به گزارش پایگاه خبری تحلیلی تسریر، تماس مواد تحریک کننده یا آلرژن‌ها با پوست بالا و پایین چشم‌ها باعث نوعی درماتیت تماسی شده که به آن درماتیت پلک می‌گویند.
درماتیت پلک، یک وضعیت التهاب پوستی در ناحیه پلک‌ها و اطراف چشم است که با قرمزی، خارش، تورم و ترشحات همراه می‌شود. مواد شیمیایی، محصولات آرایشی، لنزهای تماسی و حتی مواد محیطی مانند گرده گل‌ها می‌توانند از عوامل حساسیت زا ایجاد درماتیت دور چشم باشند. تشخیص و درمان درماتیت پلک بستگی به شدت و علت آن دارد.
در ادامه این مطلب با ما باشید تا با درماتیت پلک، علائم و عوارض آن بیشتر آشنا شوید.
درماتیت پلک چیست؟
اگزمای پوستی چیست؟ درماتیت پلک (eyelid dermatitis) که به آن اگزما پلک یا درماتیت دورچشمی هم می‌گویند نوعی درماتیت تماسی است که به خاطر تماس پوست دور چشم و پلک‌ها با مواد محرک یا آلرژی‌زا به وجود می‌آید.
در صورت ابتلا، پلک‌ها قرمز و پوسته پوسته شده و حتی ممکن است پوست آن ضخیم شود و ورم کند. از نشانه‌های شایع این بیماری می‌توان به خارش، سوزش و سوزن سوزن شدن پشت پلک و دور چشم‌ها اشاره کرد.
درماتیت پلک همان اگزما دور چشم است؟
بله، این بیماری همان اگزما دور چشم است که روی پوست پلک و اطراف چشم تاثیر می‌گذارد. اگزما دور چشم بیشتر در بزرگسالانی دیده می‌شود که در سایر قسمت‌های صورت هم از عارضه اگزما پوستی رنج می‌برند. درماتیت سبورئیک پلک‌ها فقط دور چشم و اطراف پلک‌ها را درگیر می‌کند.
علائم درماتیت پلک
فرقی نمی‌کند که این عارضه پوستی به خاطر تماس با ماده محرک ایجاد شده باشد یا آلرژن‌ها در هر صورت نشانه‌های آن یکی است:
- جوش و بثورات قرمز
- سوزن سوزن شدن
- پوسته پوسته شدن
- حس سوزش و زخم مانند
- ورم پوست دور چشم
- درد
- خارش پوست
- تاول زدن
متن انگلیسی:
Eyelid dermatitis is also called eyelid eczema. Upper, lower or both eyelids on one or both sides can be affected by contact dermatitis. The patient may report itching, stinging or burning, and the lids are red and scaly. They may swell
ترجمه متن:
به درماتیت پلک اگزمای پلک نیز گفته می‌شود. پلک بالا، پایین یا هر دو در یک یا هر دو طرف ممکن است تحت تأثیر درماتیت تماسی قرار گیرند. بیمار ممکن است خارش یا سوزش را گزارش کند و پلک‌ها قرمز و پوسته پوسته هستند. ممکن است متورم هم شوند
علل درماتیت پلک
اگزمای پلک از بیماریهای پوستی است که دو نوع دارد:
درماتیت تماسی تحریک کننده و درماتیت تماسی آلرژیک. از علل درماتیت تماسی تحریک کننده پلک می‌توان به تحریک فیزیکی یا تحریک خارجی اشاره کرد. گرما و حرارت بیش از حد، سرمای بیش از حد، رطوبت زیاد، مالش یا خراش و شستن بیش از حد دست‌ها با آب داغ و صابون از علل این بیماری ناشی از تحریک فیزیکی هستند.
مواد محرکی که باعث ایجاد این بیماری پوستی می‌شوند عبارتند از گرد و خاک ، لوازم آرایشی مانند ریمل، خط چشم، سایه چشم یا ضدآفتاب، صابون و شوینده‌ها، مواد شیمیایی، برخی فلزات و گیاهان حساسیت‌زا.
درماتیت تماسی آلرژیک معمولا به خاطر مصرف مواد آرایشی به وجود می‌آید اما مواد دیگری هم هستند که می‌توانند علت بروز اگزما دور چشم باشند:
- مرطوب کننده‌ها، شوینده‌ها و میسلارواترها، افترشیو یا کرم‌های دور چشم در افراد حساس می‌توانند علت بروز درماتیت پلک باشند.
- آنتی بیوتیک‌های موضعی
- ضدآفتاب‌ها: برخی مواد تشکیل دهنده اولیه موجود در ضد آفتاب‌ها می‌توانند حساسیت زا باشند و باعث ایجاد خشکی و اگزما دور چشم شوند.
- مژه‌های مصنوعی یا ناخن‌های مصنوعی: مواد به کار رفته در مژه‌های مصنوعی یا ناخن‌های مصنوعی برای برخی چشم‌ها حساسیت زا خواهد بود و در طولانی مدت ممکن است التهاب، سوزش، خارش یا پوسته پوسته شدن پلک و اطراف چشم را به دنبال داشته باشد.
