درماتیت آتوپیک چیست و چه علائمی دارد؟

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی تسریر، علت این بیماری به عوامل ژنتیکی، محیطی و اضافه شدن عفونت‌های پوستی و الرژی‌ها برمی‌گردد. کنترل این بیماری شامل استفاده از مرطوب‌کننده‌ها، استفاده از کرم‌ها و لوسیون‌های ضدالتهاب، و کنترل عوامل تحریک‌کننده مانند استرس و آلرژن‌ها است.

درماتیت آتوپیک یکی از انواع اگزما است. بدون شک اگزما و حساسیت‌های پوستی حتی با وجودی که در اکثر موارد تهدیدکننده سلامتی نیستند، می‌توانند بسیار آزاردهنده باشند و روی کیفیت زندگی ما تاثیر بگذارند. اما یکی از راه‌حل‌های موثر برای کاهش ناراحتی ناشی از این آلرژی‌ها، شناخت انواع آنها، علل به وجود آمدنشان و راه‌حل‌های درمانی مناسب برای آنهاست.

در این مقاله می‌خواهیم شما را با درماتیت آتوپیک، علل و راهکارهای درمانی آن آشنا کنیم. 

درماتیت آتوپیک (اگزمای آتوپیک) چیست؟

درماتیت آتوپیک (AD) که آن را با عنوان اگزمای آتوپیک هم می‌شناسند، یکی از انواع بیماری های پوستی خارش دار است که با تکه‌هایی از پوست خشک، ملتهب و خارش‌دار مشخص می‌شود. علت دقیق AD به خوبی شناخته نشده است. یکی از عوامل ممکن است تولید بیش از حد سلول‌ها در سیستم ایمنی بدن شما باشد که باعث التهاب می‌شود.

درماتیت اتوپیک اغلب در دوران کودکی شروع می‌شود و به طور دوره‌ای شعله‌ور می‌شود. در طول شعله‌ور شدن، افراد مبتلا به AD اغلب ناحیه آسیب‌دیده را خراش می‌دهند. این خراش می‌تواند منجر به التهاب بیشتر پوست و بدتر شدن علائم شود.

درماتیت آتوپیک بزرگسالان

بزرگسالان مبتلا به AD معمولا پوستی دارند که بسیار خشک و پوسته‌پوسته است. اکثر بزرگسالان مبتلا به درماتیت آتوپیک خارش بسیار شدیدی را تجربه می‌کنند. طبق گفته انجمن پوست آمریکا، بزرگسالان در مکان‌های متفاوتی نسبت به کودکان به AD مبتلا می‌شوند.

مناطق آسیب‌دیده معمولا عبارتند از:

• پشت زانوها
• خمیدگی آرنج‌ها
• پشت گردن
• صورت

علاوه بر این در بزرگسالان احتمال این که علائم در اطراف چشم ظاهر شود بیشتر است. بزرگسالانی که در کودکی مبتلا به اگزما آتروپیک بوده‌اند ممکن است لکه‌های پوستی تغییر رنگ یافته داشته باشند که به‌راحتی تحریک می‌شوند.برخی از افرادی که در دوران کودکی مبتلا به AD بوده‌اند ممکن است تا سال‌ها علائمی نداشته باشند تا اینکه بعداً در بزرگسالی علائم مجددا عود کند.

درماتیت آتوپیک در کودکان

همان‌طور که گفته شد درماتیت آتوپیک اغلب ریشه ژنتیکی دارد و از دوران کودکی مشخص می‌شود. علائم در کودکان می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• بثورات در چین‌های آرنج، زانو یا هر دو
• لکه‌های پوسته‌پوسته در محل بثورات
• لکه‌های پوستی روشن یا تیره شده
• پوست ضخیم و چرمی
• پوست بسیار خشک و پوسته‌پوسته
• بثورات روی گردن و صورت، به خصوص اطراف چشم

درماتیت آتوپیک در نوزادان

در نوزادان نشانه‌های اگزما آتوپیک معمولاً در پنج تا شش ماهه اول مشخص می‌شود. پوست خشک و حساس که التهاب و قرمزی زیادی دارد از اصلی‌ترین نشانه‌های درماتیت اتوپیک در نوزادان است.

