به گزارش پایگاه خبری تحلیلی تسریر، معمولاً وقتی مردم از سرطان کبد صحبت میکنند، منظور آنها نوعی از سرطان است که در جای دیگری از بدن شروع شده است و سپس به کبد گسترش یافته است. این وضعیت بیماری را“ متاستاتیک یا متاستاز“ مینامند. میتوان اینگونه بیان کرد که، کبد تا حدودی به خاطر جریان خون بالا یکی از شایعترین مکانها برای گسترش بدخیمیهای احشایی به صورت متاستاز است.
از لحاظ علمی تومورهایی که در کولون (روده بزرگ) پانکراس، معده، ریه، پستان یا جایی دیگر به وجود میآیند، میتوانند به کبد گسترش پیدا کنند و به فعالیت کبد آسیب وارد سازد. به همین دلیل اغلب موارد سرطان کبد در واقع سرطانهایی هستند که در ارگان دیگری شروع شده و به وجود آمده است.
کارکردهای کبد در بدن
کبد در بدن کارهای مختلفی را انجام میدهد که اصلیترین آنها عبارتند از: متابولیسم کربوهیدرات، پروتئین و چربی؛ ذخیره و فعال کردن ویتامینها و مواد معدنی؛ تبدیل آمونیاک به اوره؛ متابولیسم استروئیدها؛ عمل کردن بهعنوان یک صافی برای محافظت در برابر سیل مواد مضری که به خون سرازیر میشوند، کبد صفرا تولید میکند، نمکهای صفراوی برای هضم و جذب چربی و ویتامینهای محلول در چربی مورد استفاده قرار میگیرند و بیلی روبین محصول نهایی انهدام گلبولهای قرمز، در کبد ترکیب شده و از طریق صفرا دفع میشود.
علائم سرطان کبد:
علائم و نشانههای این سرطان تا زمانی که سرطان به مرحله پیشرفته نرسد نمایانگر نخواهدشد، از علائم سرطان کبد عبارتند از:
– زردی و رنگ پریدگی پوست
– درد در ناحیه شکم
– کاهش وزن شدید و به طور ناگهانی
– تورم کبد و تورم پوست
– خستگیهای مزمن
-حالت تهوع و استفراغ به صورت مداوم
– کمر درد
خارش و التهاب پوست
– تب و لرز
علائم و نشانههای خاموش سرطان کبد:
چاقی:
شایعترین علت بالا رفتن آنزیمهای کبدی، کبد چرب است که البته علت آن هنوز مشخص نگردیده است. یکی از عوامل مؤثر بر این بیماری پرخوری و چاقی است، به خصوص در کسانی که چاقی شکمی دارند و اندازه کمربند شکمی شأن بیشتر از حد طبیعی است. پزشکان هشدار میدهند که کبد چرب غیرالکلی میتواند به سرطان منجر شود. به عقیده پزشکان گرایش به مصرف مواد الکلی و شیوع چاقی در عصر حاضر به حدی افزایش یافته که اگر از هم اکنون اقدامات ضروری و پیشگیرانه صورت نگیرد میتواند موجب افزایش موارد جراحی در بیماران مبتلا به عارضه کبد چرب در آینده شود.
درد غیر معمول شکم و ورم:
اکثر افراد مبتلا به سرطان کبد، دچار درد در سمت راست بالای شکم میشوند. همچنین در این قسمت ورم را نیز میتوان مشاهده کرد. اما درد در این ناحیه لزوماً نشان دهنده سرطان کبد نیست بلکه میتواند ناشی از عفونت هپاتیت یا مشکلات لوزالمعده یا مثانه باشد.
از دست دادن وزن:
از دست دادن وزن و اشتها بدون داشتن رژیم غذایی خاص، با انواع بیماریهای مختلف از جمله تعدادی از سرطانها از جمله سرطان کبد ارتباط دارد. اگر در حال از دست دادن وزن بدون تلاش و رژیم میباشید حتماً به پزشک مراجعه کرده و پزشکتان را در جریان همه رفتارهای بدنی خود قرار دهید.
احساس سیری زودهنگام:
زیادی مایعات در شکم موجب میشود سریعتر از حد معمول احساس سیری کنید، متخصصان تاکید دارند سرطان همیشه موجب کاهش وزن و کاهش اشتها میشود. مشکلات سوهاضمه از جمله آروغ زدن و تهوع نیز شایع هستند اما اینها به تنهایی علائم سرطان کبد نیستند بلکه علامت بسیاری از بیماریهای غیر سرطانی دیگر هم میباشند.
عادات اجابت مزاج تغییر میکند:
اسهال یکی از علائم شایع سرطان پانکراس است، غذای هضم نشده خوب جذب نمیشود و به درستی مسیر گوارشی را طی نمیکند.
زرد شدن چشمها و پوست:
این علائم زردی میتواند نشان دهنده سرطان کبد باشد ضمن اینکه ممکن است نشانهای از ابتلاء به سرطان لوزالمعده نیز باشد.
