به گزارش پایگاه خبری تحلیلی تسریر، لوپوس یک بیماری خود ایمنی است که باعث میشود بدن شما به بافتهای سالم حمله کند. اما لوپوس پوستی با حمله به پوست در نواحی مختلف بدن ظاهر میشود. بثورات اغلب در اثر قرار گرفتن زیر نور شدید خورشید ایجاد خواهند شد.
افراد زیادی با شنیدن اسم این بیماری سوال میپرسند آیا لوپوس پوستی درمان دارد؟ در پاسخ به آنها باید گفت این بیماری در حال حاضر درمان قطعی ندارد، تنها با تجویز دارو و تغییر سبک زندگی میتوان آن را مدیریت و کنترل کرد.
اگر میخواهید در مورد انواع، علائم، علت و روش درمان لوپوس پوستی بیشتر بدانید، تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
لوپوس پوستی چیست؟
لوپوس پوستی که به آن لوپوس جلدی هم میگویند، گاهی اوقات در افرادی که به لوپوس اریتماتوز سیستمیک (یک اختلال خود ایمنی که مفاصل و اندامهای سراسر بدن را تحت تاثیر قرار میدهد) تشخیص داده میشود. البته افراد میتوانند بدون تشخیص لوپوس سیستمیک هم به لوپوس پوستی مبتلا شوند.
لوپوس پوستی هم یک بیماری خود ایمنی است به این معنی که سیستم ایمنی به سلولهای پوست حمله میکند و باعث التهاب میشود. نتیجه این التهاب بثورات پوستی، راش و زخمهای قرمز ضخیم و پوستهدار است که اغلب با سوزش و خارش همراه هستند. قرار گرفتن در معرض نور خورشید میتواند بثورات پوستی و زخمها را تشدید کند.
در زیر میتوانید عکس لوپوس پوستی را مشاهده کنید:
خوب است بدانید لوپوس پوستی میتواند در صورت عدم درمان خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد.
انواع لوپوس پوستی کدامند؟
سه نوع مختلف از این بیماری وجود دارد که علائم مشابهی مانند راش قرمز و پوسته پوسته دارند. آنها شامل موارد زیر میشوند:
لوپوس جلدی دیسکوئید (Discoid cutaneous lupus)
در این نوع بیماری ضایعات پوستی گرد، ضخیم، قرمز و پوستهدار است. اغلب افراد درد، خارش و سوزش را تجربه میکنند. لوپوس جلدی دیسکوئید را میتوان لوپوس پوستی سر دانست. زیرا علائم اغلب روی سر سپس گوش یا سایر نقاط صورت ظاهر میشوند.
در برخی موارد ضایعات پوستی در سایر نقاط بدن هم دیده خواهد شد. از همینرو امکان بروز اسکار یا تغییر رنگ پوست وجود دارد. لوپوس پوستی سر میتواند باعث ریزش مو دائمی شود. اگر ضایعات دیسکوئیدی سالهای زیادی روی پوست شما باقی مانده باشند، احتمال خطر ابتلا به سرطان پوست وجود دارد. از همینرو معاینه و نظارت دقیق پزشک متخصص پوست بسیار ضروری است.
لوپوس پوستی در کودکان نسبتا نادر است. شروع این بیماری از سنین جوانی شیوع بالاتری دارد. با این حال اگر در کودکی بروز پیدا کند از نوع دیسکوئید خواهد بود که فقط روی پوست تاثیر میگذارد.
لوپوس پوستی تحت حاد (Subacute cutaneous lupus)
این نوع بیماری با حاشیههای قرمز رنگی در اطراف لبههای ضایعات پوستی قابل تشخیص است. آنها مانند یک حلقه یا دایره قرمز تیرهتر در لبه بیرونی بثورات پوستی ظاهر میشوند و در کل پوست قرمز و پوستهدار خواهد شد.
در برخی موارد لوپوس تحت حاد جلدی واکنش بدن به مصرف برخی داروها است. آنها اغلب در پوست گردن، قفسه سینه، قسمت بالایی پشت، شانهها و بازوها ایجاد میشوند. ماندن زیر نور خورشید میتواند این علائم را تشدید کند. با این حال ضایعات پوستی لوپوس جلدی تحت حاد خارش یا درد ندارد، فقط کمی تغییر رنگ پیدا میکند.
لوپوس حاد پوستی (Acute cutaneous lupus)
بثورات پوستی این نوع بیماری اغلب در اطراف گونه و پل بینی، پس از قرار گرفتن در معرض نور خورشید ظاهر میشوند. برخی از متخصصین این نوع لوپوس را بهدلیل شکل ظاهری «راش مالاریا» یا «بثورات پروانهای» مینامند.
درواقع بثورات پروانهای نوعی آفتاب سوختگی هستند که میتواند در سایر قسمتهای بدن از جمله بازو و پاها هم ایجاد شود. این بثورات زخم ایجاد نمیکنند اما گاهی با تغییر رنگ پوست همراه خواهند شد. حدود ۵۰% از افراد مبتلا به لوپوس سیستمیک دچار این نوع بثورات میشوند.
نشانههای لوپوس جلدی را بشناسید!
علائم لوپوس پوستی از خفیف تا شدید متغیر است و گاهی ظاهر میشوند یا برای مدتی از بین میروند. آنها میتوانند برای زمانهای خاصی در طول زندگی شما شعلهور شوند.