علاوه بر این در نوزادان معمولاً بثورات حباب‌دار با یک مایع شفاف نیز ایجاد می‌شود. راش‌ها نیز روی پوست سر یا گونه‌های نوزاد ظاهر می‌شوند. نوزادانی که این علائم را دارند ممکن است به دلیل خارش پوست دچار مشکل خواب شوند. همچنین نوزادان مبتلا به درماتیت آتوپیک ممکن است در اثر خاراندن دچار عفونت‌های پوستی شوند.

علائم درماتیت آتوپیک

این بیماری نوعی اگزما پوستی است. علامت اولیه درماتیت آتوپیک، پوست خشک و خارش‌دار است که اغلب در طی شعله‌ور شدن به بثورات قرمز تبدیل می‌شود. بسیاری از عوامل فیزیکی و داخلی مختلف می‌توانند باعث تشدید اگزما شوند.

التهاب حاصل باعث افزایش جریان خون و میل به خارش می‌شود. علائم درماتیت آتوپیک (اگزما) می‌تواند در هر نقطه از بدن ظاهر شود و از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت است.

آنها ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• پوست خشک و ترک‌خورده
• خارش (خارش بدن نشانه چیست؟)
• راش روی پوست متورم که بسته به رنگ پوست، رنگ آن متفاوت است.
• برجستگی‌های کوچک و برجسته روی پوست قهوه‌ای یا سیاه
• تراوش و پوسته شدن
• پوست ضخیم شده
• تیره شدن پوست دور چشم
• پوست خام و حساس در اثر خراشیدن

درماتیت آتوپیک اغلب قبل از ۵ سالگی شروع می‌شود و ممکن است تا سال‌های نوجوانی و بزرگسالی ادامه یابد. برای برخی افراد، شعله‌ور می‌شود و سپس برای مدتی، حتی برای چندین سال، از بین می‌رود.

متن انگلیسی:

Areas affected with AD may be lighter or darker than the rest of your skin

ترجمه متن:
نواحی درگیر با درماتیت آتوپیک (AD) ممکن است روشن‌تر یا تیره‌تر از بقیه پوست شما باشند

 

Healthline

علل درماتیت آتوپیک

علت دقیق اگزما آتوپیک ناشناخته است. این بیماری مسری نیست، بنابراین نمی‌توانید بثورات را به شخص دیگری انتقال دهید. درک اساسی از AD این است که التهاب ناشی از یک واکنش ایمنی نادرست است. این واکنش ایمنی باعث ایجاد سلول‌های التهابی بیش از حد در پوست بیماران شده که می‌تواند علائم مختلفی را به وجود بیاورد.

معمولاً افراد مبتلا به درماتیت آتوپیک به دلیل تغییر سد پوستی، پوست خشکی دارند. پوست AD بیشتر در معرض از دست دادن آب و ورود مواد محرک است. همه اینها منجر به ایجاد بثورات قرمز و خارش‌دار می‌شود. محرک‌های مختلفی می‌تواند موجب شعله‌ور شدن علائم درماتیت اتوپیک شود.

از طرفی در اکثر افراد درماتیت آتوپیک ناشی از یک بیماری ژنتیکی است که بر توانایی پوست در ارائه محافظت موردنیاز تاثیر می‌گذارد. با این عملکرد ضعیف، پوست کمتر قادر به حفظ رطوبت و محافظت در برابر باکتری‌ها، محرک‌ها و آلرژن‌هاست.

در سایر افراد، درماتیت اتوپیک به دلیل وجود باکتری استافیلوکوکوس اورئوس روی پوست ایجاد می‌شود. عملکرد این باکتری، میکروارگانیسم‌های مفید را جابه‌جا کرده و عملکرد سد پوست را مختل می‌کند.

