آزمایش پاپ اسمیر و هر آنچه که خانم‌ها باید در مورد آن بدانند!

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی تسریر، آزمایش پاپ اسمیر روشی برای غربالگری سرطان دهانه رحم در زنان است و به‌عنوان یک آزمایش تشخیصی؛ از مهم‌ترین و پرکاربردترین آزمایش‌ها است که بارها اسم آن را شنیده‌ایم.

تست پاپ اسمیر شامل جمع‌آوری نمونه‌ سلول‌ها از دهانه رحم است. دهانه رحم، قسمت انتهایی و باریک رحم است که در داخل واژن قرار دارد. پاپ اسمیر می‌تواند سلول‌های پیش سرطانی موجود در دهانه رحم را تشخیص دهد و به‌نوبه‌ خود به خانم‌ها در پیشگیری از سرطان دهانه رحم کمک کند.

آزمایش پاپ اسمیر چیست؟

تست پاپ اسمیر شامل جمع‌آوری نمونه سلول‌ها از دهانه رحم است که به تشخیص و پیشگیری از سرطان دهانه رحم کمک می‌کند. انجام و تفسیر نتیجه آزمایش پاپ اسمیر توسط دکتر زنان صورت می‌گیرد و موارد زیر را بررسی می‌کند:

• سرطان دهانه رحم اغلب توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شود.
• اچ پی وی معمولا از طریق رابطه جنسی از طریق دستگاه تناسلی یا مقعد، گسترش می‌یابد. ویروس HPV انواع مختلفی دارد. برخی از سویه‌ها با انواع خاصی از سرطان ارتباط بیشتری دارند.

در آزمایش پاپ اسمیر چه چیزهایی مشخص میشود و هدف آزمایش چیست؟

تشخیص زودهنگام و غربالگری سرطان دهانه رحم با انجام آزمایش پاپ اسمیر میسر می‌شود و فرصت بیشتری برای درمان می‌دهد. آزمایش پاپ اسمیر می‌تواند تغییرات سلول‌های دهانه رحم که ممکن است در آینده باعث ایجاد سرطان شوند را مشخص کند. تشخیص زودهنگام سلول‌های غیرطبیعی از طریق آزمایش پاپ اسمیر، اولین قدم در تشخیص و توقف پیشرفت سرطان دهانه رحم است.

گاهی سرطان دهانه رحم را فقط از طریق آزمایش پاپ اسمیر نمی‌توان تشخیص داد. در صورت نیاز، پزشک با استفاده از میکروسکوپ دهانه رحم را بررسی می‌کند. به این کار، کولپوسکوپی می‌گویند.

هزینه تست پاپ اسمیر در سال ۱۴۰۲ چقدر است؟

قیمت آزمایش پاپ اسمیر با توجه به محل انجام آزمایش متفاوت است. اگر نمونه‌برداری در بیمارستان، درمانگاه یا مراکز بهداشتی انجام شود، هزینه تست پاپ اسمیر با بیمه تامین اجتماعی بسیار پایین می‌آید. معمولا در این حالت هزینه نمونه‌برداری بیشتر از ۲۰ هزار تومان نمی‌شود. هزینه آزمایشگاه متفاوت بوده و معمولا این آزمایش حدود ۱۰۰ هزار تومان هزینه دارد.

اما اگر بخواهید به‌جای بیمارستان به مطب متخصص مراجعه کنید، هزینه شما تغییر می‌کند. معمولا متخصص مبلغی به‌عنوان ویزیت دریافت کرده و برای نمونه‌برداری هزینه‌ای جداگانه در نظر می‌گیرد؛ اما برخی متخصصان نیز برای نمونه‌برداری هزینه‌ای دریافت نمی‌کنند. هزینه ویزیت و نمونه‌برداری تقریبا باهم برابر بوده و حدود ۸۰ هزار تومان است.

