درماتیت سبوره (درماتیت سبورئیک) چیست؟ علائم و راه درمان آن

متن انگلیسی:

The signs and symptoms of seborrheic dermatitis tend to flare with stress, fatigue or a change of season

ترجمه متن:

علائم و نشانه‌های درماتیت سبورئیک با استرس، خستگی یا تغییر فصل تشدید می‌شوند

۴. زیر سینه

لکه‌های سفید زیر سینه می‌تواند نشانه ابتلا به این بیماری باشد. در افراد با پوست روشن‌تر لکه‌های قرمز رنگ روی پوست ایجاد می‌شود.

۵. قفسه سینه

درماتیت سبورئیک معمولاً روی پوست قفسه سینه هم بروز می‌کند و باعث ایجاد راش قرمز و پوسته پوسته می‌شود.

۶. درماتیت سبوره گوش

درماتیت سبورئیک گاهی هم در نواحی گوش مانند پشت گوش اتفاق می‌افتد. در بعضی موارد برای اگزمای گوش، مهارکننده‌های موضعی کلسینئورین، که نام‌های تجاری آن‌ها پروتوپیک و الیدل است، تجویز می‌شود. همچنین ممکن است یک استروئید موضعی همراه با یک ضد قارچ هم برای بیمار تجویز شود.

۷. بینی

ممکن است با موارد زیر ایجاد شود:

• استروئیدهای موضعی، چه زمانی که به صورت عمدی یا تصادفی روی صورت استفاده می‌شوند.
• استروئیدهای بینی، استروئیدهای استنشاقی و استروئیدهای خوراکی
• کرم‌های آرایشی، لوازم آرایش و ضد آفتاب
• خمیر دندان فلوئوردار
• عدم شستن صورت
• تغییرات هورمونی یا داروهای ضد بارداری خوراکی

۸. زیر بغل

در حالی که درماتیت سبوره بیشتر در پوست سر دیده می‌شود، می‌تواند در زیر بغل هم ظاهر شود. علائم بثورات درماتیت سبورئیک در زیر بغل عبارتند از:

• لکه‌های پوشیده از فلس
• هایپرپیگمانتاسیون یا هیپوپیگمانتاسیون در افراد رنگین پوست
• قرمزی در افراد سفید پوست
• خارش

۹. کشاله ران

اگزمای کشاله ران شامل بثورات خارش دار، قرمز و پوسته پوسته است که اندام تناسلی به ویژه مقعد، بیضه‌ها یا فرج را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

علائم درماتیت سبورئیک

اگزمای سبورئیک از انواع بیماری های پوستی خارش دار است. از جمله علائم درماتیت سبورئیک می‌توان موارد زیر را نام برد:

• پوسته پوسته شدن سر، ابرو، ریش یا سبیل
• پوسته شدن کناره‌های بینی، ابروها، گوش‌ها، پلک‌ها، سینه، زیر بغل، ناحیه کشاله ران یا زیر سینه‌ها
• راش‌هایی که ممکن است در افراد با پوست قهوه‌ای تیره یا روشن و در افرادی که پوست سفید دارند قرمزتر به نظر برسد.
• بثورات حلقوی شکل در نوعی از این بیماری به نام درماتیت سبورئیک پتالوئید
• احساس خارش

درماتیت سبورئیک نوزادان

درماتیت سبورئیک نوزادان که به کلاهک گهواره هم معروف است پوسته پوسته شدن پوست سر نوزاد است. کلاهک گهواره موضوعی جدی نیست، اما می‌تواند باعث ایجاد پوسته ضخیم و پوسته‌های سفید یا زرد شود. در برخی از نوزادان ممکن است درماتیت سبورئیک در ناحیه پوشک، صورت، گردن و تنه تشکیل شود.

درماتیت سبوره در کودکان

درماتیت سبورئیک در کودکان بسیار شایع است. این بیماری در کودکان به صورت پوسته پوسته شدن، خارش پوست، لکه سفید، زرد یا قرمز ظاهر می‌شود. درماتیت سبوره اغلب روی پوست سر ظاهر می‌شود اما می‌تواند روی صورت هم وجود داشته باشد.

درماتیت سبوره در بزرگسالان

هنگامی که بزرگسالان به درماتیت سبورئیک مبتلا می‌شوند، این بیماری برای سال‌ها و گاهی در طول عمر باقی می‌ماند. روش‌های درمانی تاثیر چندانی در بهبود این بیماری نخواهند داشت اما می‌توانند علائم بیماری از جمله خارش و تورم را روی نواحی پوست کاهش دهند.

