به گزارش تسریر، سقف دهان از یک صفحه استخوانی در جلو و یک بخش غیر استخوانی و نرم در پشت تشکیل شده است. اینها با هم به عنوان یک مانع بین حفره های دهان و بینی عمل می کنند. گاهی ممکن است سقف دهان متورم شود. تورم روی سقف دهان ممکن است به دلیل چندین علت بالقوه باشد که اکثر آنها به راحتی درمان می شوند. در موارد کمتر رایج، تورم ممکن است به دلیل یک بیماری جدی تر باشد.
برخی از علائمی که ممکن است همراه با درد سقف و یا کام دهان رخ دهند، عبارتند از:
خشکی دهان
سقف دهان متورم شده است؟ خشکی دهان معمولاً باعث تورم سقف دهان نمی شود، اما اگر خشکی دهان شدید باشد، می تواند کام را زخم کند. اگر دهانتان خشک است، احتمالاً متوجه احساس سوزش، مشکل در تغذیه یا بلع ، یا مناطقی که به راحتی تحریک می‌شوند به دلیل کمبود بزاق خواهید بود. به نوبه خود، این وضعیت می تواند باعث زخم یا خارش سقف دهان شما هنگام صرف غذا شود.
زخم ها یا تاول های دهان
ایجاد تاول در هر نقطه از دهان می تواند باعث درد شود. اگر می گویید سقف دهانم درد می کند، ممکن است تاول هایی در کام شما شعله ور شود. تورم سقف دهان شما ممکن است مربوط به یک ویروس، استرس یا یک مشکل ایمنی باشد. تاول‌های معمولی دهان، زخم‌ها یا سایر زخم‌های دهانی معمولاً کوچک اما بسیار دردناک هستند (به دلیل حساسیت دهان شما.) از آنجایی که هر بار که چیزی را می بلعید زبان به کام فشار می‌آورد، می‌تواند غذا خوردن را برای شما بسیار دردناک کند. شما احتمالاً در این شرایط می گویید “سقف دهانم درد می کند”.
گرفتگی عضلات
آیا علاوه بر احساس درد در سقف دهان خود، گرفتگی عضلانی هم دارید؟ اگرچه لزوماً هیچ ماهیچه‌های در کام یا سقف دهان شما وجود ندارد که آن را زخم کند، اما ممکن است مواردی وجود داشته است که سقف دهان با اسپاسم عضلانی ناشی از کم‌آبی یا عدم تعادل الکترولیت مرتبط است. علائم شایع کم آبی بدن شامل افزایش تشنگی، کاهش ادرار، تیرگی ادرار، سرگیجه و افزایش ضربان قلب است.
شایع ترین علل درد یا آسیب در سقف دهان
رایج‌ترین دلیلی که می تواند منجر به درد در سقف دهان شود این است که کام دهان شما از نظر جسمی صدمه یا آسیب دیده و یا سوخته است. در این شرایط معمولاً علائمی مانند حساسیت یا درد متوسط تا شدید در نقطه خاصی از سقف دهان شما وجود دارد. خوردن غذاهای سفت مانند یا سوزاندن دهان از شایع ترین علل آسیب در ناحیه دهان هستند.
سوختگی دهان در کام شما همچنین می تواند در صورت مصرف سیگار به دلیل گرما و بخارهای استنشاقی (صرف نظر از اینکه سیگار می کشید) رخ دهد. سوختگی های ناشی از سیگار باعث ایجاد یک ناحیه سفید با نقاط ریز در سراسر آن می شود. سعی کنید از تماس غذا یا زبان خود با ناحیه زخمی جلوگیری کنید. چند روز فرصت دهید تا بهبود یابد. اگر سیگار می کشید یا از داروهای استنشاقی تفریحی استفاده می کنید، اکنون زمان خوبی برای ترک این عادت است.
زخم های دهان
زخم ها، آفت ها یا زخم های دهانی مشابه می توانند باعث درد یا تورم در کام شما شوند. آنها می توانند توسط استرس، عوامل محیطی، یا حتی طبیعت ویروسی (مانند سویه های تبخال، که به دلیل ایجاد “زخم های سرد” یا “تاول های تب” شناخته می شوند، ایجاد شوند.
یک زخم دهان مانند آفت می تواند باعث ایجاد نواحی کوچک، گرد و خامی شود که عرض آنها فقط چند میلی متر است. معمولاً آنها یکی یکی ظاهر می شوند، اما برخی از انواع زخم های دهان می توانند باعث تشدید تاول های متعدد شوند. باتوجه به نوع زخم های دهانی که دارید، دندانپزشک شما ممکن است «دهانشویه»، یک داروی موضعی یا صرفاً دادن زمان برای بهبودی را توصیه کند.
توروس پالاتینوس
“Tori” یا “torus” توده های استخوانی هستند که در بالای آناتومی طبیعی دهان شما ظاهر می شوند. در مورد توری پالاتال، یک اکستنشن استخوانی (هنوز توسط لثه پوشیده شده است) در وسط سقف دهان شما وجود دارد.
توروس پالاتینوس بدون علامت است، اما معمولاً به دلیل بیرون زدگی بیشتر از سایر نواحی دهان، ناحیه را تحریک می کند یا آسیب می زند. این وضعیت می تواند باعث التهاب یا ورم سقف دهان شود. برخی از انواع توری کامی صاف و گرد یا بیضی شکل در وسط کام خود هستند.