متن انگلیسی:

A weak skin barrier function might also trigger an immune system response that causes the inflamed skin and other symptoms

ترجمه متن:
عملکرد ضعیف سد پوستی همچنین ممکن است باعث واکنش سیستم ایمنی شود که باعث التهاب پوست و سایر علائم می‌شود

mayoclinic

عوامل خطر درماتیت اتوپیک

عامل خطر اصلی درماتیت آتوپیک داشتن اگزما، آلرژی، تب یونجه یا آسم در گذشته است. داشتن اعضای خانواده با این شرایط نیز خطر ابتلای افراد به اگزما آتوپیک را افزایش می‌دهد.

راه های تشخیص درماتیت آتوپیک

برای تشخیص قطعی بیماری روش دقیق شناخته شده‌ای وجود ندارد، چرا که الگوهای بیماری ممکن است با سایر انواع درماتیت یکی باشد. اما در کل پزشک پوست بیمار را بررسی کرده و سوابق پزشکی و خصوصاً خانوادگی بیمار را برای تشخیص مرور می‌کند.

در برخی موارد ممکن است برای تشخیص تخصصی‌تر درماتیت آتوپیک از تست و نمونه برداری پوست و بافت روی بثورات یا آزمایش خون (تست‌های ایمنی‌شناسی) کمک گرفته شود. تست پچ پوستی نیز می‌تواند به پزشک برای تشخیص اگزما آتوپیک کمک کند.

راه های درمان درماتیت آتوپیک

درمان اگزمای آتوپیک می‌تواند به کاهش علائم کمک کند و این وضعیت اغلب باگذشت زمان بهبود می‌یابد. اما در حال حاضر هیچ درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد و اگزمای شدید اغلب تأثیر قابل‌توجهی بر زندگی روزمره دارد که ممکن است از نظر جسمی و روحی مقابله با آن دشوار باشد. همچنین عدم دریافت درمان مناسب خطر ابتلا به عفونت‌های پوستی افزایش می‌یابد.

بسیاری از درمان‌های مختلف را می‌توان برای کنترل علائم و مدیریت اگزما استفاده کرد، از جمله تکنیک‌های مراقبت از خود، مانند عدم خراشیدن بثورات و اجتناب از محرک‌ها. در موارد پیشرفته‌تر می‌توان از تکنیک نوردرمانی برای کنترل عوارض ناشی از درماتیت اتوپیک کمک گرفت.

درمان دارویی اگزمای آتوپیک

داروها می‌توانند به کاهش علائم و مدیریت آنها کمک کنند. برای مثال کورتیکواستروئیدهای خوراکی می‌توانند برای کاهش تورم، قرمزی و خارش در هنگام عود علائم تجویز شوند. در موارد شدید پزشک مصرف کورتیکواستروئیدهای خوراکی را برای ۵ تا ۷ روز تجویز می‌کند.

یک داروی بیولوژیکی تزریقی به نام Dupilumab توسط سازمان غذا و داروی (FDA) برای درمان درماتیت آتوپیک تأیید شده است که از آن برای کنترل موارد بسیار شدید بیماری که با سایر روش‌ها کنترل آن امکان ندارد، استفاده می‌شود.

پماد آتوپیک

پمادها و کرم‌های کورتیکواستروئیدی موضعی می‌توانند برای کاهش خارش و قرمزی بثورات پوستی تجویز شوند. علاوه بر این می‌توانند به ترمیم پوست نیز کمک کنند. هیدرو کورتیزون به‌صورت ژل، کرم یا پماد می‌تواند روی ضایعات مصرف شوند. آنتی‌هیستامین‌های موضعی نیز می‌توانند به کنترل علائم خصوصاً کاهش خارش در شب کمک کنند.

از پمادهای نرم‌کننده و مرطوب‌کننده نیز برای رفع خشکی پوست استفاده می‌شود. همچنین از لوسیون یا پماد کالامین نیز می‌توان روی برخی از بثورات پوستی ناشی از اگزما آتوپیک استفاده کرد. یک سری از داروها نیز برای سرکوب سیستم ایمنی بدن تجویز می‌شوند.