متن انگلیسی:

This chronic form of eczema is most common in infants and adults between ۳۰ and ۶۰ years of age

ترجمه متن:

این شکل مزمن اگزما در نوزادان و بزرگسالان بین ۳۰ تا ۶۰ سال شایع است

علت درماتیت سبورئیک

این وضعیت احتمالاً به دلیل رشد بیش از حد مخمر مالاسزیا (ماده‌ای که معمولاً در پوست یافت می‌شود.) ایجاد شده و باعث التهاب و ایجاد تغییراتی در پوست خواهد شد.

این واقعیت که سطوح ویتامین D در بیماران مبتلا به درماتیت سبورئیک SD کاهش یافته و بیماران با کمبود شدید ویتامین D زودتر دچار درماتیت سبورئیک SD می‌شوند هم نشان می‌دهد که سطوح پایین ویتامین D با درماتیت سبورئیک مرتبط است.

عوامل خطر ابتلا به درماتیت سبوره

می‌توان از جمله عوامل خطر ابتلا به درماتیت سبورئیک به موارد زیر اشاره داشت:

• فشار
• خستگی
• تغییر فصل
• شرایط سیستم عصبی مانند بیماری پارکینسون
• ابتلا به یک بیماری روانی مانند افسردگی
• اختلالات سیستم ایمنی مانند عفونت HIV
• بهبودی پس از شرایطی استرس زا مانند حمله قلبی

روش تشخیص ابتلا به درماتیت سبوره

برای تشخیص درماتیت سبورئیک، احتمالا پزشک در ابتدا با شما صحبت کرده و سوالاتی می‌پرسد. سپس پوست را بررسی می‌کند و در نهایت ممکن است برای مطالعه در آزمایشگاه قطعه‌ای کوچک از پوست را نمونه‌برداری (بیوپسی) کند.

درمان درماتیت سبوره

درمان درماتیت سبوره به انواع مختلف درمان خانگی، دارویی و درمان به کمک طب سنتی دسته بندی می‌شود. در ادامه به صورت مفصل‌تر به توضیح هر کدام از این موارد پرداخته‌ایم:

۱. درمان خانگی درماتیت سبورئیک

شما می‌توانید در مراحل ابتدایی و خفیف این بیماری، به کمک برخی از روش‌های خانگی اقدام به برطرف کردن علائم کنید. این موارد عبارتند از:

ژل آلوئه ورا

برخی از ترکیبات موجود در آلوئه ورا دارای خواص ضد التهابی و ضد خارش هستند که برای درماتیت سبورئیک مفید خواهند بود. استفاده موضعی از آلوئه ورا ممکن است به مدیریت قرمزی و خارش در طول مدت شعله‌ور شدن علائم کمک کند. شما می‌توانند با استفاده از مقدار کمی آلوئه ورا روی پوست سالم، آلرژی را بررسی کنید. اگر در عرض ۲۴-۱۲ ساعت هیچ واکنشی نشان نداد، استفاده موضعی از آلوئه ورا بی‌خطر خواهد بود.

سرکه سیب

سرکه سیب دارای خواص ضد قارچی است که می‌تواند به درمان درماتیت سبورئیک کمک کند. مقدار مساوی از سرکه سیب و آب را مخلوط کنید، آن را به پوست سر خود بمالید و بگذارید ۱۵ دقیقه بماند. سپس آن را با شامپو بشویید.

روغن زیتون

استفاده از روغن زیتون که به مدت ۱۵ دقیقه یا یک شب باقی بماند، می‌تواند علائم درماتیت سبوره را به میزان مطلوبی کاهش دهد.

پروبیوتیک ها

مصرف پروبیوتیک‌ها ممکن است به درمان انواع مختلف درماتیت، به ویژه در کودکان کمک کنند. اما تحقیقات کمی برای ارتباط بین پروبیوتیک‌ها با نتایج موثر درماتیت سبورئیک وجود دارد. با این حال این مواد سیستم گوارشی را از نظر سلامت تقویت می‌کند. همچنین التهاب را هم کاهش خواهد داد.

۲. درمان دارویی (قویترین دارو برای درمان درماتیت سبورئیک)

انواع روش درمان دارویی درماتیت سبورئیک عبارتند از:

مکمل روی

استفاده از مکمل‌های روی و سلنیوم اثرات تسکین دهنده‌ای بر علائم بیماری سبوره نشان داده است. کمبود روی باعث عدم رشد، کمبود ایمنی، بی‌اشتهایی، درماتیت، اسهال و درماتیت آلرژیک می‌شود.

