به گزارش پایگاه خبری تحلیلی تسریر، پروتئینهای گلوبولار با توجه به نوع پیچخوردگی (Folding) آنها، انواع مختلفی دارند. ایمونوگلوبولین ها گروهی از پروتئینهای گلبولار سیستم ایمنی هستند که در مبارزه با پاتوژنهای مختلف تولید میشوند.
در این مطلب به توضیح ساختار، عملکرد و مقادیر طبیعی و غیر طبیعی انواع ایمونوگلوبولین پرداختهایم.
پروتئین گلبولار چیست؟
اصطلاح پروتئین کروی احتمالاً مربوط به قرن نوزدهم بوده و امروزه با توجه به کشف صدها هزار پروتئین متنوع کروی و ایجاد واژههای دقیق و توصیفی، تا حدودی قدیمی است. ماهیت کروی پروتئینها را میتوان بدون استفاده از تکنیکهای مدرن و فقط با استفاده از سانتریفیوژ و الکتروفورز یا تکنیکهای پراکندگی دینامیکی نور تعیین کرد. ساختار کروی در واقع شکل سه یعدی و ساختار سوم پروتئین است.
اسیدهای آمینه غیر قطبی (آبگریز) یک زنجیره پروتئینی به سمت داخل مولکول میروند، در حالی که آمینو اسیدهای قطبی (آب دوست) به سمت بیرون متمایل میشوند و امکان تعاملات دو قطبی – دو قطبی با حلال را فراهم میکنند که این فرآیند حلالیت نسبی این پروتئینها را توضیح میدهد.
پروتئینهای کروی فقط از لحاظ حاشیهای پایدار هستند زیرا انرژی آزاد شده در هنگام جمع شدن پروتئین در ترکیب طبیعی آنها نسبتاً کم است چون پیچخوردن پروتئین به انرژی آنتروپی بالاتری نیاز دارد.
از آنجا که توالی اولیه یک زنجیره پلیپپتیدی تعیینکننده ساختمان سهبعدی و فضایی پروتئین است، ایجاد ساختارهای متفاوت محلی در هر قسمت، انتخابهای محدودی ایجاد میکند و این منجر به کاهش تصادفی بودن ساختار آن میشود، اگرچه فعل و انفعالات غیر کووالانسی مانند فعل و انفعالات آبگریز در ساختمان پروتئین ثبات ایجاد میکنند.
بخشی از مشکل پیچ خوردن پروتئین این است که چندین فعل و انفعالات غیر کووالانسی و ضعیف مانند پیوندهای هیدروژنی و فعل و انفعالات واندروالس در آن نقش دارند. بنابراین ممکن است اثر برخی از این نیروها نامطلوب باشد. برای ممانعت از ایجاد ساختار سهبعدی ناقص یا نامناسب در پروتئین، مولکولهای خاصی با نقش شبه آنزیمی به ایجاد این ساختمان کمک میکنند.
برخلاف پروتئینهای رشتهای که فقط عملکرد ساختاری دارند، پروتئینهای کروی میتوانند عملکردهای مختلفی مانند موارد زیر داشته باشند:
- نقش آنزیمی: همهی پروتئینهای آنزیمی کروی هستند و واکنشهای سلولی را کاتالیز و تسریع میکنند.
- نقش پیام رسان: برخی پروتئینها مانند هورمونها، به عنوان پیام برای تنظیم فرآیندهای بیولوژیکی عمل میکنند.
- انتقال دهنده عصبی: انتقالدهندههای عصبی باعث انتقال پیام در سیناپس بین نورونها میشوند.
- انتقال دهنده غشایی: این پروتئینها مانند یک کانال در غشای سلولی قرار دارند و مولکولهای مختلف را بین سلول و فضای خارج از آن انتقال میدهند.
- تنظیم کننده: برخی از پروتئینهای گلوبولار، تنظیمکننده واکنشهای بیولوژیک هستند.
- نقش ساختاری: مانند پلیمرهای اکتین و توبولین که کروی و محلول هستند و الیافهای بلند و محکم را در ساختار مو تشکیل میدهند.