از جمله آنها می‌توان به پماد Crisaborole (EUCRISA) اشاره کرد که یک پماد غیراستروئیدی است و باید دو بار در روز به‌صورت موضعی مورد استفاده قرار بگیرد تا شدت علائم کم شوند.

درمان خانگی درماتیت اتوپیک

از یک سری درمان‌های خانگی ساده هم می‌توان برای کاهش عوارض درماتیت آتوپیک کمک گرفت. برای مثال از نرم‌کننده‌ها یا مرطوب‌کننده‌ها به طور روزانه روی پوست‌های خشک استفاده کنید تا خشکی و التهاب را کاهش دهید.

کمپرس آب سرد هم می‌تواند موجب تسکین تورم و التهاب پوستی شود. حمام گرم با بلغور جو دوسر که سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هاست هم می‌تواند به کاهش التهاب و خارش کمک کند.

درمان درماتیت آتوپیک در طب سنتی

در طب سنتی از گزینه‌های درمانی گیاهی برای رفع علائم درماتیت اتوپیک استفاده می‌شود. از انواع گیاهان دارویی مانند بابونه و ریشه شیرین‌بیان گرفته تا طب سوزنی و حتی گزینه‌های رژیم غذایی همگی در طب سنتی به‌منظور درمان اگزما آتوپیک مدنظر هستند. لوسیون‌های حاوی آلوئه‌ورا هم به‌عنوان نرم‌کننده می‌توانند خشکی و حساسیت پوست را کاهش دهند.

درمان قطعی درماتیت آتوپیک

در حال حاضر هیچ درمان قطعی برای درماتیت اتوپیک وجود ندارد. درمان‌های موجود تنها می‌توانند علائم را کنترل کنند و از شدت آنها بکاهند. همچنین با گزینه‌های درمانی می‌توان تعداد دفعات عود عوارض را کمتر کرد.

عوارض درماتیت آتوپیک

عوارض درماتیت آتوپیک (اگزمای اتوپیک) ممکن است شامل موارد زیر باشد:

راه های پیشگیری از اگزما آتوپیک

با استفاده از یک برنامه روتین مراقبت از پوست می‌توان از عود اگزما جلوگیری کرد. مصرف مرطوب‌کننده دو بار در روز مانند لوسیون‌های مرطوب‌کننده می‌تواند موثر باشد. ترجیحاً از محصولات آرایشی و بهداشتی طبیعی و بدون عطر استفاده کنید. از حمام آب گرم برای محدود کردن عوارض کمک بگیرید. حتماً بعد از حمام کردن پوست خود را خوب خشک کرده و از یک مرطوب‌کننده روی پوست استفاده کنید.

از محرک‌های رایج درماتیت آتوپیک مانند گرما و عرق، پارچه‌های زبر و پشمی، پوست خشک، دود ناشی از تنباکو، عطرها، مواد شیمیایی تحریک‌کننده و گردوغبار دوری کنید. نوزادان و کودکان ممکن است با خوردن برخی غذاها مانند تخم‌مرغ و شیر گاو عوارض شدیدی را تجربه کنند. بهتر است در خصوص آلرژی‌های غذایی کودک با یک پزشک صحبت کنید.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

بیماری درماتیت آتوپیک یک بیماری مزمن پوستی است که می‌تواند موجب قرمزی و التهاب پوست شود. معمولاً بیماری از دوران نوزادی و کودکی شروع می‌شود و در بازه‌های زمانی مختلف با مواجه شدن فرد با عوامل محرک و آلرژن‌ها شاهد عود بیماری هستیم.

در اکثر موارد تنها با کمک روش‌های خودمراقبتی و دوری از عوامل محرک می‌توان بیماری را کنترل کرد. اما اگر شدت بیماری زیاد باشد و عوارض آن موجب ناراحتی بیشتر فرد شود، می‌توان با مراجعه به یک متخصص آلرژی یا متخصص پوست و مو، از روش‌های تشخیصی و درمانی تخصصی‌تر جهت مدیریت بیماری کمک گرفت.

تسریر مراقب سلامتی شماست!