پماد ضد قارچ

اساساً، درمان ضد قارچی تعداد مخمرهای پوست را کاهش داده و منجر به بهبود درماتیت سبورئیک می‌شود.

کلوتریمازول

کرم کلوتریمازول ۱% توسط پزشکان برای درمان درماتیت سبورئیک تجویز می‌شود. این کرم بسیار موثر بوده و‌ در مدت زمانی کوتاه علائم شما را تسکین می‌دهد.

میکونازول

از آنجایی که میکونازول می‌تواند تعداد مخمرهای مالاسزیا را روی پوست سر کاهش دهد، ممکن است در برابر درماتیت سبورئیک چه به صورت تک درمانی یا در ترکیب با هیدروکورتیزون موثر باشد.

نیستاتین

برای درمان درماتیت سبورئیک کرم‌ها یا پمادهای ضد قارچ معمولاً مؤثر بوده و می‌توانند در طولانی مدت با خیال راحت استفاده شوند. به عنوان مثال می‌توان به کلوتریمازول، میکونازول و نیستاتین اشاره کرد. این موارد گاهی اوقات به مدت چند هفته در ترکیب با یک استروئید خفیف برای رفع التهاب مصرف می‌شوند.

مکمل‌ روغن ماهی

افزایش مصرف منابع امگا ۳ مانند روغن ماهی، می‌تواند به مبارزه با التهاب و کاهش شدت علائم درماتیت سبورئیک کمک کند.

قرص کتوکونازول درماتیت سبورئیک

کتوکونازول یک داروی آنتی آندروژن، ضد قارچ و آنتی گلوکوکورتیکوئید برای درمان برخی از عفونت‌های قارچی است. مصرف آن زیر نظر پزشک می‌تواند به کنترل علائم ناشی از درماتیت سبورئیک کمک کند.

کرم درماتیت سبورئیک (پماد درماتیت سبورئیک)

کرم یا پماد درماتیت سبورئیک یک روش موثر و آسان برای درمان درماتیت سبوره است. اما اگر برای چندین هفته یا ماه به صورت پیاپی استفاده شود می‌تواند عوارض جانبی ایجاد کند.

صابون ضد حساسیت

برای تسکین خارش، قرمزی، تحریک، پوسته پوسته شدن و شوره ناشی از ابتلا به درماتیت سبورئیک به ویژه در نواحی صورت و سر صابون ضد حساسیت گزینه ایده آلی است. این صابون برای استفاده روزانه بزرگسالان و کودکان بی خطر است.

شامپوی سولفات دار

شامپوهای حاوی مواد ضد قارچی مانند کتوکونازول، سولفید سلنیوم و پیریتیون روی می‌توانند در درمان سبوره کمک کننده باشند. متخصصان پوست توصیه می‌کنند از شامپوهای حاوی پارابن، سولفات، رنگ و رایحه اضافه خودداری کنید. بسیاری از موارد درماتیت سبورئیک ناشی از عدم تحمل مواد شوینده است.

۳. نور درمانی

نور درمانی استفاده از نور ماوراء بنفش در ناحیه آسیب دیده است. این روش معمولا توسط متخصص پوست و در مطب انجام می‌شود. نور درمانی می‌تواند شامل درمان به کمک پرتو فرابنفش A یا B باشد.

تأثیر مثبت نور خورشید بر درماتیت سبورئیک را می‌توان به خوبی با تاثیر مستقیم اشعه ماوراء بنفش بر مخمرها توضیح داد. اینگونه به نظر می‌رسد فتوتراپی با فرابنفش B یک گزینه درمانی بسیار موثر و ایمن برای بیماران مبتلا به درماتیت سبورئیک شدید باشد.

۴. درمان درماتیت سبورئیک با لیزر

لیزر یک روش نوآورانه و پیشرفته برای درمان غیر تهاجمی و موثر درماتیت سبورئیک مانند قرمزی و پوسته پوسته شدن است. برای بیماران مبتلا به اگزمای مقاوم، لیزر امکان درمان سریع، موثر و بدون درد را فراهم می‌کند. بیماران اغلب می‌توانند تنها در چهار تا هشت جلسه کوتاه لیزر درمانی تسکین پیدا کنند.