نحوه خواندن و تفسیر آزمایش پاپ اسمیر چگونه است؟

نمونه جمع‌آوری‌شده به آزمایشگاه فرستاده می‌شود. نتایج منفی به این معنی است که هیچ نشانه‌ای از دیسپلازی سلول‌های دهانه رحم وجود ندارد. نتایج مثبت به معنای تشخیص سلول‌های غیرطبیعی است. مهم است بدانید که غیرطبیعی بودن جواب ازمایش پاپ اسمیر همیشه به معنای سرطان نیست. سلول‌های غیرطبیعی می‌توانند نشان‌دهنده التهاب، عفونت کلامیدیا واژن، عفونت قارچی، تبخال ناحیه تناسلی، تریکومونیازیس و HPV باشند.

مثبت بودن نتایج، تعیین‌کننده مراحل بعدی پیگیری از جمله: تست HPV، کولپوسکوپی، بیوپسی یا نمونه‌برداری، کورتاژ و جراحی است. در ادامه به بررسی برخی نتایج غیرطبیعی آزمایش پاپ اسمیر می‌پردازیم.

۱. سلول های سنگفرشی غیرمعمول با اهمیت نامشخص (ASCUS)

اگرچه این سلول‌ها کمی غیرطبیعی هستند اما به‌وضوح نشان‌دهنده وجود سلول‌های پیش سرطانی نیست. در این حالت باید وجود ویروس‌هایی که باعث پیشرفت سرطان می‌شوند، مانند برخی از انواع HPV، بررسی شوند. اگر ویروس‌های پرخطر وجود نداشته باشد، سلول‌های غیرطبیعی یافت شده در نتیجه آزمایش نگران‌کننده نیستند. در صورت وجود ویروس‌های نگران‌کننده، به آزمایش بیشتری نیاز دارید.

۲. ضایعه داخل اپیتلیالی سنگفرشی در آزمایش دهانه رحم

این سلول‌ها پیش سرطانی هستند و به ۲ دسته تقسیم می‌شوند:

• ضایعات داخل اپیتلیالی سنگفرشی با درجه پایین (LSILS)، به این معناست که اندازه، شکل و سایر مشخصات نشان‌دهنده ضایعه پیش سرطانی است که سال‌ها با تبدیل‌شدن به سرطان فاصله دارد.
• ضایعات داخل اپیتلیالی سنگفرشی با درجه بالا (HSILS) ممکن است زودتر به سرطان تبدیل شوند و لازم است آزمایش‌های تشخیصی اضافی انجام شود.

۳. سلول های غده ای غیر معمولی (AGC)

سلول‌های غده‌ای، مخاط تولید می‌کنند و در دهانه ی رحم و داخل رحم رشد می‌کنند. سلول‌های غده‌ای غیرمعمولی ممکن است کمی غیرطبیعی به نظر برسند، اما که سرطانی یا غیر سرطانی بودن آن‌ها مشخص نیست. برای تعیین غیرطبیعی بودن سلول‌ها، آزمایش‌های بیشتری لازم است انجام شود.

۴. سلول های سرطانی سنگفرشی یا سلول های آدنوکارسینوما

وجود این سلول‌ها به این معنی است که سلول‌های جمع‌آوری‌شده به‌اندازه‌ای غیرطبیعی هستند که پزشک تقریبا به وجود سرطان اطمینان دارد. این نوع سرطان، در سلول‌های سطح صاف واژن یا دهانه ی رحم ایجاد می‌شود. آدنوکارسینوما به سرطان‌هایی با منشا سلول‌های غده‌ای گفته می‌شود. در صورت یافتن چنین سلول‌هایی، پزشک ارزیابی‌هایی بیشتری انجام می‌دهد.

mild در پاپ اسمیر یعنی چه؟

در زمان خواندن جواب آزمایش پاپ اسمیر به یک سری اصطلاحات برمی‌خورید. این اصطلاح به معنی ضایعات داخل اپیتلیال سنگفرشی با درجه پایین (LSIL) است که گاهی اوقات دیسپلازی خفیف نامیده می‌شود، یک نتیجه LSIL ممکن است نیازی به درمان نداشته باشد، زیرا این تغییرات اغلب توسط سیستم ایمنی، به ویژه در افراد جوان برطرف می‌شوند.