ابتلاء به هپاتیت سی
برخی ویژگیهای خاص ممکن است شما را در معرض خطر سرطان کبد قرار دهد.، افرادی که سابقه ویروس هپاتیت سی دارند جز افرادی هستند که در معرض خطرند. با این حال درمان به موقع و زودرس هپاتیت سی از بروز سرطان کبد تا حد زیادی پیشگیری خواهد کرد.
ابتلاء به هپاتیت ب:
اگرچه این نوع هپاتیت با هپاتیت سی ارتباطی ندارد اما میتواند منجر به سرطان شود. کودکانی که در بدو تولد واکسن این هپاتیت را نمیزنند، در معرض خطر سرطان کبد قرار میگیرند. مادر مبتلا به هپاتیت ب از طریق زایمان میتواند فرزند خود را مبتلا کند. افرادی که تزریق دارو با سرنگ مشترک انجام میدهند، شانس ابتلای بیشتری دارند. پرسنل شاغل در مراکز بهداشتی و درمانی و کسانی که با مبتلایان به هپاتیت مزمن زندگی میکنند، مستعد این بیماری میباشند. واکسن هپاتیت ب برای تمام نوزادان در بدو تولد و بالغین پر خطر توصیه میشود. همچنین تزریق واکسن هپاتیت ب مهمترین عامل پیشگیری از سرطان بوده که در همه کودکان در بدو تولد و بالغین با ریسک بالا توصیه میشود.
نحوه پیشگیری از سرطان کبد
برای پیشگیری از سرطان کبد، انجام واکسیناسیون بر علیه بیماری هپاتیت B، اجتناب از مصرف بیش از حد الکل، کنترل دقیق میزان قند خون در افراد دیابتی، کاهش وزن افراد مبتلا به چاقی مفرط، افزایش فعالیت بدنی و ورزش، رعایت رژیم غذایی مناسب شامل غلات کامل، سبزیجات و میوهها و رعایت موارد ایمنی برای اجتناب از سم آفلاتوکسین به عنوان بهترین راهکارها توصیه میشوند.
شناخت غذاهای مضر برای بیماری کبد چرب
۱ غذاهای سرشار از کربوهیدرات
از مصرف غذاهایی مانند نان، برنج و ذرت تا حد امکان خودداری کنید. تا جایی که میتوانید مصرف نانهایی را که از آرد سفید تهیه شدهاند، کاهش بدهید. مصرف زیاد کربوهیدراتهای تصفیهشده (مانند آردهای سفید که فیبر و مواد مغذی آنها جدا شده است) باعث افزایش سطح انسولین خون میشود. حساسیت به انسولین خود یک عامل کلیدی در بروز کبد چرب است.
از مصرف محصولات تهیهشده از غلات کاملی که بر روی برچسبشان عبارت «غنیشده» نوشته شده است، خودداری کنید. اگر گاهی هوس خوردن نان به سرتان زد، نان تازه بخرید. اگر قصد مصرف برنج هم داشتید، برنج قهوهای گزینهی بهتری نسبت به برنج سفید است.
۲. الکل
الکل یکی از مهمترین عوامل ابتلاء به کبد چرب است. اگر به بیماری کبد چرب مبتلا هستید، بههیچوجه الکل مصرف نکنید. کبد چرب نمیتواند با سرعت کافی الکل را تجزیه کند. براساس تحقیقات صورت گرفته، علت بروز کبد چرب در افراد الکلی تنها بهخاطر سوءمصرف الکل نیست، الکل موجب بروز التهاب و ایجاد سم در بدن میشود. حتی اگر به کبد چرب غیرالکلی هم مبتلا هستید، بهترین کار این است که از مصرف نوشیدنیهای الکلی پرهیز کنید.
۳. نوشیدنیهای پُر از شکر
نوشابههای گازدار، نوشابههای انرژیزا و بسیاری از آبمیوهها سرشار از شکر و شیرینکنندههای مصنوعیاند. این شکر وارد شده به بدن میتواند منجر به بروز کبد چرب شود. بدنتان نمیتواند شکر موجود در یک قوطی نوشابه (که محتوی ۱۰ قاشق چایخوری شکر است) را تجزیه کند و این امر بر روی کبدتان تأثیر منفی میگذارد.
براساس تحقیقات دانشگاه پزشکی آتلانتا شکر (بهخصوص فروکتوز) میتواند باعث بروز و پیشرفت کبد چرب غیرالکلی شود. بین شکر و افزایش چاقی، چربی خون و مقاومت به انسولین رابطه مستقیمی وجود دارد.
۴. غذاهای فرآوریشده
روغنهای هیدروژنه، شکر تصفیهشده، غذاهای حاضری و سوسیس و کالباس برای بدنتان سمی هستند. نیترات و نیتریت که در بسیاری از این غذاها از جمله سوسیس و کالباس یافت میشوند، ارتباط مستقیمی با بسیاری از بیماریها از جمله سرطان دارند. شربت ذرت با فروکتوز بالا که در غذاهای فرآوریشده یافت میشود، از مهمترین عوامل بروز کبد چرب است و برای بهبود این بیماری، باید مصرف اینگونه غذاها را متوقف کنید.