- جواهرات و زیورآلات طلا یا از جنس نیکل
- قطره‌های چشمی یا محلول لنزهای تماسی
- روغن‌های آرایشی و بهداشتی: چشم‌های حساس به روغن‌های آرایشی و بهداشتی واکنش نشان داده و ممکن است باعث التهاب شود.
- عطرها و کرم‌های عطری به خاطر وجود اسانس‌های مختلف عامل حساسیت چشمی به شمار میآیند و ممکن است عفونت چشم ایجاد کرده یا باعث خشکی و اگزما پوست اطراف پلک شوند.
- فریم عینک: جنس برخی فریم‌ها ممکن است از مواد یا فلزات حساسیت زا باشند که در برخی افراد آلرژی و اگزما دور چشم ایجاد کند.
- فلزات حساسیت زا موجود در فرمژه‌ها: برخی فلزات مانند نیکل ممکن است آلرژی زا باشند.
- لاتکس استفاده شده در برخی محصولات مانند عینک‌ها، کاندوم، کاتتر و بادکنک‌ها
- رنگ مو یا رنگ ابرو
- غبار و گرد و خاک: قرار گرفتن مستمر در محیط های آلوده حاوی ذرات معلق یا گرد و خاک در دراز مدت می‌تواند التهاب، عفونت چشمی یا پوستی ایجاد کند و در نهایت منجر به بروز درماتیت پلک شود.
- گرده گل یا پیچک یا گل‌های سمی: افرادی که در گلخانه‌ها یا محیط‌های جنگلی کار می‌کنند بیشتر مستعد ابتلا به درماتیت پلک هستند. گرده گل همانند محرک یا آلرژن عمل کرده و التهاب، ورم یا پوسته پوسته شدن اطراف چشم را به دنبال داشته باشد.
عوامل خطر درماتیت پلک
عوامل خطر این بیماری یا اطراف چشم ممکن است شامل موارد زیر شود:
| عوامل خطر درماتیت پلک | توضیحات |
|---|---|
| سن | این بیماری ممکن است در هر سنی رخ دهد اما کودکان نسبت به درماتیت آتوپیک حساسیت بیشتری از بزرگسالان دارند. |
| آلرژی | آلرژی به مواد مختلف مانند غذاها، گرده گل‌ها، حشرات، عوامل محیطی و مواد شیمیایی می‌تواند باعث این بیماری شود. |
| حساسیت به مواد شیمیایی | تماس با مواد شوینده، آرایشی، لوازم آرایشی و محصولات مراقبت از پوست که شامل مواد شیمیایی قوی مانند عطرها، رنگ‌ها و پارابن‌ها هستند می‌توانند عوامل خطر اگزما دور چشم باشند. |
| عفونت‌ها | عفونت‌های باکتریایی، ویروسی یا قارچی در ناحیه پلک‌ها و اطراف چشم می‌توانند به عفونت توسعه یافته و این بیماری منجر شوند. |
| استفاده از لنزهای تماسی | استفاده نادرست، طولانی مدت و عدم رعایت تمیزی مناسب در لنزهای تماسی می‌تواند عامل این بیماری باشد. |
| عوامل محیطی | عوامل محیطی مانند آب و هوا، آلودگی هوا، اشعه فرا بنفش (UV) و تماس با آب شور می‌توانند ریسک فاکتورهای خطرناکی باشند که باعث حساسیت در ناحیه دور چشم شوند. |
| محیط کار و شغل | برخی افراد که در محیط‌های آلوده یا کارخانه‌های فولاد کار می‌کنند در معرض گرد و غبار آلودگی و حرارت زیاد هستند احتمال ابتلا بالاتری دارند. |
با این حال، مهم است بدانید که علت دقیق این بیماری در هر فرد ممکن است متفاوت باشد و بررسی توسط پزشک متخصص پوست می‌تواند به تشخیص صحیح و تعیین عامل ایجاد کننده کمک کند.
راه های تشخیص درماتیت پلک
تشخیص این بیماری معمولاً توسط پزشک متخصص پوست انجام می‌شود. با مشاهده اولین علائم و نشانه‌ها بلافاصله به پزشک متخصص پوست مراجعه کنید. روش‌های رایج برای تشخیص این بیماری پوستی عبارتند از:
- معاینه بصری: پزشک با مشاهده ناحیه پلک‌ها و اطراف چشم، علائم و نشانه‌های درماتیت پلک را بررسی می‌کند.
- تاریخچه پزشکی: پزشک سوالاتی در مورد علائم، عوامل تحریک‌کننده، تاریخچه آلرژی و سابقه بیماریهای پوستی مشابه می‌پرسد تا به تشخیص صحیح‌تری برسد.
- آزمایش‌های تکمیلی: در برخی موارد متخصص پوست جهت اطمینان از تشخیص، آزمایش‌های تکمیلی مانند نمونه‌برداری از پوست، آزمایش آلرژی و آزمایش‌های کشت باکتریایی را تجویز می‌کند.
