بیماری های مسری پوست سر کدامند؟

به گزارش تسریر، مراقبت از پوست سر برای حفظ سلامت عمومی بدن بسیار مهم است. بسیاری از افراد برای مراقبت از پوست و موهای خود تلاش زیادی می کنند، اما در این میان مراقبت از پوست سر اغلب نادیده گرفته می شود. عدم مراقبت کافی از پوست سر می تواند منجر به طیف وسیعی از بیماری های دردناک پوست سر شود.

ابتلا به بسیاری از عفونت ها و بیماری ها از جمله خشکی پوست سر، شوره سر، پسوریازیس پوست سر، شپش و کچلی می توانند روی پوست سر تأثیر بگذارند. برخی از این بیماری ها مزمن هستند، در حالی که برخی دیگر به دلیل بهداشت ضعیف پوست سر رخ می دهند.

شایع ترین بیماری های مسری پوست سر چیست؟

طیف وسیعی از عوامل وجود دارند که می توانند روی پوست سر شما تأثیر بگذارند. به عنوان مثال برخی از بیماری ها توسط عوامل خارجی مانند باکتری ها و قارچ ها رخ می دهند. برخی دیگر از مشکلات پوست سر، ناشی از ابتلا به بیماری های مزمن هستند. بیماری های مزمن اغلب برای درمان به مصرف منظم دارو نیاز دارند. همچنین برخی از بیماری های پوست سر مسری هستند و در صورت عدم رعایت بهداشت می توانند به راحتی به افراد سالم انتقال پیدا کنند.

برخی از شایع ترین بیماری های پوست سر، عبارتند از:

• شپش سر
• شوره سر
• فولیکولیت
• پسوریازیس
• عفونت استاف
• خشکی پوست سر
• درماتیت سبورئیک
• کرم حلقوی پوست سر

اغلب افراد حداقل یکی از این بیماری ها را در مقطعی از زندگی خود تجربه می کنند.

خشکی پوست سر

خشکی پوست سر می تواند بسیار ناراحت کننده باشد. این وضعیت باعث می شود که شما در سر خود احساس سختی و ناراحتی کنید. همچنین خشکی باعث خارش و تحریک پوست سر می شود. این خارش مداوم در برخی موارد با ریزش پوسته های کوچک سفید همراه است. این پوسته ها نباید با شوره سر اشتباه گرفته شود، زیرا شوره سر یک بیماری جداگانه است.

خوشبختانه خشکی پوست سر جزء بیماری های مسری نیست. شایع ترین علت این وضعیت زندگی در آب و هوای خشک و مراقبت نامناسب از پوست سر است. هوای خشک زمستانی همراه با گرمای بدون رطوبت می تواند باعث خشک شدن پوست سر شود. در فصل تابستان نیز قرار گرفتن زیاد در معرض نور مستقیم خورشید و آفتاب سوختگی یکی از عوامل مهم ابتلا به خشکی پوست سر است.

شوره سر

شوره سر زمانی رخ می دهد که یک لایه پوست مرده‌ بر روی سر ایجاد شود. این لایه پوسته پوسته شده و از سر می‌ریزد. شوره سر می تواند به تنهایی یک بیماری و یا نشانه ای از ابتلا به بیماری های دیگر مانند اگزمای پوست سر باشد.

شوره سر در میان بسیاری از افراد شایع است. تقریبا می توان گفت که حدود نیمی از مردم در مقطعی از زندگی خود شوره سر را تجربه خواهند کرد. خوشبختانه، این بیماری شدید یا مسری نیست. بنابراین شوره سر از سایر مبتلایان به شما سرایت نخواهد کرد. علت ابتلا به شوره سر هنوز به طور دقیق مشخص نیست. به نظر می رسد که شوره سر به یکی از عوامل زیر مربوط است:

• عفونت های قارچی
• خشکی عمومی پوست
• رشد بیش از حد مخمر
• حساسیت یا آلرژی به محصولات مراقبت از مو (معروف به درماتیت تماسی آلرژیک)

درمان شوره سر نسبتاً ساده است. بسیاری از محصولات بدون نسخه مانند شامپوی ضد شوره نیزورال Nizoral وجود دارد که می توانید برای مقابله با این مشکل از داروخانه ها خریداری کنید. این محصولات حاوی روی، سولفید سلنیوم یا قطران زغال سنگ هستند. راه حل های طبیعی برای درمان شوره سر نیز شامل روغن درخت چای، آب لیمو و سرکه سیب است.

