به گزارش پایگاه خبری تحلیلی تسریر، لاکتات دهیدروژناز آنزیمی است که از آن با نام LDH یاد میکنند. این آنزیم در اکثر بافتهای بدن همچون کلیه، ریه، قلب، کبد و مغز وجود دارد. فراوانی آنزیم مذکور در سراسر بدن باعث میشود تا از آزمایش LDH بهعنوان یک تست تکمیلی برای بررسی میزان آسیب وارد شده به این بافتها استفاده شود. زمانیکه بافتهای داخلی دچار آسیب شدند، بدن شما LDH اضافی را در جریان خون یا سایر مایعات بدن آزاد میکند.
کاربرد LDH در آزمایش خون چیست؟
لاکتات دهیدروژناز (LDH) نوعی آنزیم مهم در بدن است که طی فرایندی به بدن کمک میکند تا گلوکز را از غذای خورده شده برای سلولها به انرژی تبدیل کند. به این فرایند تنفس سلولی میگویند.
آنزیمها پروتئینهایی هستند که نقش مهمی در سرعت متابولیسم و واکنشهای شیمیایی بدن دارند. برخی مواد توسط آنزیمها ساخته و بعضی دیگر تجزیه خواهند شد. بیشترین غلظت LDH در ماهیچهها، کلیهها، گلبول قرمز و کبد است.
بدن با تشکیل سلولهای جدید، سلولهای مرده را کنار میگذارد. این روند باعث آزادسازی آنزیم LDH و افزایش آن در خون میشود. از همینرو میتوان کاربرد LDH در آزمایش خون را ارزیابی سطح آسیب دیده بافتهای بدن در نظر گرفت.
انواع LDH در آزمایش خون
آنزیم LDH در بافتهای مختلف بدن وجود دارد، اما هر یک از اندامها دارای ساختار متفاوتی از این پروتئین مهم هستند. پس از آسیب وارد شده به بافتهای بدن، آنزیم لاکتات دهیدروژناز در خون آزاد میشود و میتوان به کمک نتیجه آزمایش LDH میزان صدمات بافتی را ارزیابی کرد.
برای اینکه متوجه شوید نتیجه تست LDH از آسیب کدام بافت خبر میدهد باید با انواع LDH در آزمایش خون آشنا شوید. این آنزیم شامل ۵ نوع مختلف است که ساختار متفاوتی دارند:
- آنزیم LDH1: بیشتر در عضله قلب و گلبول قرمز متمرکز است.
- آنزیم LDH2: بیشتر در سیستم رتیکولواندوتلیال (کبد، طحال، ریه) و گلبول سفید خون متمرکز شده است.
- آنزیم LDH3: بیشترین میزان در ریهها وجود دارد.
- آنزیم LDH4: در کلیهها، پانکراس و جفت بیشتر موجود است.
- آنزیم LDH5: بالاتریت میزان در کبد و ماهیچههای اسکلتی وجود دارد.
چه زمانی آزمایش LDH انجام میشود؟
تست LDH میتواند به تشخیص و بررسی چندین بیماری کمک کند. بیشترین کاربرد LDH در آزمایش خون شامل موارد زیر میشود:
- بررسی اینکه آسیب بافتی در بدن وجود دارد یا خیر.
- مدیریت برخی شرایط همچون کمخونی، بیماری مزمن و انواع عفونتها که میتوانند موجب آسیب بافتی شوند.
- تشخیص و بررسی شدت انواع سرطان خاص
- ارزیابی عملکرد شیمی درمانی در انواع سرطان خاص
- ارزیابی درمان و تاثیر داروهای تجویز شده
شرایط انجام تست LDH
تست لاکتات دهیدروژناز نوعی آزمایش خون است که قبل از انجام نیاز به مراقبت خاصی ندارد. تنها کافیست پزشک خود را از داروهایی که مصرف میکنید، مطلع سازید.
برای نمونهگیری پرستار رگ مناسب را در آرنج پیدا کرده و با ضدعفونی محل مورد نظر روی پوست، سوزن مخصوص خونگیری وارد رگ میشود. در برخی مواقع احتمال نمونهگیری از مایعات دیگر بدن همچون ریهها یا نخاع وجود دارد.
آزمایش LDH چه بیماریهایی را تشخیص میدهد؟
پزشک برای تشخیص بیماریهای بافت داخلی بدن از آزمایش LDH استفاده میکند. همچنین برخی بیماریها و شرایط میتوانند منجر به صدمات بافتی شوند که تست LDH به تشخیص آنها کمک میکند.