معنی inflammation در پاپ اسمیر چیست؟

به معنی التهاب است و گلبول‌های سفید در دهانه رحم دیده شده‌اند. با درمان مناسب برطرف خواهد شد.

معنی endocervical در پاپ اسمیر چیست؟

این اصطلاح در واقع به محلی بین بافت رحم و واژن اشاره دارد که بیشتر از نواحی دیگر در معرض سرطان قرار می‌گیرد.

آزمایش پاپ اسمیر چگونه انجام می شود؟

انجام آزمایش پاپ اسمیر در مطب پزشک زنان، در مراکز مامایی یا توسط دکتر زنان انجام می‌شود و فقط چند دقیقه طول می‌کشد. شما باید لباس خود را از کمر به پایین دربیاورید و مراحل زیر را دنبال کنید:

• روی تخت معاینه زنان (ژنیکولوژی) بخوابید. زانو را خم کنید و پاشنه پا را در قسمت مشخص‌شده قرار دهید.
• پزشک ازنظر وجود ترشحات غیرمعمول، قرمزی، التهاب و کیست یا هر یافته غیرطبیعی، دهانه رحم و واژن را بررسی می‌کند.
• پزشک از وسیله‌ای به نام اسپکولوم برای انجام آزمایش پاپ اسمیر کمک می‌گیرد. پزشک اسپکولوم به‌آرامی وارد واژن می‌کند. اسپکولوم دیواره‌های واژن را از هم جدا کرده و بین دیواره‌ها فاصله ایجاد می‌کند تا پزشک بتواند به‌راحتی دهانه رحم را مشاهده کرده و بررسی کند. هنگام قرار دادن اسپکولوم ممکن است در لگن خود احساس فشار کنید.
• گاهی ممکن است پزشک پس از پوشیدن دستکش، دو انگشت را وارد واژن کرده و با دست دیگر شکم را فشار دهد. این کار با عنوان معاینه دستی لگن شناخته می‌شود. این معاینه برای بررسی ناهنجاری تخمدان یا رحم استفاده می‌شود.
• سپس پزشک با استفاده از یک سواپ که به شکل یک برس نرم است، از سلول‌های دهانه رحم نمونه‌برداری می‌کند. این نمونه‌برداری معمولا به بافت رحم صدمه‌ای وارد نمی‌کند.
• سپس نمونه جمع‌آوری‌شده از دهانه رحم به ظرفی که مایع مخصوصی برای نگهداری نمونه (مایع مخصوص آزمایش پاپ اسمیر) منتقل می‌شود یا سواپ روی یک لام شیشه‌ای کشیده می‌شود و سپس به‌وسیله اسپری مخصوص، روی لام فیکس می‌شود.
• نمونه به آزمایشگاه منتقل می‌شوند و در زیر میکروسکوپ موردبررسی قرار می‌گیرند. ویژگی‌های سلول‌های دهانه رحم از نظر وجود سرطان یا یک بیماری پیش سرطانی موردبررسی قرار خواهد گرفت.

اطلاعات بیشتر درباره آزمایش پاپ اسمیر یا آزمایش دهانه رحم

در این بخش به بررسی اصول اصلی و مراحل تست پاپ اسمیر می‌پردازیم:

از چه سنی باید آزمایش پاپ اسمیر بدهیم؟

انجام تست پاپ اسمیر در زنان با سن ۲۱ تا ۶۵ سال توصیه می‌شود. به‌طورکلی، پس از آغاز رابطه جنسی، در هر سنی، این تست انجام می‌شود. سپس در صورت طبیعی بودن نتایج، هر ۳ سال، آزمایش پاپ اسمیر تکرار می‌شود. حتی اگر ازنظر جنسی فعال نیستید، باید آزمایش پاپ اسمیر را انجام دهید. اما اگر ازنظر جنسی فعال هستید، ممکن است پزشک به شما توصیه کند که زودتر آزمایش پاپ اسمیر را شروع کنید.