پسوریازیس

پسوریازیس یک بیماری مزمن پوستی است که به نظر می رسد ۳ درصد از افراد را مبتلا می کند. در این  بیماری لکه های قرمز برجسته و پوسته پوسته روی پوست سر ظاهر می شود. این لکه های پوستی در برخی مبتلایان تا پیشانی و پشت گردن هم امتداد پیدا می کند. ابتلا به پسوریازیس برای مبتلایان بسیار ناراحت کننده است. ناگفته نماند که این لکه‌ها اغلب با تحریک و خارش شدید همراه هستند.

پسوریازیس معمولا نواحی مختلف بدن را درگیر می کند. اما با این حال این بیماری در تعداد کمی از بیماران بر روی پوست سر تاثیر می گذارد. این افراد فقط از پسوریازیس پوست سر رنج می‌برند، بدون اینکه لکه‌ها در نواحی دیگر بدنشان ظاهر شود.

از آنجایی که پسوریازیس یک بیماری مزمن است، به هیچ وجه قابل سرایت به افراد سالم نیست. اگرچه لکه ها بسیار شبیه عفونت های پوستی به نظر می رسند، اما کسی در صورت تماس با لکه ها، به این بیماری مبتلا نمی شود. علت دقیق ابتلا به پسوریازیس هنوز به طور دقیق مشخص نیست اما به نظر می رسد که این بیماری با ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن مرتبط است.

شامپوهای مختلفی برای درمان پسوریازیس وجود دارد. برخی از انواع پمادها که به صورت موضعی در ناحیه آسیب‌دیده استفاده می‌شوند، نیز در درمان این بیماری موثر هستند. برخی از بیماران ترجیح می دهند از درمان های خانگی به ویژه بخور آب گرم استفاده کنند. شستن پوست سر با محلول آب و نمک ولرم یا حمام بلغور جو دوسر تأثیر مثبتی در درمان  پسوریازیس دارد. همچنین به نظر می رسد که حذف برخی مواد غذایی مانند گلوتن، لبنیات و گوشت می‌تواند تا حد زیادی به کاهش لکه های پوستی پسوریازیس کمک کند.

درماتیت سبورئیک

درماتیت سبورئیک یک نوع شدید از شوره سر است. این بیماری که به عنوان سبوره نیز شناخته می شود با علائمی مانند التهاب، پوسته ریزی، خشکی شدید و خارش پوست سر همراه است. این بیماری اغلب قسمت هایی از بدن که دارای غدد چربی زیادی هستند را درگیر می کند.

شوره سر در برخی موارد به دلیل بهداشت ضعیف پوست سر رخ می دهد، اما عدم رعایت بهداشت تاثیری در ابتلا به درماتیت سبورئیک ندارد. خوشبختانه بیماری سبوره مسری نیست و تماس فیزیکی با فرد بیمار نمی تواند باعث انتقال این بیماری شود. علت ابتلا به درماتیت سبورئیک هنوز از نظر علمی به طور قطعی مشخص نیست. اما با این حال به نظر می رسد که  برخی عوامل در ابتلا به این وضعیت نقش دارند، از جمله:

• قرار گرفتن در معرض سطوح بالای استرس
• سکونت در مناطقی با آب و هوای سرد و خشک
• ابتلا به برخی بیماری های مزمن و یا تداخلات دارویی

افراد مبتلا به درماتیت سبورئیک معمولاً در طول زندگی خود دوره های عود گرفتن بیماری را تجربه می کنند. استفاده از شامپوهای ضد شوره تا حد زیادی به کاهش علائم تحریک کننده کمک می کند. برای تهیه این شامپوها نیازی به نسخه پزشک نیست. مصرف این شامپوها باید حداقل به مدت یکماه به طور منظم ادامه پیدا کند.