عواملی مانند استرس، بیماری جسمی، آسیبهای عاطفی و برخی داروها در ایجاد آنها و تشدید یا عود بیماری اثرگذار هستند. بثورات این نوع لوپوس معمولا با خارش و درد همراه است. آنها میتوانند پس از چند روز یا چند هفته بهبود پیدا کنند یا دائمی باشند.
شایعترین نشانههای لوپوس جلدی عبارتند از:
- بثورات قرمز پوسته پوسته
- حلقه یا حاشیههای قرمز تیره مانند سکه
- راشهایی در سراسر گونه و پل بینی (به شکل بثورات پروانهای)
- بروز لکههای پوستی قرمز روی نواحی مختلف بدن در معرض نور خورشید
تفاوت لوپوس پوستی و پسوریازیس
این دو عارضه هر دو بیماری پوستی مزمن هستند، اما از لحاظ علائم، عوامل ایجادکننده و آثار بر بدن تفاوتهایی دارند. جدول زیر نشاندهنده تفاوتهای لوپوس پوستی و پسوریازیس است:
علائم ظاهری | علائم فیزیکی | نواحی درگیر | |
لوپوس پوستی | ضایعات قرمز حساس به نور و آفتاب سوختگی شدید | خستگی، تب، تنگی نفس، درد مفاصل و اختلال در عملکرد کلیهها | هر قسمتی از بدن مخصوصا صورت (پل بینی و گونهها) |
پسوریازیس | ضایعات قرمز و ترکهای سفید پوسته پوسته | تورم و درد مفاصل، تغییر در ظاهر ناخن | کف دستها و پاها، پوست سر و مفاصل |
چه چیزی باعث ایجاد لوپوس پوستی میشود؟
این بیماری مسری نیست و از شخصی به شخص دیگر سرایت نمیکند. با این حال متخصصین هنوز بهطور کامل علت اصلی لوپوس جلدی را کشف نکردهاند. آنها تصور میکنند ترکیبی از فاکتورها مانند ژنتیک، هورمونها و عوامل محیطی در ایجاد این نوع بیماری موثر هستند.
همانطور که میدانید لوپوس جلدی در زنان شیوع بیشتری دارد، از همینرو متخصصان تصور میکنند هورمون زنانه استروژن در ایجاد بیماری و زمان بروز آن نقش دارد.
همچنین علائم این نوع بیماری خودایمنی میتواند در چرخه قاعدگی یا دوران بارداری که سطح استروژن بالاتر است، تشدید شود. از دیگر موارد تاثیرگذار باید به اشعه ماوراءبنفش موجود در خورشید و برخی داروها مانند داروهای بدون نسخه رفلاکس معده اشاره کرد.
روش تشخیص لوپوس پوستی
برای تشخیص لوپوس معاینه پوست و ارزیابی بثورات توسط پزشک انجام میشود. در اغلب موارد متخصص بیوپسی پوست انجام میدهد و آن را برای آزمایش به آزمایشگاه میفرستد. دیگر آزمایشات لازم برای تایید نهایی لوپوس جلدی عبارت است از:
- آزمایش خون
- آزمایش ادرار
- آزمایش مربوط به کلیه
آیا لوپوس پوستی درمان میشود؟
این بیماری درمان ندارد اما میتوان آن را با راهکارهای زیر مدیریت و کنترل کرد:
دارو درمانی
آنها شامل موارد زیر میشوند:
۱. داروهای خوراکی
در اکثر موارد برای درمان لوپوس سیستمیک از داروی هیدروکسیکلروکین (hydroxychloroquine) استفاده میشود. این دارو واکنش سیستم ایمنی بدن را کنترل میکند. از داروی متوترکسات (methotrexate) هم میتوان برای سرکوب سیستم ایمنی استفاده کرد. این داروها برای درمان لوپوس پوستی هم توسط پزشک متخصص تجویز میشوند.
۲. داروهای موضعی
پزشک برای التهاب روی پوست اغلب کرم، لوسیون و پماد تجویز میکند. معمولا آنها را باید یک یا ۲ بار در روز روی پوست بمالید. رایجترین داروهای موضعی کرمهای کورتیکواستروئیدی (corticosteroid creams) و پماد تاکرولیموس (tacrolimus ointment) هستند.
۳. داروی تزریقاتی
گاهی اوقات پزشک از سوزن برای تزریق مستقیم داروی کورتیکواستروئید به بثورات استفاده میکند. تزریق استروئید باعث کاهش التهاب میشود. معمولا آن را هر چند هفته یکبار تزریق میکنند.
تغییر سبک زندگی
- از قرار گرفتن در معرض نور بپرهیزید.
- ضایعات پوستی شدیدا به نور طبیعی و مصنوعی حساس هستند، از آنها دور بمانید.
- در ساعات اوج شدت نور خورشید (بین ساعت ۱۲ ظهر تا ۴ عصر) بهتر است در خانه بمانید.
- اگر باید حتما بیرون بروید از کلاه لبه پهن، لباس محافظ در برابر نور آفتاب و کرم ضدآفتاب استفاده کنید.
همچنین میتوانید برای درمان لوپوس پوستی در طب سنتی از گیاهانی مانند رزماری، شاهتره، آلوئهورا و مریم گلی استفاده کنید.
نتیجه لوپوس پوستی
این عارضه بثورات پوستی تحریککننده ایجاد میکند که در صورت عدم درمان بهموقع منجر به آسیبهای جدی مانند ریزش موی دائمی، زخم و تغییر رنگ پوست خواهد شد.
تسریر مراقب سلامتی شماست!