انواع پروتئین های کروی
از جمله پروتئینهای کروی شناخته شده میتوان به هموگلوبین اشاره کرد. سایر پروتئینهای کروی شامل گلوبولین آلفا، بتا و گاما (IgA ،IgD ،IgE ،IgG و IgM) هستند. تقریباً همه آنزیمهای متابولیکی و همچنین بسیاری از پروتئینهای انتقال دهنده سیگنال ساختار کروی دارند. آلبومینها نیز پروتئینهای کروی هستند، اگرچه برخلاف همه پروتئینهای کروی دیگر، آنها کاملاً در آب حل میشوند و در روغن محلول نیستند.
سیستم ایمنی بدن چیست؟
عملکرد سیستم ایمنی محافظت از بدن در برابر عوامل خارجی و ارگانیسمهای عفونی است. این سیستم میتواند یک حافظه طولانی مدت و خاطره از برخورد با پاتوژنها ایجاد کند.
سیستم ایمنی بدن از دو بخش عملکردی تشکیل شده است:
- سیستم ایمنی ذاتی یا غیر اختصاصی
- سیستم ایمنی اکتسابی یا تطبیقی
با ورود هر نوع پاتوژن یا عامل خارجی و بیماریزا به بدن، اجزای مختلف این سیستم به پاتوژنها حمله میکنند. گروهی از سلولهای سیستم ایمنی به نام سلول B، مولکولهایی به نام آنتیبادی یا ایمونوگلوبولین تولید میکنند که با اتصال اختصاصی به گیرنده مربوطه روی عامل بیماریزا (ویروس، باکتری، آلرژن)، باعث مرگ یا شناسایی آن توسط سایر سلولهای سیستم ایمنی میشوند.
گلوبولین چیست؟
گلوبولین دارای اجزای آلفا (α)، بتا (β) و گاما (γ) است و الکتروفورز با وضوح بالا، گلوبولینها را به اجزای پروتئینی به عنوان زیر گروههای α ،β و γ تقسیم میکند. هر یک از سه بخش اولیه گلوبولین حاوی پروتئینهای فعال در شرایط مختلف فیزیولوژیکی و پاتوفیزیولوژیک هستند. در ادامه انواع و زیر مجموعه انواع گلوبولین ها توضیح داده شدهاند.
آلفا گلوبولین چیست؟
آلفاگلوبولینها شامل دو نوع اصلی α۱ و α۲ هستند. در این گروه از گلوبولینها، پروتئینهای التهابی فاز حاد مانند α- لیپوپروتئین، α۱- آنتی تریپسین، α۲- ماکروگلوبین و هاپتوگلوبین وجود دارد. α۲- ماکروگلوبین گاهی به محدوده β مهاجرت میکند. افزایش آلفاگلوبولینها تا حدودی غیر معمول است.
برخی از α۱- گلوبولینها عبارتند از موارد زیر:
- α۱- آنتی تریپسین
- α۱- آنتیسایمو تریپسین
- اوروسوموکوئید (گلیکوپروتئین اسیدی)
- آمیلوئید سرم A
- α۱- لیپوپروتئین
نمونههایی از α۲- گلوبولینها شامل موارد زیر هستند:
- هاپتوگلوبین
- گلوبولین
- α۲- ماکروگلوبولین
- سرولوپلاسمین آلفا- ۲u
- گلوبولین متصل به تیروکسین
- آلفا ۲- آنتی پلاسمین
- پروتئین C
- آلفا ۲-لیپوپروتئین
- آنژیوتانسینوژن
- گلوبولین متصل به کورتیزول
- پروتئین متصل به ویتامین D
بتا گلوبولین چیست؟
بتا گلوبولینها، سایر پروتئینهای التهابی فاز حاد را تشکیل میدهند، از جمله β۲- ماکروگلوبولین، فیبرونکتین، ترانسفرین و β- لیپوپروتئین. در برخی از گونهها، یعنی طوطی خاکستری آفریقایی، جز β EPH از دو جز اصلی β۱ و β۲ تشکیل شده است. افزایش سطح بتاگلوبولین ممکن است نشاندهنده بیماری مزمن کبدی یا کلیوی یا بیماریهای التهابی مزمن مانند آسپرژیلوز یا کلامییدوز پرندگان باشد.
شایعترین دلیل افزایش بتا گلوبولین در پرندگان که به عامل ترانسفرین نسبت داده میشود، تولید تخم است. به نظر میرسد افزایش زیاد سطح بتا- گلوبولین، همراه با افزایش ۱/۵ تا ۲ برابر در سطح کلسیم خون، با فعالیت تخم؛ذاری پرنده ماده در ارتباط است.
