقلانیت کنار می‌روند و تنها هورمون‌ها برای شما تصمیم می‌گیرند. شاید خیلی رمانتیک به نظر نرسد، اما روابط عاشقانه معمولا تحت تاثیر هورمون‌ها و انتقال‌دهنده‌های عصبی در مغز ایجاد می‌شوند و همه این تغییرات زمینه هجوم احساسات و دلبستگی‌های شدید را در ما فراهم می‌کنند. عشق درواقع با تغییراتی پیچیده در مغز همراه است که موجب می‌شود ترکیبی از اشتیاق، میل و شادی عمیق را تجربه کنیم.
۱- تحریک مغز در عاشقی
در مورد این که عشق دقیقا چیست و چطور ایجاد می‌شود، تئوری‌های مختلفی وجود دارد. شاید برایتان جالب باشد اما یکی از محبوب‌ترین تعاریف عشق نشان می‌دهد که عشق ترکیبی از شهوت، جاذبه و وابستگی است. هر یک از این انگیزه‌ها نواحی مختلفی از مغز ما را تحریک می‌کنند.
احساس شهوت موجب تحریک هیپوتالاموس مغز می‌شود
احساس شهوت از بخش هیپوتالاموس مغز سرچشمه می‌گیرد. هیپوتالاموس بخش کوچکی از مغز است که درست در بالای ساقه مغز قرار دارد و با نیازها و خواسته‌های اساسی بدن مثل گرسنگی و تشنگی در ارتباط است. از طرف دیگر این بخش از مغز مسئول کنترل دمای بدن، فشار خون و تنظیم چرخه خواب است.
هیپوتالاموس میل جنسی ما را تنظیم می‌کند و موجب ترشح هورمون‌هایی در بدن می‌شود که روی میل جنسی ما موثر هستند. زمانی که ناحیه هیپوتالاموس مغز تحریک می‌شود، طبیعی است در چند ماه اول عاشق شدن احساسی سراسر شوق و هیجان را تجربه کنید.
ترشح دوپامین در مغز موجب می‌شود تا هر لحظه بیشتر در عشق غرق شوید
جاذبه که آن را در مراحل ابتدایی عشق تجربه می‌کنیم، در اثر تحریک دو ناحیه تگمنتوم شکمی (Ventral Tegmental Area) و هسته اکومبنس مغز (Nucleus Accumbens) ایجاد می‌شود.
تحریک این نواحی مغز موجب ترشح دوپامین و تجربه احساس سرخوشی و لذت می‌شوند. از همین رو در مراحل اولیه عاشق شدن فرد بسیار هیجان‌زده است و دائما در تمام لحظات به فردی که دوستش دارد فکر می‌کند. ترشح هورمون دوپامین موجب می‌شود که فرد درست مثل یک معتاد نتواند از فکر کسی که دوستش دارد خارج شود و دائما به او فکر کند.
تحریک هیپوتالاموس موجب احساس وابستگی می‌شود
یکی دیگر از بخش‌های عاشقی، وابسته شدن به فرد مورد نظر است که این موضوع به شدت تحت تاثیر هیپوتالاموس مغز ایجاد می‌شود. ترشح مواد شیمیایی از بخش هیپوتالاموس مغز موجب افزایش اعتماد و پیوندهای عاطفی می‌شود و همین موضوع سبب ایجاد احساس وابستگی در فرد خواهد شد.
زمانی که عاشق می‌شوید، فعالیت قشر جلوی مغز کاهش پیدا می‌کند
زمانی که فرد عاشق شده است، معمولا کارهای عجیب زیادی انجام می‌دهد و جالب است که از نظر خودش کاملا منطقی رفتار می‌کند. این موضوع معمولا به دلیل کاهش فعالیت قشر جلوی مغز اتفاق می‌افتد و زمانی که فعالیت این بخش کم شود، فرد کمی غیرمنطقی رفتار می‌کند.
۲- نقش هورمون‌ها و انتقال‌دهنده‌های عصبی بر عشق
انتقال‌دهنده‌های عصبی همان پیام‌رسان‌های شیمیایی عشق در بدن هستند که باعث می‌شوند به‌گونه‌ای دیگر فکر کنید و همه خط قرمزها را نادیده بگیرید. در این شرایط احساس سرخوشی بر فرد غلبه می‌کند و او گمان می‌کند که هیچ چیزی در دنیا بیشتر از معشوق اهمیت ندارد. زمانی که عاشق می‌شوید، احساسات شما موجب ترشح مواد شیمیایی مثل هورمون‌های جنسی، اکسی توسین، وازوپرسین و دوپامین می‌شود.
ترشح هورمون‌های تستوسترون و استروژن
اغلب ما در شروع یک رابطه نمی‌توانیم تفاوت عشق و شهوت را تشخیص دهیم. فهمیدن این موضوع نیاز به زمان بیشتری دارد، هر چند زمانی که واقعا عاشق هستید، هنوز هم شهوت وجود دارد.
