به گزارش پایگاه خبری تحلیلی تسریر، در حالیکه بیشتر مردم فکر میکنند اعتیاد به تلفن همراه غالباً در نوجوانان رخ میدهد، اما بهطرز چشمگیری وابستگی به دنیای دیجیتال بهویژه در کودکانی که در حال رشد هستند، در حال افزایش و یک مشکل جدی است.
امروزه افزایش وابستگی کودکان بهویژه در خردسالان به موبایل بسیار دیده میشود. زیرا والدین از این وسیله، در شرایط خاص مانند ساکت کردن کودک در رستوران یا خرید از آن استفاده میکنند.
اگرچه برخی اعتقاد دارند که تلفنهای هوشمند در برخی شرایط، اقدامات پزشکی و جراحی نقش مثبتی در حواسپرتی کودکان دارند، اما قرار گرفتن بچهها در معرض نمایشگرهای الکترونیکی برای طولانی مدت به جای تعاملات اجتماعی و بازی با همسالان خود، در رشد کودک تأثیر منفی میگذارد.
یا اینکه ممکن است در یک مسافرت طولانی، برای سرگرم کردن وی به کودک اجازه بدهند بازی کند یا فیلم ببیند. در حقیقت والدین برای سهولت زندگی و سرگرم کردن کودک تلفنهای همراه خود را در اختیار کودکان بهویژه خردسالان میگذارند.
وابستگی بچهها به موبایل و کمحوصلگی والدین
با وجود مشکلات و دغدغههای روزمره موجود، والدین به نسبت گذشته کمحوصلهتر شده و فرصتهایی برای ایجاد سرگمی فرزندان خود فراهم نمیکنند. بنابراین کودک بیشتر به سمت داشتن موبایل متوجه میشود. روانشناسان تاکید دارند در سالهای اخیر وقتی از والدینی که برای مشاوره مراجعه میکنند سوال میکنیم که چقدر برای بازی با بچههایشان وقت میگذارند، پاسخ اکثر آنها این است که زمانی برای بازی با آنها نداریم، بچهها یا با خودشان، یا با گوشی، تبلت و یا با برادر و خواهرشان بازی میکنند که البته اغلب هم تکفرزند بوده و برادر و خواهری هم برای بازی کردن با آنها وجود ندارد.
الگوپذیری کودکان در سنین مختلف
بخش دیگری که به علاقه بچهها به موبایل مربوط میشود، الگوگیری آنها از بچههای دیگر است، روانشناسان اظهار کردن که کودکان به خصوص در سن سه تا هفت سالگی از بچههای دیگر بسیار زیاد الگوبرداری میکنند و وقتی در جمع و میهمانی قرار میگیرند و میبینند بچههای دیگر گوشی بهدست هستند، میخواهند که آنها هم داشته باشند. در این مواقع اگر یک فرد بزرگسال همه بچهها را به بازی دیگری غیر از گوشی مشغول کند، بهانه کودک برای گرفتن و داشتن گوشی از بین میرود.
خطرات ناشی از وابستگی کودک به موبایل
از مهمترین مشکلاتی که در روند رشد تکنولوژی و ورود کودکان به دنیای موبایل به وجود میآید، آسیبهای جسمانی و روانی است. بهجهت بعد جسمانی، میتوان به خطر سیگنالهای موبایل برای بدن، افزایش احتمال چاقی و مشکل بینایی اعم از تاری و نزدیکبینی اشاره کرد.
اکثر متخصصین بهویژه روانشناسی تربیتی کودک، در مورد خطرات زیاد وابستگی کودک به موبایل هشدار میدهند. اگر والدین نتوانند جدا کردن موبایل از کودک را در زندگی آنها لحاظ کنند، با خطرهای جدی مانند زیر روبهرو خواهند شد:
– تأثیر در یادگیری و کاهش آن
– ناتوانی و اختلال در خواب
– بیتحرکی و چاقی
– عدم روبهرو شدن با موقعیتها و شرایط واقعی زندگی
بهخاطر داشته باشید اگرچه برنامههای شبکه اجتماعی میتوانند بچهها و نوجوانان را به دوستان و خانواده متصل کنند، اما ارتباط چشمی یا درک احساسات را هرگز یاد نمیگیرند.
شخصیت تهاجمی کودکان با وابستگی به بازیهای موبایلی
اعتیاد به معنای عادت کردن و وابستگی شدید به چیزی است که بدون تفکر و تأمل شکل میگیرد، بسیاری از کودکان در این هنگام ممکن است سرحال، خوشحال، عصبانی و یا خشن شوند و در خلق و خو، اضطراب، افسردگی و پرخاشگری آنها مؤثر است.