نمونههایی از بتا گلوبولینها عبارتند از:
- بتا ۲ میکروگلوبولین
- پلاسمینوژن
- آنژیوستاتین
- پرولدین
- گلوبولین متصل به هورمون جنسی
- ترانسفرین
گاماگلوبین چیست؟
گاما گلوبولینها (Gamma globulins) دستهای از گلوبولینها هستند که با موقعیت آنها پس از الکتروفورز پروتئین سرم مشخص میشود. قابل توجهترین گلوبولینهای گاما ایمونوگلوبولین ها (آنتیبادیها) هستند، اگرچه برخی از ایمونوگلوبولین ها گاما گلوبولین نیستند و برخی از گاماگلوبولینها نیز ایمونوگلوبولین نیستند.
در پستانداران، گاما گلوبولینها به عنوان دو بخش اصلی γ۱ و γ۲ ظاهر میشوند. در گونههای پرندگان، فقط یک بخش نشان داده شده است. اجزای اصلی گلوبولینهای گاما آنتیبادیها، محصولات تخریبکننده مکمل هستند. افزایش گاما گلوبولین یک در پرندگان مبتلا به عفونت حاد کلامیدوفیلا پسیتاچی دیده میشود.
تزریق گاما گلوبولین معمولاً برای افزایش موقت ایمنی بیمار در برابر بیماری انجام میگیرد. گاما گلوبولین به عنوان محصولی که از سلولهای مغز استخوان و غدد لنفاوی حاصل میشود، همراه با تزریق خون و استفاده از دارو به صورت وریدی، میتواند هپاتیت C را به دریافتکنندگان منتقل کند. پس از شناسایی هپاتیت C در سال ۱۹۸۹، بانکهای خون شروع به غربالگری کلیه اهداکنندگان خون برای وجود ویروس در جریان خون آنها کردند.
با این حال، از آنجا که هپاتیت C حداقل از دهه ۱۹۴۰ وجود داشته، عکسبرداری گاما گلوبولین قبل از اوایل دهه ۱۹۹۰ دریافتکننده را در معرض خطر ابتلا قرار داده است.
تزریق معمولاً در بیمارانی که در معرض هپاتیت A یا سرخک هستند یا سازگار کردن بدن اهدا کننده کلیه و گیرنده بدون در نظر گرفتن گروه خون یا همخوانی بافتی، استفاده میشود.
از تزریق گاما گلوبولین همچنین برای تقویت ایمنی در بیمارانی که به دلیل نقص ایمنی قادر به تولید گاما گلوبولین به طور طبیعی نیستند، مانند آگاماگلوبولینمی مرتبط با X و سندرم IgM بالا استفاده میشود.
میزان انجام چنین تزریقاتی در عمل پزشکی مدرن کمتر از گذشته هستند و تزریق گاما گلوبولین که قبلاً برای مسافران توصیه میشد، تا حد زیادی با استفاده از واکسن هپاتیت A جایگزین شده است.
از تزریق گاما گلوبولین همچنین برای درمان برخی بیماریهای ایمنی مانند ایدیوپاتیک ترومبوسیتوپنی پورپورا (ITP) استفاده میشود، بیماری که در آن پلاکتها توسط آنتیبادیهای خودی مورد حمله قرار میگیرند و منجر به کاهش شدید تعداد پلاکتها میشود. به نظر میرسد که گاما گلوبولین باعث میشود که طحال پلاکتهای دارای برچسب آنتیبادی را نادیده بگیرد. بنابراین به آنها امکان زنده ماندن و عملکرد میدهد.
گاماگلوبولین وریدی در سال ۲۰۰۴ برای کاهش آنتی بادی در بیمار مبتلا به نارسایی کلیه توسط FDA تأیید شد تا به آن فرد اجازه دهد کلیه را از اهدا کننده با گروه خونی متفاوت (ABO ناسازگار) بپذیرد یا این که یک تطابق بافت غیر قابل قبول است. استنلی جردن در مرکز پزشکی Cedars – Sinai در لس آنجلس پیشگام این درمان بود. در سال ۱۹۵۳، گاما گلوبولین برای جلوگیری از فلج فلج فلج نشان داده شد.