برای تشخیص سرطان دهانه رحم، علاوه بر تست پاپ اسمیر، از آزمایش HPV نیز استفاده می‌شود. آزمایش HPV در زنان با سن بالاتر از ۳۰ سال انجام می‌شود و هر ۵ سال تکرار می‌شود.

بنابراین به‌طورکلی:

• زنان ۲۱ تا ۳۰ سال باید هر ۳ سال تست پاپ اسمیر را انجام دهند.
• زنان ۳۰ تا ۶۵ سال باید تست پاپ اسمیر به همراه آزمایش HPV را هر ۵ سال انجام دهند. البته برای این گروه می‌توان تست پاپ اسمیر را هر ۳ سال و آزمایش اچ پی وی را هر ۵ سال انجام داد.

متن انگلیسی:

«The reason we don’t do Pap tests before age ۲۱ is because the likelihood of someone that young getting cervical cancer is very low»

ترجمه فارسی:

«دلیل اینکه قبل از ۲۱ سالگی آزمایش پاپ انجام نمی‌شود این است که احتمال ابتلای افراد جوان به سرطان دهانه رحم بسیار کم است»

در چه شرایطی پاپ اسمیر زودتر از زمان مقرر شروع می شود؟

در صورت وجود برخی عوامل خطر، ممکن است سن شروع آزمایش پاپ اسمیر زودتر باشد و فاصله زمانی تکرار آن کوتاه‌تر در نظر گرفته شود. بهترین زمان تست پاپ اسمیر همان مواردی است که اشاره کردیم (بالای ۲۰ سال) و برخی از این عوامل خطر عبارت‌اند از:

• تشخیص سرطان دهانه رحم
• آزمایش پاپ اسمیری که سلول‌های پیش سرطانی را نشان می‌دهد
• سابقه خانوادگی در بروز علائم سرطان دهانه رحم
• تشخیص عفونت با پاپ اسمیر
• شروع زودهنگام رابطه جنسی و ابتلا به زگیل تناسلی (در این موارد احتمالا به آزمایش برای زگیل تناسلی هم نیاز پیدا می‌کنید)
• آزمایش پاپ اسمیر برای نازایی
• قرار گرفتن در معرض دی اتیل استیل بسترول (DES) قبل از تولد
• اچ آی وی (HIV)
• ابتلا به ویروس HPV و انجام دیسپلازی دهانه رحم
• ابتلا به عفونت منتقله از راه جنسی مانند تبخال دستگاه تناسلی یا کلامیدیا
• ضعف سیستم ایمنی به دلیل پیوند عضو، شیمی‌درمانی یا استفاده مزمن از کورتیکواستروئید
• سابقه سیگار کشیدن
• داشتن چندین شریک جنسی یا فعال بودن از نظر جنسی.

فرق پاپ اسمیر و کولپوسکوپی چیست؟

تست پاپ که پاپ اسمیر نیز نامیده می‌شود، شامل جمع‌آوری نمونه سلول از دهانه رحم و آزمایش آن‌ها برای تغییرات اولیه‌ای است که می‌تواند منجر به سرطان دهانه رحم شود. اگر آزمایش پاپ اسمیر تعدادی سلول غیرطبیعی را نشان داد و تست HPV مثبت شد، کولپوسکوپی می‌تواند به تایید و تشخیص مشکلات احتمالی کمک کند.

چه افرادی نیازی به انجام پاپ اسمیر ندارند؟

در زنان با سن بالاتر از ۶۵ سال، درصورت طبیعی بودن نتیجه ۳ آزمایش پاپ اسمیر قبلی و در ۱۰ سال گذشته نتیجه غیر طبیعی در آزمایش‌های پاپ اسمیر مشاهده نشده باشد، پزشک می‌تواند انجام آزمایش پاپ اسمیر را متوقف کند.

اگر عمل جراحی برداشتن رحم انجام داده باشید، ممکن است هنوز هم به انجام منظم پاپ اسمیر نیاز داشته باشید. انجام پاپ اسمیر به این بستگی دارد که آیا دهانه رحم نیز برداشته‌شده است یا خیر.