اما وقتی عاشق می‌شویم چه اتفاقی می‌افتد؟ بهتر است بدانید که شهوت، میل به لذت و ارضای جنسی است که توسط بخش هیپوتالاموس مغز ایجاد می‌شود. درواقع هیپوتالاموس، بیضه‌ها و تخمدان‌ها را برای ترشح هورمون‌های جنسی تستوسترون و استروژن تحریک می‌کند و این موضوع موجب کشش عمیق فرد به سمت معشوق می‌شود.
افزایش ترشح دوپامین، نوراپی نفرین و کاهش ترشح سروتونین
هورمون دوپامین همان تجربه احساس خوب است که موجب ایجاد حس لذت در ما می‌شود. نوراپی نفرین احساس سرخوشی در ما ایجاد می‌کند و موجب می‌شود تا حس گنگی و هیجان را در مراحل اولیه عشق تجربه کنیم.
با این حال این هورمون ممکن است احساس اضطراب و دلهره را نیز در فرد ایجاد کند. زمانی که عاشق می‌شویم مغز ما هجوم مواد شیمیایی و هورمون‌های مختلف را تجربه می‌کند و این موضوع موجب کاهش سروتونین مغز می‌شود. سروتونین همان هورمون شادی و خوشحالی است که معمولا با عاشق شدن کاهش پیدا می‌کند.
زمانی که فرد عاشق می‌شود سطح هورمون سروتونین کاهش پیدا می‌کند و از همین رو فرد اضطراب و وسواس فکری بیشتری را تجربه می‌کند. در این شرایط او نسبت به حرف‌های شریک عاشقانه خود حساس می‌شود و گاهی‌اوقات ممکن است با یک حرف ساده زود ناراحت شود که همه این‌ها به خاطر کاهش سروتونین در مغز اتفاق می‌افتد.
ترشح هورمون‌های اکسی توسین و وازوپرسین
با پیشرفت روابط، هیجان گیج‌کننده اولیه کم‌رنگ‌تر می‌شود و فرد رابطه‌ای عمیق‌تر و صمیمی‌تر را تجربه می‌کند. این موضوع به دلیل کاهش ترشح هورمون‌هایی مثل دوپامین و نوراپی نفرین و افزایش ترشح اکسی توسین و وازوپرسین در مغز ایجاد می‌شود.
اکسی توسین توسط هیپوتالاموس مغز تولید و به عنوان هورمون نوازش شناخته می‌شود. ترشح این هورمون در زمان رابطه جنسی، زایمان و شیردهی افزایش پیدا می‌کند و به تقویت پیوند عاطفی و بهبود روابط کمک می‌کند.
ترشح وازوپرسین نیز موجب افزایش دلبستگی می‌شود. به علاوه ترشح این هورمون موجب می‌شود تا فرد به این موضوع فکر کند که آیا داشتن یک رابطه عاشقانه در حلقه اجتماعی او پذیرفته می‌شود و این که دوستان و اطرافیان چه برخوردی با این موضوع خواهند داشت.
در این شرایط اگر فرد عشق متقابل را تجربه کند، هورمون‌هایی مانند دوپامین و اکسی توسین بازخورد مثبتی را ارائه می‌دهند و این موضوع موجب ایجاد احساس شادی، هیجان و رضایت در فرد می‌شود. تحقیقات نشان می‌دهد که تعامل بین وازوپرسین و اکسی توسین به حفظ یک رابطه عاشقانه کمک می‌کند و اهمیت زیادی برای روابط بلندمدت دارد.
عشق چه تاثیرات بلندمدتی بر مغز و روابط ما می‌گذارد؟
تغییرات عصبی در مغز هنگام عاشق شدن فقط یک اثر موقتی نیست. تجربه عشق، به ویژه یک رابطه عاشقانه طولانی می‌تواند اثرات بلندمدت قدرتمندی بر مغز داشته باشد.
در ادامه به برخی از تاثیرات عمیق یک رابطه عاشقانه بر مغز اشاره شده است:
- افزایش پیوند عاطفی با کسانی که دوستشان داریم
- افزایش رضایت‌مندی در زندگی
- بهبود ارتباط با کسانی که دوستشان داریم
- بهبود عملکردهای شناختی و بهبود حافظه
- افزایش تحمل استرس و فشار
- افزایش توانایی فرد در مقابله با چالش‌های زندگی
سخن نهایی
وقتی عاشق می‌شویم چه اتفاقی می‌افتد؟ حالا می‌دانیم که عشق با ترشح هورمون‌ها در مغز ایجاد می‌شود برخلاف داستان‌های عاشقانه، هیچ ارتباطی با قلب ندارد. یک رابطه عاشقانه طولانی و سالم موجب می‌شود تا شما احساس رضایت قلبی و آرامش ذهنی را با تمام وجودتان تجربه کنید.
تجربه یک رابطه عاشقانه سالم و طولانی می‌تواند روی سلامت ما تاثیر بگذارد و اعتمادبه‌نفس و آرامش بیشتری به ما ببخشد. مطالعات نشان می‌دهد افرادی که یک رابطه عاشقانه و طولانی را تجربه می‌کنند، احساس رضایت بیشتری از زندگی دارند و در برابر چالش‌های زندگی بسیار قوی‌تر و معقول‌تر رفتار می‌کنند.
تسریر مراقب سلامتی شماست!