۵. درمان درماتیت سبورئیک با طب سنتی

چند درمان طبیعی برای کاهش علائم این بیماری وجود دارد:

• روغن ماهی
• آلوئه ورا
• روغن درخت چای
• انواع اسانس‌ها

بیماری پوستی درماتیت سبورئیک و درمان با سرکه

سرکه سیب دارای خواص ضد قارچی است که می‌تواند به درمان درماتیت سبورئیک کمک کند. مقدار مساوی از سرکه سیب و آب را مخلوط کنید، آن را به پوست سر خود بمالید و بگذارید ۱۵ دقیقه بماند و سپس آن را با شامپو بشویید. شستن موها با سرکه سیب، پوسته‌های روی پوست سر را شل می‌کند. همچنین ممکن است التهاب در ناحیه مورد نظر را کاهش دهد.

بهترین شامپو برای درماتیت سبوره

شامپوهای حاوی کتوکونازول برای درمان درماتیت سبوره مفید است. هنگامی که علائم اولیه فروکش کرد، با استفاده از شامپوهای کتوکونازول یک یا دو بار در هفته موهای خود را شست‌وشو دهید. عوارض خاصی برای این ماده اعلام نشده است.

غذاهای مضر برای درماتیت سبوره

برای کنترل درماتیت سبوره باید مواردی از جمله نان، پنیرها، شراب، آبجو، کربوهیدرات‌های بیش از حد و سایر مواد غذایی ساخته شده توسط مخمر یا قارچ را حذف کرد.

از سوی دیگر، انواع مواد غذایی زیر معمولاً با تشدید این بیماری مرتبط هستند:

• غذاهای تند (۱۶.۹٪)
• شیرینی‌ها (۱۶.۹٪)
• غذاهای سرخ شده (۱۳.۵٪)
• محصولات لبنی (۱۱.۹٪)
• مرکبات (۱۱.۹٪)

عوارض بیماری درماتیت سبوره

دوره ابتلا به درماتیت سبورئیک معمولاً خوش خیم بوده و عوارض جدی آن نادر است. در موارد شدیدتر می‌تواند منجر به نقص ایمنی پوست آسیب دیده و افزایش خطر عفونت شود. همچنین اگر درمان نشود، ممکن است فلس‌ها ضخیم، زرد و چرب و گاهی عفونت باکتریایی ثانویه رخ دهد.

درماتیت سبورئیک و ریزش مو

ریزش مو ارتباط نزدیکی با درماتیت سبورئیک دارد؛ زیرا افزایش تولید سبوم می‌تواند باعث تحریک و التهاب پوست سر و در نتیجه خارش شدید در این ناحیه شود. خاراندن پوست سر می تواند به فولیکول های مو آسیب برساند که مانع رشد طبیعی مو شده و باعث ریزش مو شود.

هر گونه ریزش مو که در نتیجه درماتیت سبورئیک رخ می‌دهد معمولاً برگشت پذیر است. زمانی که التهاب و خارش سر درمان شود به دنبال آن رشد مجدد موها هم اتفاق می‌افتد.

راه های پیشگیری از ابتلا به درماتیت سبوره

اگر این بیماری ژنتیکی باشد، نمی‌توان از آن پیشگیری کرد. با این حال می‌توانید شدت علائم را کاهش دهید. اما در صورتی که ابتلا به درماتیت سبوره در شما ژنتیکی نیست، موارد زیر را به منظور پیشگیری از ابتلا به این بیماری رعایت نمایید: 

• رژیم غذایی ضد التهابی داشته باشید و مصرف کربوهیدرات‌های تصفیه شده را کاهش دهید.
• از مصرف غذاهایی که باعث رشد مخمر می‌شوند مانند نان، پنیر، شراب و آبجو اجتناب کنید.
• مصرف مکمل امگا ۳ را افزایش دهید.
• از مصرف لوسیون‌های حاوی الکل بپرهیزید.
• از محصولات مخصوص پوست توصیه شده توسط پزشک استفاده کنید.
• از خود در برابر HIV/AIDs محافظت کنید.
• اضافه وزن را کاهش دهید.
• استراحت زیاد داشته باشید.

تفاوت پسوریازیس و درماتیت سبوره

تفاوت‌های پسوریازیس و درماتیت سبوره عبارتند از:

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

اگر وضعیت بیماری درماتیت سبوره به شکلی است که احساس خجالت یا اضطراب به شما دست می‌دهد. یا اگر فکر می‌کنید پوست شما آلوده و عفونی بوده و نیاز به درمان دارید، در نقطه درستی قرار گرفته‌اید. سعی ما در این مقاله معرفی جامع بیماری درماتیت سبوره بود و حالا هدف ما کمک به شما در مسیر پیدا کردن یک پزشک متخصص برای مراحل درمانی است.