آیا بعد از یائسگی باید پاپ اسمیر انجام شود؟

بعد از یائسگی با بروز علائم یائسه شدن و تا سن ۶۵ سالگی، ممکن است به زمان انجام تست پاپ اسمیر منظم نیاز داشته باشید.

آیا می توان در زمان قاعدگی آزمایش پاپ اسمیر را انجام داد؟

انجام آزمایش پاپ اسمیر در طول دوره قاعدگی می‌تواند بر صحت نتایج تاثیر بگذارد. تهیه نمونه واضح از سلول‌های دهانه رحم باوجود خون می‌تواند دشوار باشد. این موضوع منجر به نتیجه غیرطبیعی می‌شود یا هرگونه اختلال در سلول‌ها را پنهان می‌کند.

آیا پاپ اسمیر باعث از دست دادن باکرگی می شود؟

اگر کسی هرگز رابطه جنسی نداشته است، قرار دادن اسپکولوم در پروسه آزمایش پاپ اسمیر می‌تواند باعث تخریب پرده بکارت شود.

قبل از ازمایش پاپ اسمیر چه نکاتی را رعایت کنیم؟

برای اطمینان از نمونه‌گیری مناسب در آزمایش پاپ اسمیر، قبل از آزمایش موارد زیر را رعایت کنید:

• قبل از انجام تست پاپ اسمیر به مدت ۲ روز از رابطه جنسی، دوش واژینال یا استفاده از هرگونه داروی واژینال و تامپون خودداری کنید. این کار سلول‌های غیرطبیعی را از بین می‌برد یا منجر به پنهان شدن آن‌ها می‌شود.
• ترجیحا در دوران قاعدگی آزمایش پاپ اسمیر را انجام ندهید. بهترین زمان برای آزمایش پاپ اسمیر حداقل ۵ روز پس از پایان دوره قاعدگی است.

عوارض بعد از پاپ اسمیر چه هستند؟

تست پاپ اسمیر بسیار ایمن است و اکثر افراد فقط در طول عمل گرفتگی خفیف و برخی از افراد گرفتگی شدیدتری را تجربه می‌کنند. برخی دیگر ممکن است متوجه شوند که گرفتگی ۱ تا ۲ روز پس از آزمایش ادامه دارد. معمولاً هیچ عارضه جانبی دیگری وجود ندارد. علت کمردرد بعد از پاپ اسمیر یا لکه بینی بعد از پاپ اسمیر می‌تواند به محل انجام آزمایش یا عوامل دیگری نیز ارتباط داشته باشد.

تست پاپ اسمیر درد دارد؟

ممکن است هنگام واردکردن اسپکولوم مقداری فشار در لگن خود احساس کنید. سعی کنید عضلات لگن خود را شل کنید. فشار دادن عضلات لگن هنگام احساس درد یا ناراحتی غریزی است، اما فشار دادن می‌تواند به منطقه لگن فشار وارد کند. تنفس عمیق ممکن است به شما در شل شدن عضلات کمک کند.

برخی شرایط می‌توانند باعث ناراحتی بیشتر در هنگام نمونه‌گیری برای تست پاپ اسمیر شود، مانند خشکی واژن، واژینیسموس (سفت شدن غیرارادی عضلات واژن)، درد مداوم واژن و اندومتریوز (رشد بافت رحم در خارج از رحم). خشکی واژن، واژینیسموس، درد مداوم واژن و اندومتریوز می‌تواند باعث درد در آزمایش پاپ اسمیر شود.

آیا خونریزی بعد از پاپ اسمیر طبیعی است؟

خونریزی بعد از پاپ اسمیر اگر خفیف باشد، طبیعی است و معمولا به دلیل خراش کوچک روی دهانه رحم یا دیواره واژن ایجاد می‌شود. خونریزی معمولا کم است و طی چند روز برطرف می‌شود. برای راحتی می‌توانید یک پد نوار بهداشتی یا خود به همراه داشته باشید.