بالا بودن مقدار گاما گلوبولین به عنوان هایپرگاماگلوبولینمی و کمبود آن به عنوان هیپوگاماگلوبولینمی شناخته میشود. بیماری گاما گلوبولین را گاموپاتی مینامند (به عنوان مثال در گاموپاتی مونوکلونال با اهمیت نامشخص.)
ایمونوگلوبولین چیست؟
ایمونوگلوبولین ها که به عنوان آنتیبادی نیز شناخته میشوند، مولکولهای گلیکوپروتئین هستند که توسط سلولهای پلاسما (گلبولهای سفید خون) تولید میشوند.
آنها با شناسایی و اتصال به آنتیژنهای خاص مانند باکتریها یا ویروسها و کمک به تخریب آنها، به عنوان یک قسمت مهم از پاسخ ایمنی عمل میکنند. پاسخ ایمنی آنتیبادی بسیار پیچیده و بسیار خاص است. کلاسهای مختلف ایمونوگلوبولین (ایزوتایپها) از نظر ویژگیهای بیولوژیکی، ساختار، ویژگی هدف و توزیع آنها متفاوت است.
از این رو، ارزیابی ایزوتایپ ایمونوگلوبولین میتواند بینشی مفید در مورد پاسخ ایمنی پیچیده هومورال فراهم کند. ارزیابی و آگاهی از ساختار و کلاسهای ایمونوگلوبولین نیز برای انتخاب و تهیه آنتیبادیها به عنوان ابزاری برای سنجش ایمنی و سایر کاربردهای تشخیصی مهم است.
سیستم ایمنی، آنتیبادیها را برای مقابله با باکتریها، ویروسها و آلرژنها تولید میکند. بدن آنتیبادیهای متنوعی به نام ایمونوگلوبولین تولید میکند تا با انواع پاتوژنها مبارزه کند. به عنوان مثال، آنتیبادی برای آبله مرغان همان آنتیبادی برای مونونوکلئوز نیست.
گاهی اوقات، بدن حتی ممکن است به اشتباه آنتیبادی علیه خود ایجاد کند مانند اندام مهاجران خارجی، اندام و بافتهای سالم را درمان کند. به این بیماری بیماری خود ایمنی گفته میشود.
ایمونوگلبولین های محلول و نامحلول
ایمونوگلوبولین به دو شکل وجود دارد:
- آنتیبادیهای محلول
- آنتیبادیهای متصل به غشا (حاوی یک بخش گذرنده از غشای آبگریز)
پیرایش جایگزین (Alternative Splicing) تولید آنتیبادیهای ترشحی و گیرندههای سلول B به سطح را در سلولهای B تنظیم میکند. ایمونوگلوبولینهای متصل به غشای غیر کووالانسی با دو پپتید لوازم جانبی مرتبط هستند و مجموعه گیرندههای آنتیژن سلول B را تشکیل میدهند. اولین گیرندههای آنتیژن بیان شده توسط سلولهای B IgM و IgD هستند.
گیرنده نمونه اولیه آنتیبادی است که سلول B برای تولید آن آماده شده است. گیرنده سلول B (BCR) فقط میتواند آنتیژنها را متصل کند. این هترو دایمر شامل Ig alpha و Ig beta است که سلول را قادر میسازد سیگنال را تولید کرده و به حضور آنتیژنها در سطح سلول پاسخ دهد. سیگنال تولید شده باعث رشد و تکثیر سلول B و تولید آنتی بادی در داخل سلول پلاسما میشود.
انواع ایمونوگلوبولین
بدن ۵ گروه اصلی ایمونوگلوبولین را تولید میکند که شامل igA ،igE ،igG ،igM، igD هستند. ایمونولوژی یا ایمنیشناسی به چگونگی عملکرد سیستم ایمنی بدن و اجزا و بیماریهای مرتبط با ایمنی میپردازد.
ige چیست؟
IgE با زنجیرههای سنگین ε از سایر کلاسهای آنتی بادی (IgM ،IgD ،IgG و IgA) متمایز میشود. خوشه ژنی ایمونوگلوبولین با زنجیره سنگین شامل بخشهای ژنی رمزگذار منطقه ثابت زنجیره ε (Cε) در کروموزوم ۱۲ موش و کروموزوم ۱۴ در انسان یافت میشود. ویژگی آنتیژن یک کلون سلول B با تشکیل یک ژن عملکردی زنجیره سنگین μ، به دنبال ترکیب جدید مولد (VDJ) و بخشهای ژن Cμ تعیین میشود.