- آزمایش تماسی: پزشک برای اینکه مشخص شود پوست بیمار به مواد خاصی حساسیت نشان می‌دهد یا خیر، آزمایش تماسی را تجویز می‌کند.
توصیه می‌شود در صورتی که علائم این بیماری دارید، با پزشک متخصص پوست مشورت کنید. او می‌تواند تشخیص دقیق‌تری برای شما قائل شود و برنامه درمانی مناسب را تعیین کند.
راه های درمان درماتیت پلک
راه‌های درمان این بیماری عبارتند از:
- تجویز کورتیکو استروئیدها مانند هیدروکورتیزون برای پوست
- کورتیکواستروئیدهای خوراکی
- مهارکننده‌های کلسینئورین
- پرهیز از مصرف لوازم آرایشی تا زمانی که درماتیت پلک فعال باشد.
انواع درماتیت پلک
این بیماری به دو نوع تقسیم می‌شود:
- درماتیت تماسی تحریک کننده
- درماتیت تماسی آلرژیک
این اسامی به عامل ایجاد تورم، پوسته پوسته شدن و خارش اشاره دارند. بیش از ۸۰ درصد درماتیت‌های تماسی از نوع درماتیت تماسی تحریک کننده هستند.
درماتیت تماسی پلک
درماتیت تماسی پلک یک وضعیت التهابی ناشی از تماس پوست با مواد تحریک‌کننده خاص است. وقتی پوست نسبت به ماده خاصی حساس یا آلرژیک می‌شود به درماتیت تماسی پلک منجر خواهد شد. درماتیت تماسی پلک علائمی مانند قرمزی، خارش، تورم و ترشحات در ناحیه پلک‌ها و اطراف چشم به همراه دارد.
مواد شیمیایی مانند عطرها، رنگ‌ها، پارابن، مواد شوینده، مواد ضد آفتاب و آرایشی، لنزهای تماسی، مواد حساسیت‌زا در محصولات پوستی و حتی مواد محیطی مانند گرده گل‌ها و آلودگی هوا می‌توانند از عوامل تحریک‌کننده درماتیت تماسی پلک باشند. برای تشخیص دقیق و درمان موثر درماتیت تماسی پلک، بهتر است با پزشک متخصص پوست مشورت کنید.
عوارض بیماری درماتیت پلک
این بیماری نیز همچون سایر انواع درماتیت عوارضی دارد که با شناخت آن‌ها می‌توان بیماری را راحت‌تر کنترل کرد.
متن انگلیسی:
Some complications that may occur with eyelid dermatitis include skin infections and eye infections. Scratching or rubbing the eyes can make the skin vulnerable to infections. Bacteria can get into the eye from repeatedly touching or rubbing the region, causing infections
ترجمه متن:
برخی از عوارضی که ممکن است با درماتیت پلک رخ دهد عبارتند از عفونت‌های پوستی و عفونت‌های چشمی. خاراندن یا مالیدن چشم‌ها می‌تواند پوست را در برابر عفونت‌ها آسیب پذیر کند. همچنین باکتری‌ها می‌توانند در اثر لمس یا مالش مکرر آن ناحیه وارد چشم شده و باعث عفونت شوند
راه های پیشگیری از درماتیت پلک
در صورتی که علت ایجاد این بیماری و تحریک پوست دور چشم را بدانید می‌توانید راهی برای پیشگیری از آن پیدا کنید:
- از محصولات مناسب برای پوست حساس استفاده کنید.
- اگر در محیط‌های به شدت سرد یا گرم با حرارت بالا، باد شدید یا گرد و غبار زیاد کار می‌کنید حتما عینک محافظ بزنید.
- از مالش یا خراشیدن پلک‌ها خودداری کنید.
- صرفا با دست تمیز پلک‌ها را لمس کنید.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
درماتیت پلک یک وضعیت التهابی پوست است که باعث قرمزی، خارش، تورم و ترشحات در ناحیه پلک‌ها و اطراف چشم می‌شود. علت اصلی درماتیت پلک می‌تواند تماس با مواد تحریک‌کننده یا حساسیت به آن‌ها باشد.
عوامل تحریک‌کننده ممکن است شامل مواد شیمیایی، محصولات آرایشی، لنزهای تماسی و مواد محیطی باشند. با توجه به شدت و عوارض درماتیت پلک، مراجعه به پزشک متخصص پوست بسیار مهم است.
دکتر پوست و مو می‌تواند تشخیص دقیق‌تری برای شما قائل شود و برنامه درمانی مناسب را تعیین کند. همچنین، می‌تواند راهنمایی‌هایی درباره جلوگیری از تماس با عوامل تحریک‌کننده و مراقبت پوستی به شما ارائه دهد. مراقبت صحیح از پوست و رعایت توصیه‌های پزشک می‌تواند به بهبودی و کاهش عوارض درماتیت پلک کمک کند.
تسریر مراقب سلامتی شماست!