اعتیاد به بازیهای آنلاین و موبایلی بیشتر زمانی است که کودک بازی میکند تا خود را در قالب شخصیتهای بازی حس کند و مقصود از بازی کردن، رساندن شخصیت بازی به اهدافش است و به بازیکنان این اجازه را میدهد که رفتار بسیار متفاوتی از شخصیت عادی خود نشان دهند و در مواردی که کودک یک شخصیت آرامی دارد به شخصیت مهاجمی تبدیل شود.
اعتیاد به بازیهای موبایلی و آنلاین به معنای وابستگی به بازی و ناتوانی در کنترل آن است که به ایجاد اختلال در چرخه طبیعی زندگی و عملکرد تحصیلی، شغلی و اجتماعی میانجامد، کودک معتاد به بازی، در زمان عدم دسترسی، دچار مشغولیت ذهنی و میل به بازی کردن میشود.
چگونه میتوانید از وابستگی کودک به موبایل جلوگیری کنید؟
روشهای مختلفی برای جلوگیری از وابستگی کودک به موبایل وجود دارد، که عبارتند از:
الگوی خوبی باشید
قبل از هرچیزی در اولین گام باید سعی کنید که به عنوان الگوی بچهها رفتار خود را اصلاح کنید. اگر شما کنترلی بر استفادهی خود از تلفن همراه نداشته باشید، نمیتوانید از کودکان انتظار داشته باشید که کنترلشده با موبایل بازی برخورد کنند. همیشه به خاطر داشته باشید که اولین معلم هر بچهای پدر و مادر اوست و بچهها رفتار آنها را تا حد زیادی کپی میکنند چرا که فکر میکنند والدین کار درست را انجام میدهند. حتی اگر بارها تذکر دهید و نکتهی درست را گوشزد کنید، تا وقتی رفتارتان با حرفهایی که می زنید یکی نباشد، درصد کمی احتمال دارد که رفتار کودک دچار تغییر شود.
بین خود و فرزندتان قرارداد تنظیم کنید
مانند هر قرارداد دیگری در صورت بروز تخلف کودک باید عواقب آن را بپذیرد و جریمهها انجام دهد. والدین میتوانند در این قرارداد زمان و شرایط استفاده از موبایل را مشخص سازنند. دکتر جونز در این زمینه توصیه میکند: در هنگام فعالیتهای خانوادگی مانند صرف شام هیچ تلفنی نباید درگیر باشد. برای مثال بازی مفید نورولند به دلیل امکان اعمال محدودیت زمانی بسیار مورد توجه و استفادهی خانوادهها قرار گرفته است.
موبایل والدین یک وسیله شخصی است
بسیار مهم است که کودک بداند تلفن برای آنها نیست و یک وسیله شخصی مخصوص برای والدین است. این روش به کودک کمک میکند تا درک کند، استفاده از موبایل یک امتیاز است.
از کلیه فعالیت های مجازی کودک اطلاع داشته باشد
در قرارداد ذکر کنید که کودک باید تمام رمزهای بازی و شبکههای اجتماعی را در اختیار والدین قرار دهد. نباید چیزی برای پنهان کردن وجود داشته باشد. علاوه بر این مهم است که بدانید کودک چه نوع بازی را در موبایل انجام میدهد و آیا در شبکههای اجتماعی برای خود حساب درست کرده است.
برای کل خانواده قانون تعیین کنید
یکی از بهترین راهکارهایی که برای جلوگیری از استفادهی بیرویهی کودکان از موبایل میتوان استفاده کرد، تعیین قانونی برای کل اعضای خانواده است. البته که این قوانین برای کنترل کودکان شما است اما شما هم باید به آن عمل کنید تا کودک متوجه شود که قانون برای همه است. استفاده نکردن از گوشی با اینکه میتواند گاهی اوقات سخت باشد، اما مطمئن باشید که در آیندهی فرزند شما تأثیر مثبتی خواهد داشت.
به عنوان جایزه گوشی را در اختیار کودک قرار دهید
کودکانی که در سنین قبل از مدرسه هستند، کلاسی برای مدرسه ندارند، در دیگر کلاسهای آموزشی هم اگر شرکت کرده باشند، در حد یکی دو ساعت با موبایل کار دارند و بقیهی وقت خود را صرف بازی میکنند. اگر هم بعد از سنین مدرسه هستند که فقط کلاسهای آنلاین است که به گوشی نیاز دارند. برای اینکه موبایل بازی کودکان را محدود و از آسیبهای آن برای فرزند خود جلوگیری کنید، میتوانید بازیها را به عنوان جایزه برای او در نظر بگیرید.