ارتباط با زنجیرههای سبک منجر به بیان IgM و IgD در سلول میشود. پس از تحریک سلول B، ژن بازآرایی شده ممکن است مجدداً در درون خوشه ژنی زنجیره سنگین بازآرایی شود و در نتیجه همان جاگذاری توالی VDJ به منطقه C (که یک آنتیبادی از یک کلاس غیر از IgM را رمزگذاری میکند) باشد.
سوئیچینگ زنجیره سنگین ممکن است به Cγ (برای IgG)، به Cε (برای IgE) یا به Cα (برای IgA) هدایت شود که همگی در پایین دست Cμ قرار دارند. این یک گام ضروری در بیان کلاس آنتیبادی جدید است. توابع موثر مشخصه IgG ،IgE و IgA، توسط گیرندههای Fc در انواع مختلف سلولها که توزیع بافتی و عملکردهای متفاوتی در ایمنی دارند، شناخته میشوند.
تولید IgE از اوایل هفته ۱۱ در کشتهای بافت جنینی انسان مشاهده شده است اما تعیین میزان زودرس بودن بارداری در جنین برای تولید آنتیبادی IgE توسط سرعت پایین انتشار IgE مادر در مایع آمنیوتیک تعیین میشود.
رونوشتهای رده زایا (Germline) برای زنجیره ε IgE در اوایل ۷ تا ۱۰ هفته قابل تشخیص هستند و سلولهای B که برای تولید IgE تحت کلاس تعویضی قرار میگیرند، میتوانند IgE را تا ۲۰ هفته بارداری تولید کنند.
به طور معمول، در کشورهای پیشرفته IgE تا کمی بعد از تولد تولید میشود. تولید محدود IgE ظاهراً با مواجهه محدود آنتیژنیک جنین ارتباط دارد. در کشورهای پیشرفته، کمتر از ۱ درصد نمونههای سرم بند ناف حاوی آنتیبادیهای قابل تشخیص IgE به مواد حساسیتزای رایج است و برخی از IgEهای خاص آلرژن شناسایی شده، میتوانند منشا مادری داشته باشند.
اما IgE اختصاصی آلرژن به ندرت در آنتیبادیهای IgE در سرم بند ناف نشان داده شده است. غلظت IgE سرمی پس از تولد به تدریج افزایش مییابد و در سنین ۱۰ تا ۱۵ سالگی به حداکثر میرسد. بعد از رسیدن به حداکثر مقادیر در اوایل نوجوانی، سطح IgE در بزرگسالی کاهش مییابد.
میزان کاهش IgE در بزرگسالان در مطالعات مختلف متفاوت است، از جمله جنسیت و سیگار کشیدن در تفاوتهای مشاهده شده نقش دارند. در کودکان، هیچ تفاوت جنسیتی قابل توجهی در میانگین غلظت IgE سرم مشاهده نشده است اما مردان دارای مقادیر بالای IgE، به طور قابل توجهی بالاتر از زنان هستند. تفاوت جنسیتی در بزرگسالان در برخی مطالعات ممکن است تا حدی ناشی از میزان مصرف سیگار توسط مردان و زنان و اثر افزایش سن باشد.
IgE یک ایزوتایپ غیرمعمول و دارای ظرفیت محافظتی قوی در برابر برخی از عوامل بیماریزا مانند انگل و کرمها است و به دلیل آزاد شدن سیتوکین از سلولهای دارای گیرندههای IgE با میل ترکیبی بالا، اثرات مخربی در پاسخهای آلرژیک دارد.
جمعیت سلولهای B حافظه IgE کم هستند، در حالی که انفجار ترشح IgE در برخی از پاسخهای ایمونولوژیکی یادآور، وجود یک پیش ماده یادآوری کننده در پاسخ ایمنی را نشان میدهد.
igg چیست؟
حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد از ایمونوگلوبولین های خون را IgG تشکیل میدهد. آنتیبادیهای خاص IgG در طی عفونت اولیه یا قرار گرفتن در معرض آنتیژن دیگر تولید میشوند، چند هفته پس از شروع افزایش مییابند، سپس کاهش و تثبیت میشوند. بدن کاتالوگ آنتیبادیهای IgG را در خود نگه میدارد تا وقتی در معرض همان آنتیژن قرار بگیرد، به سرعت آنتیبادیهای مربوطه را باز تولید کند.