اگر خونریزی شدید باشد به حدی که طی یک ساعت به بیش از یک پد نوار بهداشتی احتیاج داشته باشید یا خونریزی بیش از ۳ روز ادامه داشته باشد، با پزشک خود تماس بگیرید. خونریزی بعد از انجام تست پاپ اسمیر طی چند ساعت متوقف می‌شود. عفونت و لکه بینی نیز ممکن است تا ۲ روز طول بکشد.

اگر خون در نمونه پاپ اسمیر دارید، از رابطه جنسی و تامپون اجتناب کنید زیرا ممکن است خونریزی بعد از نزدیکی را به همراه داشته باشد و دردناک شود. فشار اضافی ممکن است باعث شود خونریزی دوباره شروع شود یا شدیدتر شود.

از دلایل خونریزی پس از پاپ اسمیر می‌توان به خراش دهانه رحم، حساسیت دهانه رحم، افزایش عروق خونی گردن رحم، پولیپ‌های دهانه رحم، علائم عفونت رحم، سرطان دهانه رحم و استفاده از قرص های جلوگیری از بارداری اشاره کرد.

آیا ممکن است در نتایج تست پاپ اسمیر خطا رخ دهد؟

ممکن است پاپ اسمیر دارای نتیجه منفی کاذب باشد. به این معنا که سلول‌های غیرطبیعی وجود دارند اما شناسایی نمی‌شوند. اگرچه ممکن است سلول‌های غیرطبیعی شناسایی نشوند، اما نگران نباشید. اگر یک آزمایش پاپ اسمیر قادر به تشخیص سلول‌های غیرطبیعی نباشد، آزمایش بعدی با احتمال زیاد سلول‌های غیرطبیعی را شناسایی خواهد کرد.

عواملی که می‌توانند باعث ایجاد نتیجه منفی کاذب در آزمایش پاپ اسمیر شوند عبارت‌اند از:

• حجم نمونه ناکافی از سلول‌ها
• تعداد کم سلول‌های غیرطبیعی در نمونه
• وجود سلول‌های خونی یا سلول‌های التهابی که سلول‌های غیرطبیعی را پنهان می‌کنند.

آیا پاپ اسمیر بیماری های مقاربتی و نازایی را تشخیص می دهد؟

خیر. آزمایش پاپ اسمیر، هرگونه تغییرات غیرطبیعی در سلول‌های دهانه رحم را که می‌تواند منجر به سرطان دهانه رحم شود، تشخیص می‌دهد. تغییرات سلولی غالبا توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شود که یک بیماری مقاربتی است؛ اما پاپ اسمیر فقط برای بررسی تغییرات سلولی استفاده می‌شود، نه اینکه HPV دارید یا نه. علاوه بر این، تست پاپ اسمیر قادر به تشخیص ناباروری نیست. همچنین برای اگر باردار هستید، بهتر است ابتدا از لیست آزمایشات و سونوگرافی های دوران بارداری استفاده کنید.

به خاطر داشته باشید که چیزی با عنوان آزمایش بیماری مقاربتی وجود ندارد. تشخیص بیماری‌های منتقله از راه جنسی با استفاده از معاینه و بررسی سابقه جنسی توسط پزشک امکان‌پذیر است. تست پاپ اسمیر قادر به تشخیص ناباروری نیست. آزمایش پاپ اسمیر، هرگونه تغییرات غیرطبیعی در سلول‌های دهانه رحم را که می‌تواند منجر به سرطان دهانه رحم شود، تشخیص می‌دهد.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر متخصص

برای تشخیص عفونت واژن، HPV یا سرطان دهانه رحم و یا برای آزمایش های چکاپ زنان، می‌توانید به دکتر زنان مراجعه نمایید. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد پاپ اسمیر و نیاز شما به آن می‌توانید همین حالا به‌صورت تلفنی با متخصص زنان و زایمان مشورت کنید و هر سوالی که دارید از او بپرسید. 

تسریر مراقب سلامتی شماست!