کم آبی بدن
اگر از کم آبی رنج می برید، یکی از علائمی که ممکن است تجربه کنید، حساسیت، خشکی دهان یا درد در سقف دهان است. کم آبی بدن، مصرف الکل و عدم تعادل الکترولیت ها می تواند باعث کمبود مایع در بدن و در نتیجه باعث تورم سقف یا دهان شود. اگر کم آبی بدن شما شدید است، به دنبال مراقبت های پزشکی اورژانسی و درمان IV باشید.
موکوسل
موکوسل یک کیست پر از مایع است که با بزاق و معمولاً مستقیماً روی یا در کنار غده بزاق پر شده است. انسداد غده بزاقی می تواند منجر به ایجاد یک “تاول” پر از بزاق در آن محل شود. اکثر موکوسل ها می ترکند، اما غدد بزاقی بزرگ یا مزمن ممکن است نیاز به درمان هایی مانند برداشتن سنگ بزاقی داشته باشند.
پاپیلوم های سنگفرشی
ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) مسئول تشکیل پاپیلوم های سنگفرشی است. پاپیلوم های سنگفرشی توده های غیر سرطانی هستند که می توانند روی سقف دهان ایجاد شوند.
این توده ها معمولا باعث درد نمی شوند. با این حال، پس از کشف و تشخیص، مردم باید آنها را تحت درمان قرار دهند. این امکان وجود دارد که پزشک برای برداشتن توده نیاز به جراحی داشته باشد.
عدم تعادل الکترولیت
بدن شما برای تنظیم سطوح مختلف مایعات از جمله بزاق، خون و ادرار به مواد معدنی مختلف (الکترولیت) نیاز دارد. مشکلاتی مانند گرفتگی عضلات یا کم آبی معمولاً با اسپاسم ناشی از عدم تعادل الکترولیت همراه است. گاهی اوقات این علائم را می توان در سقف دهان احساس کرد.
باتوجه به شدت وضعیت شما، پزشک ممکن است به شما توصیه کند که با یک نوشیدنی ورزشی هیدراته کنید یا برای برگشت مایعات به بدنتان به اورژانس مراجعه کنید.
سرطان دهان و سایر بیماری های جدی
اگر چه فکر کردن به آن ترسناک است، اما اگر به نظر می رسد سقف دهان بدون دلیل ظاهری متورم شده است، بسیار مهم است که توسط دندانپزشک خود از نظر سرطان دهان غربالگری شوید. سرطان دهان یکی از شرایطی است که بهترین درمان آن تشخیص زودهنگام است. غربالگری توسط دندانپزشک یا جراح دهان امکان کم تهاجمی ترین و موفق ترین پروتکل درمانی را فراهم می کند.
چگونه درد سقف دهان را در خانه درمان کنیم؟
از آنجایی که بیشتر دردهای دهان غیر مرتبط با دندان موقتی هستند، به خصوص اگر زخمی در سقف دهان شما باشد، معمولاً تسکین درد در خانه بهترین راه حل است. تا زمانی که هیدراته هستید و به مراقبت های پزشکی (مانند تزریق IV) نیاز ندارید، درمان های موضعی یا مسکن های بدون نسخه هر دو می توانند موثر باشند.
اگر تورم، سوختگی یا سایر تحریکات ناشی از ضربه وجود دارد، اگر درد واقعا شما را آزار می دهد، از یک ضد التهاب مانند موترین یا ایبوپروفن استفاده کنید. در غیر این صورت، تمام تلاش خود را بکنید تا از تحریک ناحیه با زبان یا هنگام غذا خوردن جلوگیری شود.
دمنوش های گیاهی ممکن است به کاهش کم آبی بدن یا عدم تعادل الکترولیت کمک کند.
در بیشتر موارد، فرد می تواند تورم سقف دهان را در خانه درمان کند یا صبر کند تا خود به خود بهبود یابد. صدمات رایج، مانند سوختگی ناشی از نوشیدنی داغ، معمولاً ظرف چند روز بهبود می یابند.
تبخال یا آفت معمولاً خود به خود از بین می روند. گاهی، ممکن است فرد بخواهد از داروهایی برای کمک به کاهش دفعات یا شدت تبخال استفاده کند.
در موارد کم آبی یا عدم تعادل الکترولیت، افراد می توانند مصرف مایعات خود را افزایش دهند. بهتر است نوشیدنی های غیر الکلی مانند آب یا چای گیاهی بنوشید.
در مواردی که فرد دارای بیماری زمینه ای است، باید از پزشک کمک پزشکی بگیرد. گزینه های درمانی سرطان می تواند شامل جراحی، پرتودرمانی یا شیمی درمانی باشد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر به سادگی سقف دهان خود را روی یک تکه پیتزا یا با فنجان جو صبحگاهی خود سوزانده اید، کام شما باید با گذشت زمان بهبود یابد. اما اگر سقف دهان شما نسوخته و همچنان درد آن کاهش نمی یابد، باید به دنبال مراقبت های پزشکی باشید. اگر تورم و درد با گذشت زمان بدتر شد، باید با پزشک خود مشورت کنید.
درد و تورم کام (سقف دهان) خیلی رایج نیست. در بیشتر موارد، درد در سقف دهان ناشی از ضربه یا مصرف چیزی سفت یا داغ یا کم آبی بدن، انسداد مجاری بزاق یا تشکیل استخوان طبیعی است.
اگر درد دارید یا تورم با خوردن و آشامیدن عادی تداخل دارد، با دندانپزشک خود در مورد راه حل بهتر مشورت کنید.