- آنتیبادیهای IgG اساس محافظت طولانی مدت در برابر میکروارگانیسمها هستند. در کسانی که سیستم ایمنی سالمی دارند، IgG کافی برای جلوگیری از عفونت مجدد تولید میشود. واکسنها نیز با الگو برداری از همین مکانیسم و قرار دادن فرد در معرض یک میکروارگانیسم ضعیف، زنده یا در معرض یک آنتیژن تحریککننده شناسایی میکروارگانیسم، از این روند برای جلوگیری از عفونتهای اولیه و افزودن به کاتالوگ آنتیبادیهای IgG استفاده میکنند.
- IgG تنها ایمونوگلوبولینی است که میتواند از جفت عبور کند. آنتیبادیهای IgG مادر از جنین در دوران بارداری و از نوزاد در چند ماه اول زندگی محافظت میکنند. چهار زیر کلاس IgG وجود دارد: IgG1 ،IgG2 IgG3 و IgG4.
igG از طریق مکانیسمهای متعددی با عفونت در بدن مقابله میکند که عبارتند از موارد زیر:
- اتصال IgG با واسطه عوامل بیماریزا باعث بیحرکتی و اتصال آنها از طریق آگلوتیناسیون به یکدیگر میشود. پوشش IgG از سطوح پاتوژن (Opsonization) امکان شناسایی و بلع آنها توسط سلولهای ایمنی فاگوسیتیک را فراهم می کند که منجر به از بین بردن خود پاتوژن میشود.
- IgG تمام مسیر کلاسیک سیستم مکمل را فعال میکند، آبشار تولید پروتئین ایمنی که منجر به حذف پاتوژن میشود.
- igG به سموم متصل میشود و سم زدایی را تسریع میکند.
- نقش مهمی در سمیت سلولی وابسته به آنتیبادی (ADCC) و تخریب واسطه آنتیبادی درون سلولی (IAMD) ایفا میکند که در این واکنشها igG به منظور هدایت ویروسهای معین به پروتئازوم موجود در سیتوپلاسم، به یک گیرنده سلولی (TRIM21) متصل میشود.
igm چیست؟
ایمونوگلوبولین M یا Immunoglobulin M) (IgM)) یکی از ایزوتایپهای آنتیبادی (ایمونوگلوبولین تولید شده در بدن مهرهداران) است. ایمونوگلوبولین M بزرگترین و اولین آنتیبادی است که در پاسخ به قرار گرفتن اولیه در معرض آنتیژن تولید میشود.
در مورد انسان و سایر پستانداران که مورد مطالعه قرار گرفتهاند، طحال، جایی که پلاسمابلاستهای مسئول تولید آنتیبادی در آنها ساکن هستند، محل اصلی تولید IgM است.
در سلولهای اسپرم و تخمک، ژنهای کد کننده ایمونوگلوبولینها به شکل عملکردی نیستند. در مورد زنجیره سنگین، سه بخش از سلولهای زایا مشخص شدهاند که در آنها ژن زنجیرههای V ،D و J با هم پیوند داده میشوند و به DNA رمزگذار منطقه ثابت زنجیره سنگین میپیوندند. در اوایل رگزایی، سلولهای B هر دو زنجیره سنگین μ و δ را بیان میکنند.
بیان مشترک این دو زنجیره سنگین، هریک از دامنه V یکسان به اتصالات جایگزین و سایتهای اضافی پُلی A بستگی دارد. بیان سایر ایزوتایپها (γ ،ε و α) توسط نوع دیگری از بازآرایی DNA، فرایندی به نام سوئیچینگ کلاس ایمونوگلوبولین انجام میشود.
ساختار igm
ایمونوگلوبولینها شامل زنجیرهای سبک و زنجیره های سنگین است. زنجیره سبک (λ یا κ) یک پروتئین از ۲۲۰ آمینو اسید است که از یک دامنه متغیر به نام VL (شامل تقریباً ۱۱۰ اسید آمینه) و یک دامنه ثابت به نام CL (همچنین به طول تقریبی ۱۱۰ اسید آمینه) تشکیل میشود.