آنها عبارتند از:
- کمخونی همولیتیک
- دیستروفی عضلانی
- بیماری کبد
- بیماری کلیوی
- بیماری ریه
- عفونتهای خاص
- انواع سرطان خاص (لنفوم یا لوسمی)
- علائم سکته
- عملکرد ناصحیح عضلات قلب و ریه
- مشکلات تنفسی
تفسیر آزمایش LDH
نتیجه تست لاکتات دهیدروژناز بر اساس سن و جنسیت متفاوت خواهد بود. همچنین نتیجه این آزمایش میتواند از آزمایشگاهی تا آزمایشگاه دیگر کمی متفاوت باشد. بنابراین بسیار مهم است که تفسیر آزمایش LDH شما توسط پزشک متخصص انجام شود.
مقدار نرمال LDH
سطح طبیعی این آنزیم در زنان و مردان را میتوانید در جدول زیر مشاهده کنید:
جنسیت | مقدار نرمال LDH |
مردان | ۱۳۵-۲۲۵ واحد در لیتر (U/L) |
زنان | ۱۳۵-۲۱۴ واحد در لیتر (U/L) |
کودکان | سطح طبیعی LDH در کودکان بالاتر از بزرگسالان است |
مقدار بحرانی LDH
اگر نتیجه LDH در آزمایش خون عدد بالاتر از ۵۰۰ را برای افراد بزرگسال نشان دهد، باید آن را مقدار بحرانی در نظر گرفت.
علت بالا بودن آنزیم لاکتات دهیدروژناز
مقدار بحرانی LDH در آزمایش خون میتواند نشاندهنده نوعی آسیب بافتی ناشی از بیماریهای مزمن، ضربه یا برخی عفونتها باشد. سایر شرایطی که موجب افزایش این آنزیم در خون میشوند، عبارتند از:
- حمله قلبی
- مننژیت
- مونونوکلئوز
- بیماری HIV
- آنسفالیت
- سرطان بیضه
- لوسمی
- پانکراتیت
- شکستگی استخوان
- بیماری کبد یا کلیه
- کمخونی
- دیستروفی عضلانی
علائم بالا بودن LDH
آنزیم LDH تاثیر زیادی بر عملکرد متابولیسم بدن و کارکرد اعصاب اندامهای داخلی دارد. اگر اعصاب داخلی سلامت باشند سیگنالهای درد بهدرستی از طرف ماهیچهها و عضلات به مغز ارسال میشوند.
در صورتی که سطح این آنزیم در بدن افزایش پیدا کند، پزشک از وجود آسیب به بافت داخلی مطمئن میشود. علائم بالا بودن LDH به شکل در بدن زیر ظاهر میشوند:
- احساس درد در یک پا
- احساس سوزش یا خارش در اندام
- عدم حرکت راحت ماهیچهها یا اندامها
- برزو لرزش در اندامها و عدم هماهنگ نگه داشتن آنها هنگام حرکت
- افزایش یا کاهش تعریق
- احساس پر بودن مثانه
- بروز سردردهای طولانی
- بیحسی پوست
در صورت داشتن چنین علائمی به متخصص خون مراجعه کنید.
علت پایین بودن آنزیم لاکتات دهیدروژناز
احتمال اینکه نتیجه آزمایش کمبود این آنزیم را نشان دهد بسیار نادر است. اما در صورت بروز میتوان علت پایین بودن LDH را یک بیماری ژنتیکی دانست که از والدین به ارث میرسد.
این مشکل ژنتیکی با نام کمبود لاکتات دهیدروژناز A (بیماری ذخیره گلیکوژن XL) یا کمبود LDH-B شناخته میشود. البته لازم به ذکر است اگر قبل از آزمایش LDH مقدار زیادی ویتامین C مصرف کرده باشید، احتمال پایین آمدن کاذب این آنزیم در خون وجود دارد.
علائم پایین بودن LDH
کمبود آنزیم لاکتات دهیدروژناز در بدن با علائم زیر مشخص میشود:
- خستگی
- درد عضلانی
- عدم تحمل ورزش
- تجزیه بافت عضلانی (rhabdomyolysis)
داروهای تاثیرگذار در آزمایش LDH
برخی عوامل همچون آسیب گلبول قرمز هنگام خونگیری میتواند باعث بروز اشتباه در نتیجه تست LDH شوند. در این بین مصرف داروهایی مثل آسپرین، داروی بیهوشی یا انواع مواد مخدر باعث بالا رفتن سطح آنزیم لاکتات دهیدروژناز در بدن خواهند شد.
از طرفی ویتامین C که در ساختار خود دارای اسید اسکوربیک است باعث پایین آمدن این آنزیم میشود. همچنین مصرف الکل پیش از آزمایش LDH میتواند نوسانات مختلفی بر سطح لاکتات دهیدروژناز ایجاد کند.
تیجه آزمایش LDH
تست LDH نوعی آزمایش خون است که سطح بالای آنزیم لاکتات دهیدروژناز را در بدن مورد بررسی قرار میدهد. این آزمایش برای ارزیابی آسیب وارد شده به بافتهای داخلی بدن انجام میشود.
تسریر مراقب سلامتی شماست!