کرم حلقوی پوست سر

کرم حلقوی پوست سر که به نام کچلی سر نیز شناخته می شود، در واقع کرم نیست. این بیماری نوعی عفونت قارچی است که در اثر آلودگی به قارچ هایی به نام درماتوفیت رخ می دهد. قارچ ها در شرایط گرم و مرطوب تکثیر می شوند و متأسفانه، پوست سر اغلب محیط مناسبی را برای رشد این عفونت ها فراهم می کند.

متأسفانه کچلی سر یکی از معدود بیماری های پوست سر است که می تواند از فردی به فرد دیگر منتقل شود. همچنین کچلی سر جزء بیماری های عود کننده است. این بیماری در کودکان، به  ویژه در دوران مدرسه، بیشتر دیده می شود.

استفاده از برس، شانه، ملافه یا حوله مشترک، باعث پخش شدن سریع این بیماری در بین افراد سالم می شود. در واقع میزان سرایت کچلی بسیار بالا است. به همین علت اگر یک نفر در یک خانواده به کچلی سر مبتلا شود، همه اعضای خانواده در صورت لزوم باید به دنبال درمان باشند.

اگر به کچلی مبتلا هستید، اولین چیزی که متوجه می‌شوید ظاهر شدن یک یا چند لکه خارش دار روی پوست سر است. این نواحی پوسته پوسته می شوند و مانند شوره سر می ریزند. ساقه موهایی که در ناحیه اطراف عفونت قرار دارند، شکسته می شود.

از آنجایی که کچلی یک عفونت است، می‌تواند بسیاری از علائم و نشانه‌های عفونت را ایجاد کند. بنابراین ممکن است بدن شما به عفونت قارچی واکنش نشان دهد و در نتیجه علائمی مانند تورم غدد لنفاوی و تب خفیف را تجربه کنید.

درمان هرچه سریع تر کچلی اهمیت بسیار زیادی دارد. اگر این بیماری بدون درمان رها شود، عفونت در سراسر پوست سر پخش می شود. همچنین تاخیر در درمان به موقع باعث ایجاد لکه های طاسی دائمی و باقی ماندن جای زخم در پوست سر شما خواهد شد.

درمان کرم حلقوی پوست سر

روش های متعددی برای درمان کچلی سر وجود دارد. برخی از این درمان ها خانگی هستند، اما برخی دیگر به نسخه پزشک نیاز دارند. پزشک در اغلب موارد مصرف یک داروی ضد قارچ را برای شما تجویز می کند.

گریزئوفولوین و تربینافین دو داروی اصلی ضد قارچ برای درمان این بیماری هستند، اما با صلاحدید پزشک فلوکونازول و ایتراکونازول نیز معمولاً تجویز می شوند.

همچنین می‌توانید با استفاده از شامپوهای ضدقارچ به تسریع روند درمان کمک کنید. مصرف این شامپوها به طور کامل قارچ را از بین نمی برد، اما مطمئنا به تسریع روند درمان کمک خواهد کرد. شامپو قارچ را از پوست سر پاک می کند و از گسترش بیشتر آن در حین درمان پیشگیری می کند.

شامپو سلنیوم، شامپو کتوکونازول و کرم تربینافین همگی از محصولات ضد قارچ موثر برای درمان کچلی سر هستند. هر چه قارچ کمتری روی پوست سر باقی بماند، انتقال عفونت به فرد دیگر سخت‌تر می‌شود.

نکاتی برای پیشگیری از انتشار کچلی

در صورت ابتلا به کچلی، کارهای زیادی وجود دارد که برای پیشگیری از گسترش بیماری و کاهش خطر عود عفونت می توانید انجام دهید. از جمله:

• حداقل به مدت چهار هفته از به اشتراک گذاشتن حوله خود خودداری کنید.
• تمام شانه‌ها، برس‌ها، حوله‌ها، ملافه‌ها، کلاه‌ها و سایر لوازم جانبی مورد استفاده خود را کاملا ضدعفونی کنید. رعایت این امر به ویژه در یک محیط خانوادگی که عفونت می تواند به سرعت گسترش یابد، اهمیت بسیار زیادی دارد.
• برای پیشگیری از انتشار عفونت، لزوماً نیازی به قرنطینه نیست. اگر به بیماری کچلی مبتلا هستید، فقط کافی است که سر خود را از اطرافیان خود دور نگه دارید. اگر کودک شما مبتلا به کچلی سر است، با معلمش صحبت کنید و از او بخواهید که در طول روز مراقب او باشد.
• صبور باشید. کرم حلقوی یک شبه بهبود نمی‌یابد و درمان بیماری های پوست سر بسیار مشکل و زمان بر است. تمام داروها را به طور منظم و طبق دستور پزشک مصرف کنید. در صورتی که علی رغم مصرف دارو بیماری شما رو به بهبودی نرفت، در اسرع وقت به پزشک متخصص مراجعه کنید.

فولیکولیت

فولیکولیت جزء بیماری های شایع پوست سر است. بیماری فولیکولیت معمولاً در اثر تراشیدن پوست سر یا به دلیل اصطکاک ناشی از پوشش سر رخ می دهد. در این بیماری فولیکول های مو ملتهب و دردناک می شوند.

متأسفانه، فولیکول های ملتهب در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به عفونت قرار دارند. استافیلوکوک که تحت عنوان عفونت استاف شناخته می شود، می تواند به فولیکول ها نفوذ پیدا کند و باعث ایجاد تاول های کوچک چرک دار در سطح پوست سر شود. این تاول ها بسیار ناخوشایند و اغلب دردناک هستند.

فولیکولیت به خودی خود مسری نیست، اما عفونت هایی که وارد این فولیکول های ملتهب می شوند به شدت مسری هستند. این بیماری در صورتی که به موقع درمان نشود می تواند باعث ریزش موی دائمی شود.

عفونت استاف

عفونت استاف می تواند پس از ضربه به سر یا آسیب به پوست سر رخ دهد. حتی یک خراش کوچک می تواند شرایط ورود عفونت استاف را فراهم کند. استاف باید فوراً تحت درمان قرار گیرد، در غیر این صورت عوارض بسیار زیادی را برای سلامت پوست سر شما ایجاد می کند.

عفونت روی پوست سر ظاهری زرد یا سبز دارد. اگر متوجه خارش، درد یا حساسیت غیرمعمول در سر خود شدید، حتما به یک پزشک مراجعه کنید.

خوشبختانه، درمان عفونت استاف در صورت تشخیص زودرس، نسبتاً ساده است. پزشک مصرف یک دوره آنتی بیوتیک را برای شما تجویز می کند. این عفونت ها مسری هستند و رعایت بهداشت در دوران نقاهت برای پیشگیری از گسترش عفونت بسیار ضروری است.

شپش سر

شپش ها حشرات کوچکی هستند که بر روی پوست سر و ریشه و ساقه موها زندگی می کنند. حتی شپش ها به خودی خود کاملاً بی ضرر هستند. بزرگترین مشکل آلودگی به شپش تحریکی است که هنگام حرکت روی پوست سر ایجاد می کند. ابتلا به شپش سر در بین کودکان شیوع زیادی دارد، اما بزرگسالان نیز در صورت عدم رعایت بهداشت ممکن است به این بیماری مبتلا شوند.

آلودگی به شپش سر بسیار مسری است. شپش ها در نتیجه تماس مستقیم از فردی به فرد دیگر پخش می شوند. شما می توانید شپش ها را یکی یکی از سر جدا کنید. این حشرات نمی توانند پرواز کنند یا بپرند و اگر از مو یا پوست سر جدا شوند در عرض ۱۲ ساعت می میرند. از آنجایی که شپش یک بیماری به شدت مسری است بهتر است هرچه سریع تر این بیماری را درمان کنید.

انواع مختلفی از شامپوها و محلول های موضعی وجود دارند که می توانند برای از بین بردن شپش های پوست سر استفاده شوند. این درمان ها را باید به طور منظم در طول چند هفته تکرار کنید تا شپش هایی که در این مدت از تخم ها بیرون می آیند کاملا از بین بروند.