زنجیره سنگین ایمونوگلوبولین M، یک پروتئین از اسیدهای آمینه و شامل یک دامنه متغیر، چهار بخش مشخص (Cµ۱ ،Cµ۲ ،Cµ۳ ،Cµ۴، هر ۱۱۰ آمینو اسید) و یک دم اسید آمینهای است. زنجیره سنگین μ در پنج باقی مانده آسپاراژین، الیگوساکاریدها را تحمل میکند.
الیگوساکاریدهای موجود در موش و IgM انسان تا حدی با انواع تکنیکها از جمله NMR، اتصال به لکتین، سیستمهای مختلف کروماتوگرافی و حساسیت آنزیمی مشخص شده است. هترو دایمر igm از یک زنجیره سبک L و یک زنجیره سنگین ساخته شده است. زنجیرههای سنگین و سبک هر دو توسط پیوندهای دیسولفید و با فعل و انفعالات غیر کووالانسی به هم چسبیدهاند.
بر اساس سرعت رسوب و شکل ظاهری آن در میکروگرافهای الکترونی، IgM عمدتا یک پنتامر یک پلیمر متشکل از پنج مونومر [(μL) 2] 5 با پیوندهای دیسولفید بین حوزههای Cμ۳ و بین قطعات دم است. IgM پنتامریک یک پروتئین سوم، زنجیره J دارد.
زنجیره J به عنوان یک جز پیوند کووالانسی از IgA و IgM پلیمری، یک پروتئین اسیدی کوچک (۱۳۷ اسید آمینه) است و زنجیره J از طریق پیوندهای دیسولفید شامل سیستئین در قسمتهای انتهایی به دو زنجیره میپیوندد.
کار igm چیست؟
ایمونوگلوبولین M با چندین مولکول فیزیولوژیکی دیگر ارتباط برقرار میکند:
- IgM می تواند جزء مکمل C1 را متصل و مسیر کلاسیک را فعال کرده و منجر به opsonization آنتیژنها و سیتولیز شود.
- IgM در فرآیندی به گیرنده پلی ایمونوگلوبولین (pIgR) متصل میشود که IgM را به سطوح مخاطی مانند لومن روده و به شیر مادر میرساند. این اتصال به زنجیره J بستگی دارد.
دو گیرنده دیگر Fc که IgM- Fcα / μ-R و Fcµ-R را متصل میکنند شناسایی شدهاند. Fcα / μ-R مانند pIgR ، پلیمر IgM و IgA را متصل میکند. Fcα / μ-R میتواند واسطه آندوسیتوز باشد و بیان آن در روده نقش مهمی در ایمنی مخاط رودهای دارد.
Fcµ-R (قبلاً با نام Toso / Faim3 شناخته میشد) به طور انحصاری به IgM متصل میشود و میتواند واسطه جذب سلول از آنتیژن متصل شده به IgM باشد. غیرفعالسازی ژنهای مربوطه در موشهای ناک یک فنوتیپ تولید میکند اما عملکردهای فیزیولوژیکی این گیرندهها هنوز نامشخص است.
ایمونوگلوبولین a چیست؟
ایمونوگلوبولین A که به اختصار IgA نوشته میشود یک آنتیبادی است که نقش مهمی در عملکرد ایمنی غشای مخاطی دارد. مقدار IgA تولید شده در ارتباط با غشاهای مخاطی از همه انواع دیگر آنتیبادیها با هم، بیشتر است. به طور مطلق، هر روز بین سه تا پنج گرم ایمونوگلوبولین A در لومن روده ترشح میشود. این میزان تا ۱۵ درصد از کل ایمونوگلوبولینهای تولید شده در بدن را نشان میدهد.
ایمونوگلوبولین A دارای دو زیر کلاس (IgA1 و IgA2) است و میتواند به صورت مونومر و همچنین به صورت دیمر تولید شود. شکل دیمری IgA شایعترین است و به آن IgA ترشحی (sIgA) نیز گفته میشود. sIgA اصلیترین ایمونوگلوبولین موجود در ترشحات مخاطی از جمله اشک، بزاق، عرق، آغوز و ترشحات از دستگاه تناسلی، دستگاه گوارش، پروستات و اپیتلیوم سیستم تنفسی است. همچنین به مقدار کم در خون یافت میشود.
جزء ترشحی sIgA از ایمونوگلوبولین در برابر تخریب توسط آنزیمهای پروتئولیتیک محافظت میکند. بنابراین، sIgA میتواند در محیط سخت دستگاه گوارش زنده بماند و از میکروبهایی که در ترشحات بدن تکثیر میشوند محافظت کند. sIgA همچنین میتواند اثرات التهابی سایر ایمونوگلوبولینها را مهار کند. IgA یک فعال کننده ضعیف سیستم مکمل است و ضعیف عمل میکند.
انواع ایمونوگلوبولین a
ایمونوگلوبولین A دارای دو ایزوتایپ IgA1 و IgA2 است. هر دو پروتئین به شدت گلیکوزیله هستند. در حالی که IgA1 در سرم غالب است، درصد IgA2 در ترشح نسبت سلولهای ترشحکننده IgA1 و IgA2 در بافتهای مختلف لنفاوی بدن انسان متفاوت است:
- IgA1 زیر کلاس IgA غالب است که در سرم یافت میشود. بیشتر بافتهای لنفاوی غالب سلولهای تولید کننده IgA1 هستند.
- در IgA2، زنجیرههای سنگین و سبک با دیسولفید ارتباط ندارند، بلکه با پیوندهای غیر کووالانسی ارتباط دارند. در بافتهای لنفاوی ترشحی (به عنوان مثال، بافت لنفاوی مرتبط با روده یا GALT)، سهم تولید IgA2 بیشتر از اندامهای لنفاوی غیر ترشحی است (به عنوان مثال طحال، غدد لنفاوی محیطی).
IgA1 و IgA2 در ترشحات خارجی مانند آغوز، شیر مادر، اشک و بزاق یافت میشوند و غلظت IgA2 بیشتر از خون است. آنتیژنهای پلی ساکارید تمایل به IgA2 بیشتری نسبت به آنتیژنهای پروتئینی دارند. IgA1 و IgA2 میتوانند به صورت غشایی متصل شوند. همچنین میتوان اشکال IgA را بر اساس موقعیت آنها (IgA سرم در مقابل IgA ترشحی) از یکدیگر جدا نمود.
در IgA ترشحی، فرم موجود در ترشحات، پلیمرهای ۲ تا ۴ مونومر IgA توسط دو زنجیره اضافی به هم متصل میشوند. به همین ترتیب، وزن مولکولی slgA دالتون ۳۸۵ هزار است.
یکی از اینها زنجیره J است (زنجیره اتصال) که یک پلیپپتید با جرم مولکولی ۱۵ کیلودالتون، غنی از سیستئین و از نظر ساختاری کاملاً متفاوت از سایر زنجیرههای ایمونوگلوبولین است. این زنجیره در سلولهای ترشحکننده IgA تشکیل میشود.
اشکال الیگومریک IgA در ترشحات خارجی (مخاطی) نیز حاوی پلیپپتیدی با جرم مولکولی بسیار بزرگتر (۷۰ کیلودالتون) به نام جز ترشحی است که توسط سلولهای اپیتلیال تولید میشود. این مولکول از گیرنده poly – Ig (130 کیلودالتون) منشأ میگیرد که مسئول جذب و انتقال بین سلولی IgA الیگومریک به سلولهای اپیتلیال و ترشحاتی مانند اشک، بزاق، عرق و مایع روده است.
Iga سرمی
در خون، IgA با یک گیرنده Fc به نام FcαRI (یا CD89) که در سلولهای مؤثر در ایمنی بدن بیان میشود، تعامل میکند تا واکنشهای التهابی را آغاز کنند. اتصال FcαRI توسط IgA حاوی مجتمعهای ایمنی باعث سمیت سلولی وابسته به آنتیبادی سلول (ADCC)، دگرانولاسیون ائوزینوفیلها و بازوفیلها، فاگوسیتوز توسط مونوسیتها، ماکروفاژها و نوتروفیلها و تحریک فعالیت انفجار تنفسی توسط لکوسیتهای چند هستهای میشود.
انتهای پیام